2009
- Folkekulturfestivalen, det gamle NU-stemnet - får statsstøtte som
festival for første gong. Festivalen er dette året på Hamar.
- Årsmøtet i Norsk folkemusikk og danselag vedtar å stø styrets
forslag om å arbeide for å opprette ein felles folkemusikk og
-danseorganisasjon saman med LfS.
- Eit nytt 3-årig utøvarstudium i folkedans startar første gong som
eit samarbeid mellom NTNU og Ole Bull Akademiet på Voss.
- Dansegruppa Frikar deltar i Grand Prix finalen i Moskva saman med
Alexander Rybak, og dei vinn finalen med historisk klar margin.
- Landskappleiken og Landsfestivalen i gammaldansmusikk blir arrangert
samordna på Geilo/Ål fordi det var vanskeleg å finne arrangør for
Landskappleiken.
- Det blir bestemt at prosjektet "Bygda dansar" blir starta opp i
Buskerud under namnet "xxx" med Martin Myhr som lokal prosjektleiar.
- Som avslutning på "Hardingfeleprosjektet" kjem boka"Hardingfela" av
prosjektleiaren Bjørn Aksdal. Boka summerer opp Hardingfeleprosjektet.
- "Norsk Langeleikforum" vert starta på Fagernes under Hilme-stemnet
som ein landsdekkande frittståande organisasjon. Turid Berge vert
første leiaren.
- Boka "Norden i dans - folk - fag - forskning" kjem ut utgjeven av
Nordisk forening for
folkedansforskning. Ei omfattande
populærvitskapleg bok om dansen i norden og med mange historiske
sitat.
|
2008
- Frå 1. januar blir Bunad- og folkedansrådet omorganisert, og
blir administrativt underlagt Valdresmuseea på Fagernes. Direktøren
Gunn Jensberg sluttar og Anne Kristin Moe (27) blir seksjonsleiar.
- Årsmøtet i Landslaget for Spelemenn går inn for å lage ein ny
organisasjon for folkemusikk og dans i Noreg.
- Styret i Norsk folkemusikkk og danselag og årsmøtet i LfS går inn for ein ny
organisasjon for folkemusikk og dans i Noreg
- Serien "Norsk folkemuskk" som NRK og RCA ga ut på 1950-, 60- og
70-talet kjem ut på nytt i samarbeid med Talik. Dei 3 første CD'ane av
i alt 19 kjem i desember.
- Bandet Valkyrien Allstars har stor suksess med CD og konsertar. I
løpet av året har dei ca 200 konsertar og får platinium for CD'en sin.
Dei blir årets folkemusikkartist på Folkelarm 2008.
- For første gong blir Nordiske mesterskapet i folkemusikk avvikla i
Sälen i Sverige. Deltakarar frå Sverige, Finland, Danmark og
Noreg. Olav Mjelva vann soloklassa.
- Professor Egil Bakka blir utnemt til kommandør av St. Olavs
Orden. Det blir også arrangert eit seminar ved NTNU ”Dansearven
i spenningsfeltet mellom kulturvern og forsking”.
- Noreg Ungdomslag sitt danseprosjekt "Sans for dans 2009" kjem i gang
med 8 dansarar
- Løken-utvalet legg fram innstilling om støtteordningar innan feltet
rytmisk musikk, der nye prinsipp for tilskotsordningane blir
foreslått.
- Stortingsmelding 21om rytmisk musikk blir lagt fram, med mange
positive ting også for folkemusikk. Bygger delvis på Løken-utvalet,
som la fram utgreiing om støtteordningar.
- Eit statsbudsjett med mykje positivt for folkemusikk og dans blir
lagt fram. Tilskotsordning for arrangørar (10 mil), Riksscena får 4,5
mill., ensemblestøtta får 3 mill meir, Førdefestivalen får 4 mill, RfF
9,3 mill.
- Hallinggruppa "Frikar" med Hallgrim Hansegård som leiar, kjem til
finalen i TV2 si konkurranse "Norske Talenter".
- Sigrid Bø og Jarnfrid Kjøk gjev ut boka "Lekamslyst - Om erotikk i
norsk folkediktning".
- |
2007
- Folkemusikkfestivalane Folkelarm og Hilmar Alexandersen
Folkemusikkfestival får for første gong støtte av Norsk Kulturråd
- Norsk Folkemusikk og danselag vedtar nye vedtekter som også opnar
for tradisjonell runddans.
- Festivalen Årinn får endra innhald og form, og blir arrangert på
fleire stader i landet i mindre format enn før.
- Rikscene for folkemusikk og dans kjem i gang med Jan Lothe Eriksen
som dagleg leiar og Ellingsen som styreleiar. Dei får 1 mill over
statsbudsjettet for 2008.
- Lene Furuli blir konstituert som dagleg leiar i Norsk Folkemusikk og
danselag.
- Styret i Rådet for folkemusikk og folkedans får ei heilt ny
samansetjing. Leiarane i dei store folkemusikk/dans-organisasjonane
får ein sentral plass. Leiar for rådet blir Lene Furuli som er leiar i
NFD.
- Bandet Valkyrien Allstars får enormt stort sal og mykje
oppmerksomheit om første CD'en sin.
- Noregs Ungdomslag gir ut kurspakka "Danselyst", ei kurspakke i
folkedans for å lære opp lærarar i skuleverk og barnehage (DVD og
CD'ar)
- Prosjektet "Bygda dansar" blir starta opp i Oppland under namnet
"Lea deg" med Stian Roland som lokal prosjektleiar.
|
2006
- Folkelarm blir arrangert for 2. gong, med endå større internasjonal
deltaking. Det blir igjen ein stor suksess.
- Dei siste førebuingane for etableringa av Riksscene for Folkemusikk
og Folkedans blir gjort. Utvalet legg fram si endelege innstilling 14.
desember.
- Hilmar Aleksandersen folkemusikkfestival i Steinkjer etablerer seg
som ein viktig folkemusikkfestival, trass i at festivalen går med
underskot.
- Det første norske bunadleksikonet kjem ut, med omtale av over 400
bunader i 3 store bind. Bjørn Sverre Hoel haugen er redaktør, og det
kjem på Damm forlag.
- 8-mm filmane som Egil Bakka tok opp av norske bygdedansar på
1960-talet vert overført til digital form ved Rff.
- Plateprodusenten og spelemannen Hallvard Kvåle - mannen bak
plateselskapet Heilo - får FONO sin Bjøllesaupris. Kvåle døyr ved
slutten av året.
- Norsk kulturråd sine midlar til lokale musikktiltak fell bort (skal
erstattast av lokale midlar frå kummuner) under sterke protestar frå
folkemusikk-organisasjonane.
- Andreas Ljones og Hallgrim Hansegård er med i den store Peer
Gyntoppsettinga i Egypt som avslutninga på Ibsen-året.
- Unni Løvlid blir den første "Årets folkemusikkartist" under
Folkelarm 2006.
- Gruppa "Valkrien All Stars" får Grappas debutantpris og kjem
dessutan til finalen i "Kjempesjansen" i NRK TV. Debutantprisen vert
utdelt for første gong.
- Første bindet av "Folkemuikk og folkemusikkutøvarar i Noreg" kjem
ut, 10 år etter at bind 2 kom ut. Bindet får god mottaking i
motsetning til bind II.
- Det nordiske stemnet Nordlek 2006 vart avvikla i Gøteborg. Fint ver
og vellukka stemne, men noko færre deltakrar enn før.
- Magny Karlberg sluttar etter 26 år som leiar for Bunad og
Folkedraktrådet. Ny direktør blir Gunn Jensberg. Dette året blir det
også snakk om å flytte Rådet frå Fagernes til Trondheim.
- "No er katten døde" - ei ny songdansbok frå Nord-Noreg blir lansert
med 40 songdansar.
- Egil Storebekkens musikkpris vert delt ut for første gong. Han går
til Geir Egil Larsen for sin allsidige og framifrå bruk av ulike eldre
folkemusikkinstrument.
- Det blir mykje oppstyr og skuldingar om plagiat i samband med
debutplata til Helene Bøksle "Elverhøi".
- Sverre Halbakken gjir ut CD-en "Østerdalens rumba" og avsluttar med
det eit omfattande dokumentasjonsarbeid om gamalpolsen i
Østerdals-traktene.
|
2005
- Folkelarm blir arrangert for første gong i Fabrikken i Oslo, i
samarbeid med Oslokappleiken. Folkelarm blir ein stor suksess.
- Ein eigen platepris for folkemusikk vert delt ut for første gong
under Folkelarm. Landslaget for Spelemenn står bak.
- Stiftinga Rådet for folkemusikk og folkedans vart omorganisert og
får eige styre.
- Det blir klart at det blir etablert ei Riksscene for folkemusikk
og folkedans i Schoukvartalet i Oslo. Statsbudsjettet inneheld 1,5
mill. kr til dette.
- Årinn blir skipa til for første gong, delt mellom Kristiansand
og Valle. Norsk Folkemusikk og danselag står bak
- Den store folkemusikk/dans-baserte operaoppsetninga "Tryllefløyta"
blir sett opp med stor suksess. Eit samarbeid mellom norske og svenske
kunstnarar i samband med 1905-markeringa.
- Operaen "Den fjerde nattevakt" blir oppført på Den Norske Opera med
viktige element frå folkemusikken. Sven Nyhus spela rørosmusikk.
- Prosjektet Bygda dansar blir utvida til Møre og Romsdal med "Snu
Nordvest".
- Kvedaren og sylvsmeden Kirsten Bråten Berg blir utnemt til Riddar av
1. klasse av St. Olavs orden
- Agnes Buen Garnås får Kulturrådets ærespris på kr 300 000.
- Magasinet Bunad startar opp med 2 nummer per år. Redaktør Heidi
Fossness.
- Lindemans samla oppskrifter blir gjevne ut både i bokform og på CD.
Ein stor konsertserie med kvedarkonsertar "I Lindemans fotefar" blir
gjennomført.
- Manger Folkehøgskule i Hordaland startar med ei line for
folkemusikk og ei line for folkedans. Lina for folkedans er den
første i sitt slag.
- Rikskonsertane innfører lanseringsprogrammet Intro-FOLK etter
mønster frå tilsvarande program for jazz og klassisk musikk. I
samarbeid med folkemusikkorganisasjonane og mange
festivaltilskiparar. Majorstuen vinn.
|
2004
- Radiokanalen "NRK alltid folkemusikk" startar i desember.
Folkemusikk døgnet rundt i DAB-radio og på Internett.
- Førdefestivalen blir knutepunktsfestival, og får dermed løyving over statsbudsjettet, og får større
tilskot.
- Folkemusikklina ved Valle vg skole blir bestemt lagt ned frå 2005, pga
få søkjarar. Berre VKII line frå hausten 2005.
- Det blir bestemt at poengsummar igjen skal oppgjevast på
Landskappleiken, men gradsystemet (1. ,2. og 3. premie) blir borte.
- Eit nytt Mastergradsstudium i dansevitskap startar opp ved
Universitetet i Trondheim. I samarbeid med universiteta i Stockholm
og Kjøpenhavn.
- Ole Bull Akademiet startar med eit påbygingsstudium fram til
bachelorgrad - Tradisjonsmusikk II
- Radioprogrammet i P2 "Halvbror til reven" sluttar etter
12 år på lufta. Hovudansvarleg var Leiv Solberg.
- Vidar Lande gjev ut ein dobbelt-CD med folkemusikk frå Agder. Han
spelar sjølv og har samla musikken. Også teksthefte.
- Folkemusikaren Odd Nordstoga slår igjennom med CD'en "Luring" med
folkemusikkinspirert rock.
- Folkedansprosjektet "Bygda dansar" sitt pilotprosjekt
"Fjordapuls" vert avslutta etter 3 år med forestillinga
"Meistermøy"
- Norsk Folkemusikk og Danselag legg fram utgreiinga "Riksscene
for folkemusikk og folkedans" av Odd Are Berkaak.
|
2003
- Vidar Lande vert utnemnd som professor i Folkekultur ved Akademiet
i Rauland, og det blir høve å ta hovudfag ved akademiet.
- Gunnar Stubseid gjev ut ein biografi om spelemannen Sigbjørn
Bernhoft Osa.
- Laget for Folkemusikk i Oslo fyller 100 år - eldste
spelemannslaget i landet. Dei gjev også ut Jubileums-CD.
- Deltidsstudiet "Norsk folkelig dans" over eit år
startar for første gong - Vegar Vårdal er hovudlærar - ca 20
studentar
- Noregs Ungdomslag får direkte stønad av kulturmidlar over
statsbudsjettet for første gong (kr 300 000) etter mykje
lobbyarbeid.
|
2002
- Sven Nyhus vert utnemd til Riddar av St. Olavs Orden for sin store
innsats for norsk folkemusikk. Han er den fjerde musikaren som får
denne æra i landet (før: Arne Nordheim, Åse Nordmo Løvberg,
Ingrid Bjoner)
- For første gong byrjar ein folkemusikar på diplomstudiet ved
Norges Musikkhøgskole. Det er Andreas Skeie Ljones på hardingfele.
- Open klasse for første gong på Landskappleiken i Vågå.
- Randi Skeide vert vald som den første kvinnelege leiaren i LfS.
Ho er A-klassing i dans frå 1977 og dei site 13 åra vore rektor
på Vidarheim barneskule i Øyer.
- Kongepokalen vert utdelt for første gong på Titanofestivalen på
Vinstra. Gruppa "Svåviltlaget" frå Røros vinn pokalen.
- NU-stemnet blir for første gong skipa til av ei sentral nemnd,
lagt til Beitostølen, og kalla Folkekulturfestivalen.
- Norsk Kvedarforum blir skipa, med Jarnfrid Kjøk som første
leiaren.
|
2001
- NU har svært dårleg økonomi, etter at reglane for offentlege
tilskot vart endra. Dei 3 siste månadane i året er alle på
NU-kontoret permiterte
- Norsk Kulturråd legg fram utgreiinga "Om folkemusikk
og folkedans i det seinmoderne Noreg" av Georg Arnestad.
|
2000
- Den Norske Folkemusikkscena, eit 3-årig samarbeidsprosjekt mellom
LfS og NFD startar. Scena skal hjelpe til med å arrangere
folkemusikk-konsertar o.l. Randi Torgersen blir leiar.
- Den nordiske folkedansstemna - NORDLEIK 2000 - blir arrangert i Stavanger.
- Boka "Ein bauta i tonar" gitt ut på 100-årsdagen for
fødselen til spelemannen Anders
Kjerland (1800-1889) frå Granvin. - - Første prisen frå Kjerlands
minnefond (skipa i 1991) vart utdelt til Knut Hamre. I tida 1930-79
spela Kjerland inn 481 (!) opptaksnummer for NRK.
|
1999
- Sven Nyhus gjev ut ein CD-boks med 132 polsar frå Røros-området.
- Agder Folkemusikkarkiv vert offisielt opna på Setesdalsmuseet i
Valle, med Harald B. Knutsen som styrar. I 1993 kom det i gang
prøvedrift med delt tilhald mellom Bygland og Åseral.
- Dette året kjem musikken til "dei reisande" - taterane
- fram i lyset. Mellom anna gir Elias Akselsen ut ein CD og i 2000 kom
Laila Yrvum med ein CD.
- Boka "Folkemusikken i Møre og Romsdal" av Jostein Fet
dokumenterer grundig folkemusikken i dette fylket.
- Boka "Det tilla og det læt" av Paul Breiehagen
redigerer ei svært grundig gjennomgang av folkemusikken i
Hallingdal.
- Det blir innført "Finalespel" på Landskappleiken. Dei
tre beste på fele og hardingfele går vidare til finalespel
søndag, og då er det også pengepremiar. Det skjer på Oppdal og
Tron Westberg vinn finalespelet og får også kongepokalen.
- Høgskolen i Nesna startar med grunnfag i etnomusikk, og i
2000 startar dei med mellomfag.
|
1998
- Norsk
Folkemusikk-katalog vert oppretta. Ein Internett-katalog over
profesjonelle folkemusikarar. Norsk
Folkemusikkformidling driv katalogen, og LfS og NFD samarbeider
om tiltaket.
- "Strunkeveko"
i Valdres blir arrangert første gong, i forkant av Hilme-stemnet.
Det er eit breitt opplæringstilbod for unge i norsk folkemusikk og
dans.
|
1997
- Folkemusikklina ved Vinstra vg skole startar opp, etter at lina
ved Fagernes vart nedlagt to år tidlegare.
- Fløytivalen, ein ny festival i Sigdal, blir arrangert første
gong.
- Landslaget for Spelemenn fyller 75 år, og lagshistoria for dei
siste 25 åra kjem ut, skriven av Ingar Ranheim. Lfs har no 161
medlemslag, og 5232 enkeltmedlemer, 590 av dei er under 14 år.
- Kjell Bitustøl frå Rauland /Bø vert redaktør av
Spelemannsbladet.
- Øystein Gaukstad utgir sangtekstane som Lindeman skreiv opp i
1860- og 1870-åra.
|
1996
- Boka "Folkemusikk og folkemusikkutøvarar i Noreg"
kjem på Notabene forlag. Boka vart kritisert for alvorlege manglar
og eit tilfeldig utval av utøvarar. LfS stod bak utgjevinga.
- Norsk Lur- og Bukkehornlag blir skipa.
- Plateselskapet Grappa kjøper opp selskapet Heilo som Halvard
Kvåle har dreve.
- Folkedansstudiet ved NTNU blir utvida til mellomfagsnivå.
Tidlegare har det vore grunnfag.
- Sven Nyhus gjev ut boka "Lyarslåttene i Valdres" og ein
dobbelt CD. Boka omhandlar 53 lydarslåttar etter 11 spelemenn.
- Arne Fredriksen, med støtte av mange organisasjonar, startar
plateklubben "Etnisk Musikklubb" som gjev ut norsk,
nordisk og utanlands folkemusikk/verdsmusikk. I 2000 starta dei
også plateselskap.
- Landskappleiken i Vågå er den største nokon gong. Det var
over 500 startnummer med over 1600 deltakarar og ca 7000
tilreisande.
- Noregs Ungdomslag gir ut jubileumsboka "Ungdomslaget" i
samband med at Noreggs Ungdomslag er 100 år..
|
1995
- NRK i samarbeid med plateselskapet Grappa gjev ut ein serie
på 10 CD'ar med opptak frå NRK-arkivet. Leiv Solberg er redaktør
og produsent. Opptaka dekkje alle former for folkemusikk frå heile
landet.
- Den første munnharpefestivalen vert arrangert for første gong -
på Fagernes.
- Det tredje bandet i "Feleverket" vert ferdig -
Nordfjordslåttar. I alt 457 slåttar. Olav Sæta og Reidar Sevåg
er redaktørar.
- BARNLEK 1995 - det nordiske barnestemnet (barn over 10 år) er på
Gjøvik. Turid Mørk Øvstaas er sentral drivkraft.
- Den store biografien "Høyrer du Tårån"om Torkjell
Haugerud og hans musikk kjem. Forfattar er Asbjørn Storesund.
- Den særmerkte og viktige boka av og om spelemannen Erling Kjøk
"Ei Spelmannsoge" kjem, skriven av dottera Jarnfrid Kjøk.
- Folkemusikksenteret i Buskerud, Prestfoss i Sigdal, opnar ved
Sigdal og Eggedal museum. Harald B. Knutsen er første
folkemusikkonsulenten.
- Arild Hoksnes frå Romsdal blir redaktør i Spelemannsbladet. Han
slutta i 1996.
|
1994
- Folkemusikken og folkedansen får ein god framskuv i samband med
OL på Lillehammer, der folkemusikk og dans fekk ei sentral rolle
både under opninga og i andre samanheng. Rasmus Stauri er koordinator.
- Norges Musikkhøgskole opnar for studium i folkemusikk på
fele/hardingfele.
- "Handlingsplan for norsk folkemusikk og folkedans", som alle dei
sentrale organisasjonane er med på, vert lagt fram.
- Ole Bull Akademiet på Voss får nytt fint nybygg, mellom anna ein
fin konsertsal - Osa-salen.
|
1993
- Gruppa "Bukkene Bruse" kjem med sin første CD (Arve
Moen Bergset, Annbjørg Lien og Steinar Ofstad)
- Læreboka "Fanitullen" - ei innføring i norsk og samisk
folkemusikk - blir utgitt. Redaktørar er Bjørn Aksdal og Sven
Nyhus. CD'en kom i 1995.
- Dateringsprosjektet for Eldre hardingfeler er i gang. Ole Bull
Akademiet og Historisk Museum UiB står bak. Dei får i år 130 000
frå Norsk Kulturråd.
- Den nyinnstifta Rff-prisen blir utdelt for første gong, og Knut
Buen er ein verdig vinnar.
- Landsfestivalen i Gamaldansmusikk i Vågå er den største til nå
med over 1000 påmelde deltakarar og 22 500 selde billettar.
- Landskappleiken på Lillehammer varte ei heil veke og var ei stor
mønstring året føre OL. Magne Kvamme vann utstillinga for
hardingfele og fele, og i fele fekk han gullmedalje - den første i
fele nokon gong.
|
1992
- Osa-festivalen på Voss blir arrangert for første gong.
- Folkedansbladet "Norsk Dansarliv" startar opp, med NU
som utgjevar. Tiltaket varte berre i 2 år, pga at det vart for
dyrt.
|
1991
- Den reviderte rettleiingsboka til Klara Semb "Norske Folkedansar.
Turdansar" kjem, boka mange hadde venta på lenge. Det var ei
nemnd nedsett av NU som reviderte boka. Klara Semb hadde
testamentert rettane til rettleiingsbøkene sine til NU i 1966.
- Susanne Lundeng kjem med si første plate, og set Nord-Noreg
på folkemusikk-kartet.
- Gruppa "Utla" gjev ut første plata si.
- Første årgangen av "Årbok for norsk folkemusikk" kjem
ut. Det er NFD som står bak.
- Dei to første binda av "Feleverket" er klar for
trykking. Olav Sæta har gjort mykje av arbeidet.
- Den nyoppretta Hilmar Alexandersens Musikkpris vert utdelt første
gong til spelemannen Knut Hamre.
- Plateselskapet NORCD startar av Karl Seglem. Dei gjev ut jazz
og folkemusikk.
- Den såkalla Stafset-samlinga kjem ut. Samlinga inneheld ei rad
springdansar og folketonar frå nordre Sunnmøre (Skodje og Vatne
mest), nedteikna av K.J.
Stafset i byrjinga av 1900-talet.
|
1990
- Den
Internasjonale folkemusikkfestivalen i Førde blir skipa til for
første gong
- Telemarkfestivalen blir
skipa til for første gong
|
1989
- Annbjørg Lien kjem med si første solo-CD.
- LfS får kontormedarbeidar i tillegg til dagleg leiar. Gunn
Gausemel (1989-90), Anne Røine (1990-91) og Jorun Hagen (1992-)
|
1988
- Folkemusikklina ved Fagernes vg skole startar opp. Ho vart nedlagt
igjen i 1995.
- Honndalstausene gir ut den første plata si. Dette reint
kvinnelege spelemannslaget vart starta i 1983.
- Trond-Ole Haug vert tilsett som redaktør i Spelemannsbladet i 50%
stilling etter
Gunnar Stubseid. Stillinga vart utvida til heil stilling i 1990. Haug slutta i 1994, og Arild Hoksnes vart
redaktør
1994-96, og Kjell Bitustøl 1997- .
- Nordisk Folkedansstemne - Nordleik - er i Bergen. Det er i alt ca
5000 deltakarar. BUL Bergen og BUL Ervingen er lokale tilskiparar.
|
1987
- Norsk Folkemusikk og Danselag vert skipa 14. mars. Odd Austrheim
vert første leiaren.
- Denne hausten kjem Folkemusikkstudiet i Rauland i gang.
- Det er for første gong Framsyningskappleik på NU-stemnet, i
Steinkjer.
|
1986
- Vågå-treffen blir arrangert for første gong.
- LfS vedtar med 58 mot 22 stemmer å starte med Landsfestival for
Gammaldans. Den første var i Førde og vart ein suksess.
- I høve 90-årsjubileet gjev NU ut boka "Ungdomshuset",
redigert av Lillian Eltvik Dyrnes, Gunvor Hals og Jan Kløvstad.
|
1985
- Den reviderte rettleiingsboka til Klara Semb "Norske
Folkedansar. Songdansar" kom, boka mange hadde venta på lenge.
Det var ei nemnd nedsett av NU som reviderte boka. Klara Semb hadde
testamentert rettane til rettleiingsbøkene sine til NU i 1966.
|
1984
- Mo i Rana får folkemusikkarkiv for landsdelen.
- Mo-kurset i Jølster blir arrangert første gongen. Opplæring i spel og dans.
|
1983
- Knut Buen startar plateselskapet "Rjupesekken". Det får seinare
namnet "Buen Kulturverkstad".
- Plateselskapet "På norsk" vert etablert. Det måtte gå
inn etter nokre få år.
- Sogn og Fjordane etablerer ofentleg folkemusikkarkiv.
Frå 1986 vart det ein del av Fylkesarkivet i Sogn og Fjordane.
- Kong Olav fyller 80 år, og over 100 spelemenn spelar Kongeslåtten
framfor Slottet. Slåtten var komponert av Arne Sølvberg.
|
|
1981 |
1980
LfS får fast tilsett sekretær (seinare kalla dagleg leiar) med
tilhald i Oslo. Ingar
Ranheim er den første (1980-84), seinare Magnar Sundt (1984-93),
så Bjørn Åsland (1993-96), Dag Vårdal (1996, vikar) og
igjen Magnar Sundt
(1996-)
- Første året med kongepokal på Landskappleiken, og Ivar
Schølberg Vågå/Ålen vinn den.
|
1979
- Gruppa "Slinkombas" gjev ut plata "Slinkombas"
og får også spelemannsprisen dette året.
|
1978
- Plateselskapet "Heilo" vert etablert av spelemannen
Halvard Kvåle. Det gir i åra framover ut mange
folkemusikkproduksjonar. Selskapet vart oppkjøpt av Grappa i 1996.
- Kvedarboka "Ei vise vil eg kvede" kom ut, samla og
redigert av Hanne Kjersti Buen, Agnes Buen Garnås og Dagne Groven
Myhren.
- For første gong vert Årsmøtet i LfS halde utan tilknytning
til Landskappleiken.
- Brekkendagan vert arrangert for første gong. Eit svensk-norsk
spel-og dansetreff utan tevlingar.
- Gunnar Stubseid frå Setesdal vert redaktør av Spelemannsbladet.
Han slutta i 1987.
|
1977
"Ole Bull-Akedemiet" på Voss vert oppretta etter
initiativ av Sigbjørn Bernhoft Osa. Akademiet samarbeider med
Universitetet i Bergen, no Grieg-akademiet. Det gjev opplæring i
norsk folkemusikk til musikkstudentar og andre. Frå 1996 kom det i
stand 2-årig fulltids-opplæring av spelemenn -
"Spelemannsskulen", og frå 1998 tilsvarande for vokal
folkemusikk - "Kvedarskulen".
|
1976
- Nordisk Folkedansstemne, Nordleik, er i Trondheim.
- Birgit Døvre, Valdres, vert redaktør av Spelemannsbladet. Ho
slutta i 1978.
|
1975
- Det første kvedarseminaret vert halde i Rauland.
- Nordlek -
samarbeidsavtalen mellom 10 nordiske organisasjonar - vert
underskreven.
|
1974
- Det er kvedarkurs på Club 7 i Oslo, med Dagne Groven Myhren og
Agnes Buen Garnås som lærarar. Slike kurs har det vore i mange år
frå slutten av 60-talet.
- På Landskappleiken i Oppdal blir det separate domsnemnder for hardingfele og flatfele
både i dans og spel. For spel vart det gjennomført året før.
|
1973
- Rådet for folkemusikk
og folkedans får eit sekretariat og flytter inn i kontorlokala ved
Ringve Museum i Trondheim. Egil Bakka vert leiar ved senteret.
Rådet er både eit rådgjevande organ for staten, og eit senter som
driv forskning, opplæring og formidling. Sjølve Rådet har 7
medlemer og 7 varamedlemer. Senteret er sekretariat for Rådet.
Seinare vart Bjørn Aksdal tilsett som leiar for
folkemusikk-seksjonen.
- Landslaget for Spelemenn fyller 50 år, og lagshistoria skriven av
Jostein Mæland kjem ut. LfS har 60 medlemslag og ca 600
enkeltmedlemer.
Ola Grøsland, Vågå /Oslo, vert redaktør i Spelemannsbladet. Han
slutta i 1975.
|
1972
- Rådet for folkemusikk
og folkedans vert oppretta, og får året etter sekretariat.
|
1971
- NRK Fjernsynet har ein fin programserie om norske bygdedansar ved
Lise Foss og Hallgrim Berg
- NU gjev ut 75-årsskriftet "Ung i 75 år" redigert av
Oddvin Lundanes og Sigmund Moren.
|
1970
- Egil Bakka gjev ut rettleiingsboka "Danse, danse lett",
der han nyttar ny terminologi i beskrivinga av dans.
- Klara Semb døyr - ho som meir enn nokon anna hadde arbeidd for
songdansen og turdansen.
|
1969 |
1968 |
1967
- Noregs Ungdomslag får eige barnelag. Drivkrafta bak var
leikrådgjevar Turid Mørk Øvstsaas. Første tilsette
barnelagssekretæren var Else Elise Sætre.
- Det første lands-barnestemnet i NU vert halde i Uvdal.
|
1966
- Boka " ... og fela ho let ..." av Arne
Bjørndal (1882-1965) og Brynjulf Alver kjem ut. Ei bok om
norske spelemenn og tradisjonsliner i musikken. Boka hadde Bjørndal
arbeidd med lenge og kom ut eit år etter han døydde.
- Kommunane i Valdres går saman om ei instruktørstilling i
folkemusikk. Torleiv Bolstad får stillinga og flytter frå Oslo
tilbake til Valdres.
- Første "Folkedansgilda i Bergen" vaert halde i regi av
Ervingen. Seinare, i 1975, vart "Folkedansgilda i Bergen"
ein eigen organisasjon.
|
1965
- Sigbjørn Bernhoft Osa får
Kongens fortenstmedalje i gull for sin innsats for folkemusikken.
- Det 3. norrøne stemnet på Færøyane. NU organisert båttur di
med skuleskipet "Gann" og 178 menneske er med på
ein sers vellukka tur. Å leige båen kosta 140000.
|
1964
Klara Semb fyller 80 år, og blir heidra med boka "Ho tok oss
med" redigert av Kristoffer Sælid. NRK laga eit
TV-program om henne.
|
1963
- Den 20. Nordiske folkedansstemna er i Oslo. Det vart ei sers vellukka
stemne, der 3000 dansarar deltok. På avslutningfesten i
Sjølysthallen var det 2040 til bords.
|
1962 |
1961
- Jan Petter Blom frå Rjukan skriv si magisteravhandling om
bygdedansen - som den første i landet.
- Johs. A. Dahle gjev ut ein biografi om Hulda Garborg
|
1960
Jørn Hilme stemnet vert skipa til for første gong på Fagernes.
|
1959 |
1958
- Det første bindet av "Hardingfeleverket" kjem. Det 5.
bindet kom i 1967. . Det 6. bindet (dobbeltbind) kom i 1979 og det
7. (dobbeltbind) og siste i 1981. Til saman har dei 7 binda (6 og 7
er dobbeltbind) 1895 oppteikningar. Det var Norges
allmennvitenskaplige forskningsråd som gjorde opptaket i 1954. På
70-talet tok Norsk Folkemusikksamling over arbeidet. Dei som har
arbeidd med verket er: Arne Bjørndal, Truls Ørpen, Eivind Groven,
O.M. Sandvik (kort tid), Olav Gurvin, Reidar Sevåg, Jan Petter Blom
og Sven Nyhus. Dei tre førstnemnde hadde gjort hovudarbeidet med
innsamlinga av slåttar. Sven Nyhus gjorde mykje av arbeidet med dei
to siste dobbeltbinda.
- For første gong erdet tevling i kveding på Landskappleiken.
Det var på Notodden, og Torbjørg Aamli Paus vinn.
- Klara Semb gjev ut første retteliingsboka i songleikar og
turdansar for born "Danse danse dokka mi". Det var siste
rettelingsboka ho gav ut.
- Festspillene i bergen lagar i stand eit folkloreprogram med namnet
"Dans rpte fela". Programmet var seinare på turne i USA
og andre stader.
|
1957
- Sven Nyhus er ferdig med å nedteikne 130 polsar frå
Røros-distriktet etter 7 års arbeid.
- Olav Gurvin (1893-) vert utnemt til første professoren i
musikkvitskap her i landet.
- På årsmøtet i Tynset fjernar NU forbodet mot moderne dans på
møta i ungdomslaga.
|
1956
- Noregs Ungdomslag og Noregs Mållag får kontor
("Skrivarstove") kvar for seg. Dei hadde hatt sams
kontorhald frå starten i 1913.
|
1955
- Ei stor internasjonal folkedansstemne vert skipa til i Oslo. BUL i
Oslo, med Aasmund Svinndal i spissen, står for mykje av det
praktiske arbeidet. Svært mykje folk ser på dei mange
tilskipingane, og det er visstnok over 10000 på eit arrangement
på Folkemuseet. Stemnet ga mykje god reklame for folkedansarbeidet
i Oslo.
|
1954 |
1953
Dette året gir NRK i samarbeid med plateselskapet RCA ut 22 plater
med norsk folkemusikk. I åra 1953-74 vart det gjeve ut ein serie
plater med dette selskapet. Frå 1958 vart det EP-plater (55 til
saman), og frå 1969 LP-plater (22 til saman). Rolf Myklebust er
ansvarleg.
|
1952
Spelemannen og fiolinisten Rolf
Myklebust (1908-1990) byrjar som programsekretær i NRK, med
ansvar for Folkemusikkhalvtimen. Han gjorde ein stor innsats for
folkemusikken i NRK både på fele, hardingfele og vokal, og reiste
rundt i landet og gjorde svært mange opptak med lokale kjelder.
- Den 16. Nordiske Folkedansstemna er i Oslo. Samla var det ca 2500
deltakarar, 500 svenskar, 200 danskar og vel 400 frå Finland.
Tilskipingar i Rådhuset, på Jordal Amfi (7000 tilskodarar) og
Folkemuseet (knapt 12000).
|
1951
-Norsk Folkemusikkinstitutt blir oppretta. Namnet blir seinare endra
til Norsk Folkemusikksamling.
|
1950
- Arne Bjørndal (1882-1965) gjev samlinga si med norsk folkemusikk
til Universitetet i Bergen som ein del av Universitetsbiblioteket.
Bjørndal var styrar for samlinga til han døydde. Frå 1968 vart
samlinga ein del av Nordisk institutt (med Gunnar Rugstad som
amanuensis 1968-72), og frå 1975 ein del av Etno-folkloristisk
institutt. Frå 1972 til 1979 var det ulike vikarar i
amanuensis/styrar-stillinga (Gunnar Stubseid, Wigdis J. Espeland,
Leiv Solberg), så Tellef Kvifte (1979-80) og så Ingrid Gjertsen
(1980-).
|
1949
- For første gong i "moderne tid" er det tevling i dans på
Landskappleiken (Bø i Telemark).
|
1948
- Norsk
Folkemusikklag vert stifta, etter at O.M.Sandvik året før var
med i London på stiftingsmøtet for ICTM. Sandvik var leiar heilt
til 1965. Laget heldt seminar/årsmøte kvart år og gjev ut
skriftserie.
- Den 15. nordisk folkedansstemnet i Malmø.
|
1947
- Leikarringen i BUL byrjar å gje ut folkedansbladet Olivant. Bladet
hadde i åra framover mykje godt stoff om norsk folkedans.
- Steinar Kyvik gjev ut ei bok om fel og felemakarar: "Soga om
fela"
|
1946
- Leikarbeidet i NU blir organisert annleis enn før, med eit nokså
frittståande Leiklag. Ola Straumsheim blir første formannen. Dei
hadde også ei ordning med godkjenning av leiklærarar. Ein
freistnad på å få dansarane i LfS med i "laget" førte
ikkje fram. Denne ordninga varde til 1956, då det vart innført
Leikråd, nærare integrert med resten av NU.
- Den 14. nordiske folkedansstemnet er i Stockholm.
- Årsmøtet og Landsstemnet i Trondheim. Det er 469 utsendingar på
årsmøtet - rekord gjennom alle tider. Det var ca 2000
stemnedeltakarar. Kronprins
Olav talar på Hovudstemnet på Stiklestad på nynorsk for ca
15000 tilhøyrarar. Det er andre gongen han talar på NU-stemne, den
første også på Stiklestad i 1930.
|
1945 |
1944 |
1943 |
1942
- LfS legg ned arbeidet og formann og redaktør Leif Semb laut
flykte til Sverike. Spelemannen Olav Evju frå Telemark vart sett
inn som formann av NS-styresmaktene og fungerte resten av krigen.
- Noregs Ungdomslag kjem under såkalla kommissarisk leiing, dvs
vart overtekne av nasistane.
|
1941
Første nummer av Spelemannbladet kjem ut. Eldsjelene bak er Leif Sem frå Heddal og Kåre Solheim frå Gjerstad. Det kom berre to
stensilerte utgåver før det vart stoppa av tyskarane. Men det
starta opp att hausten 1946 med Leif Løchen i spissen, og sidan har
det kome utan avbrot. Frå 1982 har bladet vore eit frittståande
folkemusikkblad med LfS som eigar og drivar.
|
1940 |
1939
- Det blir liv i Landslaget for Spelemenn att, etter at det hadde
ligge ned nokre år. Frå no av var LfS i praksis eit sjølvstendig
lag utan tilknytning til NU.
- Ein stor internasjonal folkedansfestival vert halden i Stockholm i
august.
|
1938 |
1937
- Den 13. nordiske stemna er i Aalborg |
1936 |
1935
- Den 12. nordiske stemna i Halmstad.
|
1934
- Den 11. nordiske folkedansstemna var i Finland. 600-700 detakarar
totalt, og berre 25 frå Noreg.
|
1933 |
1932
- Den 10. Nordiske folkedansstemna er i Oslo. BUL hadde
hovudansvaret. Ca 800 dansarar til saman, 24 frå Færøyane, det
same frå Danmark og 114 frå Sverike. Festar i Aulaen,
St.Hanshaugen og Folkemuseet.
- Samnemnda for Studiearbeid vert skipa. NU tar på seg
sekretariatet gratis.
- Den såkalla "Hardigfeletrioen" byrjar med Sigbjørn
Bernhoft Osa, Eivind Groven og Alfred Maurstad som medlemer. Dei
spela ofte i radio.
|
1931
- På etterjulsvinteren byrjar Eivind Groven i det private
Kringkastingsselskapet (i 1933 omdanna til Norsk Rikskringkasting)for å stelle i stand eit halvtimes program
med "nasjonalmusikk" kvar laurdag. Dette var direkte-sente
program. I 1934 vart grunnen til NRK sitt folkemusikkarkiv lagt då
dei første grammofonopptaka vart gjort. I 1936 fekk NRK sin første
filmopptakar. Groven styrte folkemusikkhalvtimen heilt til 1946
(opphald 1942-45). Så var Sigbjørn Bernhoft Osa eit år, så
Steinar Kyvik (frå 1951 som programsekretær i heil stilling) og
så O.M. Sandvik resten av 1951, og frå 1952-78 Rolf Myklebust. I
1952 fekk NRK mobilt utstyr (buss) og kunne gjere opptak både på
lakkplater og magnetofonband. Folkemusikkhalvtimen i NRK fekk svært
mykje å seie for norsk folkemusikk.
|
1930
- Hovudstemnet til Noregs Ungdomslag er på Stiklestad, og Kronprins
Olav talar til ein stor festlyd på nynorsk.
|
1929
Spelemannslaget "Fjellbekken" vert skipa i Bergen, med Jon
Rosenlid (1891-1974) som musikalsk leiar i mange år.
|
1928
- Den 7. nordiske folkedansstemna er i Bergen.
|
1927
|
1924
- For første gong er det vanleg fele med i tevlingsprogrammet på
Landskappleiken. Olav Moløkken vann.
- Noregs Ungdomslag gjev som gåve til Færøyane kvadboka
"Gylta bok" redigert av Jhannes Patursson. Boka kom i ny
utgåve i 1979.
- Sonen til Myllarguten Torgeir Torgersen gir ut
slåttesamlinga "Møllerguttens Slaatter"
|
1923
- Landslaget for Spelemenn vert skipa i Bergen som eit frittståande
særlag i Noregs Ungdomslag. Arne Bjørndal vart første formannen
og var det heilt
til 1936. Arne Bjørndal, Rikard Berge og John N. Dahle gjorde
opptaket.
- Oslo
Fylkeslag av Noregs Ungdomslag vart skipa med 9 bygdelag og 2300
medlemer. Aslak Tonna vart første formannen. I 1927 kjøpte laget
eige hus i Nordahl Brunsgt 22, der det vart Heim for landsungdom,
lagsrom, festsalar, kontor og kaffistove.
- Den 4. nordiske folkedansstemna
halden i Gøteborg i samband med den store verdsutstillinga der.
Det var 1600 deltakarar frå Sverike, Noreg, Danmark, Åland og
Tyskland.
- I etterkant av folkedansstemnet i Bergen skipar NU til ei
vidgjeten ferd til Nordkapp med "Hardangerfjord". Det var
150 med då dei starta i Bergen, sume kom til under vegs. Årsmøtet
var i Harstad.
- Edvard Os gjev ut ei skjemtesam bok "Stemneskrå" der
han mellom anna fortel frå den hendingsrike
"Nordkappferda" same året.
- Musikkforskaren Erik Eggen gir tar doktorgraden med avhandlinga
"Skalastudier over skalaens genesis på Norrønt område".
|
1922
- Første utgåvene av rettleiingsbøkene til Klara Semb kjem ut.
Først "Norske folkedansar I. Dansevisor" med totalt 50
viser og så "Norske Folkedansar II, Rettleiing um dansen"
på 166 sider. Desse bøkene kom etter kvart i mange nye opplag og
utgåver og fekk mykje å seie for arbeidet med songdans
og turdans.
- Den
tredje nordiske folkedansstemnet vert skipa til i Oslo.
Leikarringen i BUL hadde hovudansvaret. Stemnet vart svært vellukka
og skapte stor interesse for folkedansen.
- På Årsmøtet i Oslo skifter NU namn frå Norigs Ungdomslag til
Noregs Ungdomslag.
|
1921
- Leikarbeidet i Noreg vart fast organisert gjennom Noregs Ungdomslag
på eit leikrådsmøte i Trondheim, i samband
med årsmøtet i NU.
- Lektor O.M. Sandvik (1875-1976) tar doktorgraden med avhandlinga
"Nordk folkemusikk, særlig Østerdalsmusikken"
- O.M. Sandvik og Gerhard Schjelderup (red) utgir "Norges
Musikkhistorie" bind 1-2.
|
1920
Den første nordiske folkedansstemna vert halden i Stockholm. Frå
Noreg møtte vel 20 dansarar, med Henrik Gjellesvik som spelemann.
Dei norske dansarane og spelemannen gjorde stor lukke
på stemna.
|
1919
- Leikarringen
i Bondeungdomslaget i Oslo vert skipa som fast særlag. Ringen
får svært mykje å seie for framvoksteren av leikarbeidet i
landet. I mange år framover var Leikarringen ein framsyningsring
med avgrensa medlemstal.
- O.M. Sandvik (1875-1976) gjev
ut ei stor samling folkemusikk "Folkemusikk i
Gudbrandsdalen" (auka utgåve i 1948). I 1943 kom samlinga
"Østerdalsmusikken" (ny utgåve i 1979). Han har også
gjeve ut andre samlingar med folkemusikk. Han starta for alvor
innsamlingsarbeidet sitt i 1911.
- Den frittstånde folkedansorganisasjonen "Den
norske Folkeviseringen" vert skipa i Oslo. Ringen voks
snøgt og hadde over 7000 medlemer i 1923, men dovna så fort bort
igjen.
|
1916
- Medlemsbladet til Noregs Ungdomslag "Norsk Ungdom" kjem
ut første gongen. |
1914
- På Frogner i Oslo er det denne sumaren ei stor jubileiumsutstilling
(1814 - 100 år), og her vert det kvar dag i 3 månader vist
norsk folkedans for eit stort og entusiastisk publikum. Klara Semb
stod for danseringen og Kjetil Flatin spela til bygdedansen.
|
1913
- Hulda Garborg gjev ut heftet "Norske dansevisur", med
nye og auka utgåver i 1917, i 1920 og i 1923
- Noregs Ungdomslag og Noregs Mållag får fast kontor (saman) -
Skrivarstova i Oslo. Løytnant Edv. Os vert første skrivaren.
- Det felles meldingsbladetbladet til NU og Noregs mållag
"Bodstikka" kjem ut for første gong.
|
1912
- Knut Liestøl og Moltke Moe gir ut samlinga "Norske
folkeviser fra middelalderen".
|
1911
- Den andre norrøne stemna. Denne sumaren skipar Vestmannalaget i Bergen til ei stor
ferd til Færøyane med ca 70 deltakarar på den vesle båten
"Namsos". Mange kjende personar
var med, både leiarar som Anders Hovden, spelemenn som Kristiane
Lund, dansarar som Olav Torshaug og Klara Semb.
- Det norske
Spellaget med Hulda Garborg i spissen reiste i 1911 og 1912
rundt om i landet på 3 turnear og viste teater og folkedans. Dette
gjorde at interessa for folkedansen auka kraftig mange stader.
|
1910 |
1909
- Bondeungdomslaget i Bergen blir skipa. det var utbrytarar frå
Ervingen som skipa laget.
|
1908
- Det første norrøne stemnet blir arrangert på Voss samtidig med
Årsmøtet i NU. Det er 100 frå Færøyane, og ca 8000 tilhøyrarar
på hovudstemnet. |
1907
- For første gong er det stemnetalarar på Årstemnet i NU. Stemnet
er på Jaren og Riksråd Jørgen Løvland og seminarlærar Severin
Eskeland talar.
- Sven Moren gjev i samarbeid med NU ut boka "Songbok for
skular og ungdomsslag". Ho kom seinare i mange opplag og vart
mykje brukt.
|
1906 |
1905 |
1904
Heftet "Norsk Nationalmusikk fra Aalen og Røros" av
nedteikna av spelemennene Anders Haugen og Johannes Reitan vart
utgjeven.
|
1903
- Spelemannslaget Huldreleiken i Oslo vert skipa, med
spelemannen og felemakaren A.C. Kleven som leiar. I 1931 vart namnet
Laget for Folkemusikk. Dette er eldste spelemannslaget i landet.
- Den første
norske danseferda til utlandet. Hulda Garborg med dansarar, dei
fleste frå BUL, og spelemannen Olav Moe reiser til Stockholm og
viser norsk songdans og bygdedans. Framsyningane vekkjer stor
oppsikt og blir vel mottekne.
- Den første utgåva av heftet "Songdansen i Nord-Landi"
av Hulda Garborg kjem ut.
- Hulda Garborg og Halvdan Koth gjev ut eit praktisk hefte
"Norske folkevisor I" der Hulda Garborg skreiv ei
utgreiing om folkevisedansen, og der det også var 14 viser med
tonar til.
- Hulda Garborg gir ut heftet "Norsk Klædebunad. Ny utgåve i
1905 (6000 eks.) og eit større hefte i 1917 med 100 bilete og 8 mønsterteikningar.
- Johan Halvorsen gir ut eit hefte med 17 slåttar som han skreiv
ned etter Knut Dahle etter initiativ frå Edvard Grieg. Samtidig gir
Grieg ut sine kjente bearbeidingar av slåttane.
|
1902
- Hulda Garborg viser for første gong offentleg songdans
på eit møte i Bondeungdomslaget i Oslo, der Arne Garborg tala
om songdansen i Norden. Dette blir rekna som starten på songdansen
i Noreg i moderne tid.
- Hulda Garborg er om sumaren på ein studietur til Færøyane, ein
tur som får mykje å seie for arbeidet hennar med songdansen.
- På heimvegen frå Færøyane dansar Hulda Garborg med medlemer i
Ervingen på Valestrand. Første songdansen i Ervingen/Bergen.
- Om hausten er det stor Målmarknad i Bergen. Huda Garborg kjem og
hjelper til med songdansen, og eit kurs kjem i gang som varer heilt
til jul med Einar Bø og Arne Hatlestad som lærarar. Dette er
starten på folkedansen i Ervingen.
- Det blir arrangert kappleikar både i Oslo, i Ål, i
Ålesund (første gong) og i Tinn (første gong)
|
|
1900
- Bondeungdomslaget Ervingen i Bergen vert skipa, over same lest
som Bondeungdomlaget i Oslo, med utgangspunkt i Vestmannalaget
- Vestmannalaget i Bergen skipar til eit kurs i nasjonale dansar med
Einar Bøe som lærar. Det første i Bergen (?).
|
1899
- Bondeungdomslaget
i Oslo vert skipa, det første i landet. Klaus Sletten var
første formannen og var med eit kort avbrot formann heilt til 1916.
Laget fekk svært mykje å seie for framvoksteren av
"leikarbeidet" i landet.
- Bernt Støylen si samling "Norske barnerim og leikar"
kjem ut. (Faksimileutgåve i 1975)
|
1898
- Songboka "Norsk songbok for ungdomsskular og ungdomslag"
kjem ut for første gong.
|
1896
- Noregs Ungdomslag vert
skipa i Trondheim med deltaking frå 9 fylkeslag. Peter sSotsvik (1862-1924)
vert første formannen.
- Vestmannalaget i Bergen skipar til den
første "Landskappleiken" i Noreg i huset til
kunstnarane Olav og Frida Rusti. Det møter 17 deltakarar frå
Hordaland og Sogn og Fjordane. Sjur Helgeland vert best.
|
1893
- Dei første fylkeslaga av frilynte ungdomslag vert skipa.
|
1892
- Den første store ungdomsstemnet vert halde på Voss. Tiltaket
vart sers vellukka. Store ungdomsstemner om sumaren vart etter kvart
vanleg mange stader i landet.
|
1884
Heftet "100 norske Polskdanse (Springdanse) fpor Violin samlede
fra Røros og Omegn" av A. Reitan og A. Haugen.
|
1888
Den første kappleiken i landet vert arrangert i Bø i Telemark.
|
1876
Ludvig Mathias Lindemans koralbok til M.B. Landstads salmebok
blir godkjent for bruk i kyrkja. Får mykje å seie for salmesongen.
|
1872
Den første viseboka av Holst og Seip "En liden Visebok"
kjem ut. Denne kom seinare ut i mange reviderte utgåver.
|
1868
- Det første frilynte ungdomslaget ein veit om vert skipa i Sel ( i
Frosta 1870, Botngrenda i Hardanger i 1870)
- Den første songboka for skular og lag av Lars Skeide kjem
ut.
|
1865
Tyskaren Carl Scharts (1807-1883) gjev ut "VIII Norske Slaatter
for Hardangerfele" i Bergen. Dette er første
originaloppskrifter av norske hardingfeleslåttar. Dette er rike og
gode oppskrifter som han skreiv opp etter Myllarguten i 1850 då han
var i Bergen og spela på Ole Bull sitt Teaterer der Scharts var
kontrabasist. Mellom slåttane er "Nordfjorden",
"Hildalen", Sellanden"og "Geitaslåtten".
|
1862
Halvdan Kierulf gir ut heftet "25 Utvalgte norske Folkedans for Piano
udsatte". Eit betydeleg verk i Kierulfs produksjon.
|
1860
Ludvig Mathias Lindeman får livslangt statsstipend for å samle inn og
publisere norske folkemelodiar.
|
1853
- Den første samlinga til L.M. Lindeman "Ældre og nyere
Fjeldmelodier" kjem ut. Her var det stoff som Ludv. M. Lindeman
hadde samla frå 1948, og som Olea Crøger hadde samla i Telemark i
1830-åra. Lindeman heldt fram med innsamling til fram på
1870-talet.
|
1851
Ludvig Matihias Lindeman dreg på si andre ferd for å skrive opp norske
folkemelodiar - telemark, Hardanger, Bergen og Hallingdal.
|
1850
-
På våren er Myllarguten i 3 månader i Bergen og spela mellom anna
saman med Ole Bull i det nyopna teateret hans "Det Norske
Theater i Bergen" i mars og april. Myllarguten var også fleire
gonger saman med Bull på sumarstaden Valestrand. Bull ville ha
Myllarguten med på utanlandstur, men han ville heller heim til
Telemark. Det var på denne tida at Carl Scharts skreiv opp ein del
slåttar etter Myllarguten, sjå året 1865.
- C.P. Riis sitt syngespel "Til Sæters" med F.A. Reissiger sine
arrangement av norske folketonar blir oppført på Christiania theater
og vekkjer stor begeistring.
- Ole Bull startar sitt teatet "Den Nationale Scene" i bergen, det
første norskspråklege teateret, med vekt også på nasjonal musikk og
dans
|
1849
Myllarguten (Torgeir Augundson, 1801-1872) spelar på den vidgjetne
konserten i Losjen i Kristinania 15. januar. Ole Bull. arrangerte
konserten.
|
1848
- Ludvig Mathias Lindeman får støtta av Universitetet i Oslo for å
skrive opp folkemelodiar. Han reiser i Valdres, Vågå og Meldalen.
Andris E. Vang i Valdres er han beste kjelde. Han skriv opp 86
salmetonar og 83 verdslege melodiar.
- Halvdan Kierulf koponerer mannskorverket "Brudeferden i Hardanger"
(tekst av A. Munch). Verket har viktige innslag av halling og gangar.
|
1843
- Olea Crøger har klar ei samling folkeviser, men manuskriptet vart
borte på uforklarleg vis: "Norske folkeviser samlede af en
norsk Dame, gjennomseet og forsynet med den nødvendige
ordforklaring af Pastor Thønnesen, samt med Melodier af Organist
Lindeman"
|
1842
- Andreas Peter Berggreen utgir (1842-1855) 4 bind med
"Folkesanger og Melodier".
|
1841
- Ludvig Mathias Lindeman utgir sine første folkemelodiar i boka
"Norske Fjeld-Melodier"
|
1840
- Jørgen Moe og Ludvig Mathias Lindeman gir ut ei folevisesamling
med både tekstar og melodiar.
|
1838
- Ole Andreas Lindemans koralbok blir autorisert for bruk i Den norske
kyrkja. Fekk mykje å seie for salmesongen.
|
1833
- Ole Bull bruker hardingfela på ein offentleg konsert i Paris
"souvenirs de Norvege" kalla han potpourriet med norske
slåttar og folketonar.
|
1831
Første gongen Ole Bull møtte Myllarguten var denne sumaren i
Bergen. Myllarguten var ofte i Hardanger, men denne sumaren reiste
han også til Bergen. Der fekk Ole Bull høyre han spele, og vart
svært oppglødd av spelet. Han bad han heim og vart med Bull ut til
samarstaden hans Valestrand og var der i fleire dagar. Bull skreiv
opp nokre slåttar, mellom andre springaren "Nordfjorden" og
hallingen "Hopparen".
|
1815
- Musikaren Lars Roverud (1776-1850) gir ut skriftet "Et Blik
på Musikens tilstand i Norge". Roverud fekk mykje å seie for
utvilinga av folkesongen i Noreg.
|
1812
- Danskane Rasmus Nyerup og Knud Lyhne Rahbek gir ut (1812-1814) ei
stor samling "Udvalgte danse Viser fra Middelalderen".
Sammlinga inneheld også nærare 30 norske melodiar.
|
1801
Spelemannen Myllarguten (1801-1872),
eller Torgeir (Tarjei) Augundsson Øygaarden, vert fødd. Han blir
rekna som landets fremste spelemann gjennom tidene og påverka
slåttespelet og einkeltslåttar på ein avgjerande måte. I
samarbeid med Ole Bull heldt han konsertar som gjorde slåttespelet
kjent blant byfolk.
|
1780
- Det nest eldste trykte dokumentet med norsk folkemusikk kom ut i
Paris av franskmannen Jean Benjamin de Laborde (1734-1794). Det
norske stoffet finst 2. bindet i eit verk med tittelen "Sur la
musique anciennet et moderne", og dei norske slåttane har
tittelen "Danse des Paysans dans le Diocese de Bergen en
Norvege" (Bondedans frå Bergen bispedøme i Noreg). I alt er
det 16 slåttar og 6 døleviser. For det meste er det folkelege slåttestev og
songtonar. Laborde har truleg fått tak i stoffet frå den danske
organisten A.W. Hartmann, som igjen truleg har skreve dei opp etter
norske studentar i Kjøpenhavn.
|
1766
I eit blad "Efterretninger fra Adresse-Contoiret i Bergen i
Norge" nr 46 1766 står det eit svært viktig og mykje omtala
stykkje om hardingfelebyggjeing i Hardanger. Tittelen på stykkje er
"Efterretning om Viol-Mageriet i Vigøers Prestegield i
Hardanger". forfattaren til stykkje er ukjend. Heile
stykkjet står her.
|
1759
Dette året døyr Isak Nilsson Botnen (1663-1759) frå Kvam. Han er
den første store hardingfelemakaren i landet i
"moderne" tid. Isak laga både flatfeler og hardingfeler.
I dag finst det ca 15 hardingfeler etter han. Av sønene vart Trond Botnen (1713-1772)
ein svært dugande felemakar og laga ca 1000
hardingfeler og vart ein svært velhalden mann Felene hans vart
selde både på Vestlandet og Austlandet. I 20-årsalderen vart han
gift med Guro Olsdotter, enkja på Flatabø i Kvam, og flytta dit og
overtok garden i 1742. Etter det nytta han namnet Trond (Isakson)
Flatabø. I dag finst det att 30-40 Tronda-feler. Sjå
meir her.
|
1740
- Det eldste dokumentet om norsk instrumental folkemusikk er "Den
underjordiske", slåtten som vart oppskreven etter at han vart
hørt i berget" på Kyrkje-Byrkjeland i Fana ved Bergen
julaftan 1695. Slåtten vart oppskreven av kantor ved Domkyrkja i
Bergen Hinrich Meyer. I 1740 vart så slåtten og historia trykt av
komonisten Johan Mattheson (1681-1764) i Hamburg under tittelen
"Etwas neues unter der Sonnen oder das Untererdische
Klippen-Consert in Norwegen". Arne Bjørndal meiner det i stor
grad er hallingen "Rotnheims-Knut" som går igjen i
"Den underjordiske".
|
1651
Den såkalla Jåstadfela ved Universitetet i Bergen er truleg den
eldste hardingfela ein veit om. Inne i fela står det "Ole
Jon-sen Jaastad 1651". Fela er lita, 57,3 cm lang, og har berre
to understrenger. Jåstad var fødd i 1621 og nemnd i 1649 og 1667
og budde i Ullensvang fortel Arne Bjørndal. Konservator
Bernhard Færøyvik (1886-1950) og Arne Bjørndal opna og granska
fela i 1942. Bjørndal fortel at "Namnesetelen er fest til
botnen med same slag lim som fela frå fyrst av var sett saman med.
Namnet og årstalet rita inn med same slag blekk, av same hand og
på same tide. Årstalet 1651 er ekte." |