Nytt dansehefte
med mange nye songdansar
I august 2010 kom eit nytt dansehefte med 24 nye songdansar og 2
musikkdansar. Dansane har vore laga og utprøvd over mange år i Symra
og Oslo Songdanslag. Det er Vebjørn Bakken som gjev ut heftet i
samarbeid med Inger Frøydis, Marianne Dahl og Anders Saxhaug, Symra og
Oslo Songdanslag. Vebjørn har også laga dei fleste dansemåtane.
Kunstnaren Harald Aadnevik har illustrert heftet med over 20 flotte
fargeteikningar. Her finn vi mange viser som til dømes Menuett i mai,
Mellom bakkar og berg, Jentelokken. Heftet kostar kr 150, og kan
bestillast hjå Vebjørn:
vebbak@online.no eller 90194897. Det blir også utgitt ein DVD med
video av dansane.
(01/09-2010) |
Jubileumsåret 2002
I 2002 er det 100 år sidan Hulda Garborg (bilete)
starta med
songdans i BUL i Oslo. Lite trudde ho vel at dette skulle bli starten på
ei nokså omfattande "rørsle" som 100 år seinare framleis er
liv laga.
Eg reknar med at dette på ulike måta blir markert rundt om i
leikarringar, folkedanslag og ungdomslag. Her på www.folkedans.com
vil vi også markere det på ulike vis. Mellom anna vil vi leggje inn
nokre historiske "aktstykkje" - morosame og spennande artiklar og
bilete frå pionertida for norsk songdans, ja for norsk leikarring-rørsle
i det heile.
|
Leikarbeidet
veks - fram dei første 20 åra
Her er ei framstilling av utviklinga av leikarbeidet i Noreg dei
første åra, særleg korleis det utvikla seg i Kristiania, særleg
knytt til Bondeungdomslaget i Oslo og til arbeidet til Hulda Garborg og
Klara Semb.
|
Litt frå bladet "Symra" i 1902 og 1903
Symra var namnet på eit ungdomsblad
som kom med første nummer 19. desember 1901, og var i drift i 2 år.
Formannen i det nyskipa Bondeungdomslaget i Oslo (skipa 1899) Klaus
Sletten
(bilete) var bladstyrar. Vi tar med
nokre klipp frå bladet som har med folkedansen å gjere. Klippa er
henta frå "Hugmål" av Aasmund Svinndal. Hugmål kom ut i
1952.
|
Første leikmøtet i Trondheim 1921
I 1921 var det jubileumsstemne for Noregs Ungdomslag i
Trondheim - NU vart skipa der i 1896. I samband med dette stemnet
vart det også kalla inn til eit Leikrådsmøte, og knapt 100 leikarar
møtte. Ein kan seie at dette vart opptaket til at NU
for alvor tok leikarbeidet med i sitt arbeidsområde. Dermed vart
også folkedansarane i landet organisert i ein landssamskipnad. Frå
den tid vart det årvisst eit Leikrådsmøte i samband med stemnet
og årsmøtet i NU. Her
er meir om dette møtet.
|
Barna og Folkedansen
Dette vesle stykkje av
Ragna Øygard stod i heftet "Folkedansen i 20 år.
1903-1923." som Den Norske Folkeviseringen gav ut i 1923. Ragna
Øygard arbeidde mykje med borna på autkanten i Oslo.
|
I vesterviking
I 1911 skipa Vestmannalaget i Bergen til ei reise til Færøyane.
Mellom dei ca 70 som var med, var også Klara Semb, og det ho
opplevde der fekk avgjerande innverknad på arbeidet hennar. Også
norskdomsmannen Johan Austbø var med, og han skreiv eit stykkje i
heftet "Folkedansen i 20 år. 1903-1920". Her
er stykkjet, med to bilete frå ferda.
|
Litt
om utviklinga i BUL i Oslo dei første åra
Kort oversikt over den snøgge voksteren til BUL, og den sterke
stillinga laget fekk innan alt frilyndt arbeid og målarbeid.
|
Leikarbeidet i Bondeungdomslaget
Ervingen i Bergen
Bondeungdomslaget Ervingen vart skipa i 1901 med utgangspunkt i
Vestmannalaget. Heilt frå starten vart folkedansen, ikkje minst
songdansen, ein svært viktig del av lagsarbeidet. I 1909 vart laget
splitta og Bondeungdomslaget i Bergen vart skipa av ein del
utbrytarar. I dei siste 10-åra har folkedansen fore den dominerande
aktiviteten i laget - med separate greiner for vaksne, tenåringar
og born. I jubileumsåret 2001 kom 100-årssoga til Ervingen skriven
av mangeårig medlem Kårmund Myklebust. Her
finn du eit oversyn over utviklinga av folkedansen i Ervingen,
laga på grunnlag av jubileumsboka.
|
Den Norske Folkeviseringen
Hausten 1919 vart det i Oslo skipa ein frittståande organisasjon
som var meint å skulle organisere alle folkedansarane i landet.
Einar Øygard, som var ein dugande leiklærar og første formannen i
Leikarringen i BUL i Oslo, var ein av dei sentrale bak
organisasjonen. Det vart motsetnader mellom denne nye organisasjonen
og BUL/NU som til då hadde vore den sentrale "basen"
for folkevisedansen og den organisrete folkedansen. I 1923 gav DNF ut
eit hefte på 100 sider med ein del artiklar om DNF og
folkevisedansen. Arbeidet i DNF dovna bort i løpet av 1924 og 1925.
Her finn du meir stoff frå
dette heftet og litt om Den norske folkeviseringen.
|
Songdansseminaret i Oslo 2002
Dette året var songdansseminaret via minnet om Hulda Garbor som
starta med songdansen 100 år tidlegare. Her finn du eit kort referat
og nokre bilete frå seminaret.
|
|
Artikkel av Klara Semb frå 1923
I 1923 kom eit lite hefte (96 sider), som heiter "Folkedansen i 20
aar 1903-1923" utgjeven av "Den norske Folkeviseringen". I dette heftet skreiv Klara
Semb (bilete) ein artikkel om sitt arbeid med folkedansen så langt. Denne
artikkelen finn du her.
|
Diverse
frå Dagboka til Hulda Garborg
Her finn du ein del sitat frå Dagboka til Hulda Garborg, ting som
har med folkedans og bunader å gjere. Det er frå perioden 1904
-1914, tekne frå dagbokutdraga som vart utgjevne av Aschehoug i
1962.
|
Skildringa av framsyningsferda til Stockholm 1903
I heftet "Folkedansen i 20 aar 1903-1923" stod det eit
stykke om den første unanlandsferda for norske folkedansarar, i
pinsehelga 1903. Det var berre ca halvtanna år etter at Hulda
Garborg byrja med songdansen. Det er ein ukjent deltakar som skreiv
stykkjet. Her er også eit bilete av deltakarane. Artikkelen
finn du her.
|
Den første nordiske stemna i
Stockholm 1920
Den første nordiske folkedansstemna
var i Stockholm i byrjinga av august. Tanken om eit slikt stemne
kom truleg opp i Oslo sumaren 1917. Då var ei gruppe svenske
folkedansarar frå "Brage Gille" i Stockholm med Ernst
Granhammar i spissen i Oslo heile sumaren. Dei var mykje saman med
norske dansarar, særleg folk frå BUL. Asmund Svinndal
(biletet) skriv i
"Hugmål" at dei var samde om det burde skipast til eit
stort nordisk folkedansstemne. Det vart i Stockjholm i 1920.
Her er
det som Aasmund Svinndal skriv om dette stemnet i
"Hugmål"
|
"Songdansen kjem" av
Hulda Garborg 1921
I jubileumsskriftet "Den frilynde ungdomsrørsla", som kom
i 1921 då NU var 25 år, skreiv Hulda Garborg eit stykkje om
personlege minne frå dei første åra med songdans. Dette er ein
svært interessant artikkel som også fortel mykje om korleis ho
tenkte og drøymde i arbeidet sitt med songdansen. Her
finn du artikkelen.
|
Den Norderlandske folkedans og spelmannstemna i
Kristiania 1922.
I norskdomsbladet "Den 17de mai" stod det eit referat frå
dette tredje nordiske stemnet. Det første stemnet var i Stockholm i
1920 og det andre i Kjøbenhavn i 1921. Her
finn du referatet.
|
Den 4. nordiske folkedansstemna i
Gøteborg 1923
Her er eit kort referat
frå stemnet, slik Aasmund Svinndal omtala det i
"Hugmål"
|
Dans for Nobelprisvinnar Bertha von
Suttner 1905
I 1905 fekk Bertha von Suttner fredsprisen og ho ville sjå norsk
folkedans. Leikarringen i BUL dansa og Bjørnstjerne Bjørnson og
Hulda Garborg var til stades. Dette
fortel Aasmund Svinndal om i "Hugmål".
|
Om opphavet til gamal reinlender
Ein av dansarane i BUL Oslo - Jon Borgan - fortel følgjande
om korleis "gamal reinlender" oppstod. Det var i 1906. Dette
står i "Hugmål".
|
Side med tekst til Færøydans
Her er ei side
som inneheld teksten til ei lang rekkje av dei mest brukte dansane
på Færøyane.
|
Aktuelt i 2002: Haralds Illustrerte
danseviser
Teiknaren og folkedansaren Harald Aadnevik gjev i 2002 ut ei bok der
han har illustrert ein del av dei vanlegaste store dansevisene. Her
står meir om det |
|