Danserettleiingar |
|
|
Tremannsril
frå Aure
Dansen
står i Danse, Danse Lett. Tremannsdans
med tre korte turar til reinlendermusikk. Normalt ein gut i midten og ei jente på
kvar side tar saman med lette taket. Jentene tar også
saman framfor guten
med "ledig" hand. Det kan
også vere ei jente og to gutar, då dansar jenta i midten. Ein stiller seg
etter kvarandre i stor ring og dansar i motsols ring.
Det skal vere godt
samspel i dansen - flørtedans.
1. Alle dansar framover med reinlendersteg utan hopp det første veket. Han i midten tar til med venstre fot, dei på sida med yste fot. Åtte reinlendersteg.
2. Jentene slepper taket med kvarandre. Han i midten dansar høgre arms armkrok med dei to jentene, først med den til høgre, så venstre hands armkrok med andre jenta. Dettte blir så dansa ein gong til.
3.
Så dansar han i midten
over til venstre hands jente på to steg (venstre, høgre), tar saman med
samdanstak 3 (venstre rundt overarm, høgre rundt ryggen), dei står rett mot
kvarandre. Dei hoppar rundt på 6 hoppsteg som i vanleg reinlender. Helst skal
dei kome tre gonger rundt, men det blir travelt, så to gonger rundt går betre
for mange.
Så set guten frå seg jenta, og går over til andre jenta på to gåsteg
(venstre, høgre), og dansar på same måten rundt med henne. Dette skjer så
ein gong til (ein gong med kvar av jentene). Så byrjar dansen på nytt.
tilbake til toppen av dokumentet
Sandsværril
i små ringar med 3 par
Denne dansen kan også
dansast i stor ring (står i turdansboka). Dansen høver godt til framsyning.
Det skal vere liv og fart i dansen, guten skal "vise seg fram" for
jenta i figureringa. Vanlege polkasteg med hopp (galoppsteg) (bytomfotsteg) i
heile dansen. Jenta held i stakken med begge ledige hender, guten let hendene
hanga fritt. Musikken
er vanleg rilmusikk - det finst spesiell musikk på ein av turdans-CD'ane. Tre
par stiller opp i ring med det lette taket.
1. Stjerne med sola, og stjerne mot sola. Guten byrjar stjerna mot eiga jente, venstre fot og venstre hand inn i ringen (jenta har høgre inn i ringen). slik at det dannar seg ei "stjerne". Så rask snuing rundt mot framand, og motsett fot inn i ringen på neste polkasteg. Til saman åtte polkasteg i medsols retning. Så dansar vi på same måten tilbake motsols. Ingen appell når vi snur, berre rask snuing rundt.
2. Figurering og kjede to gonger. Først firurering med eigen. Guten figurerer mot eiga jente, guten framover og jenta bakover 8 takter i motsols ring. (Guten kan "vise seg fram", slå seg på hælen, danse rundt seg sjølv, kruke etc.) På 8. steget snur begge raskt rundt mot framand (mot venstre) og figurerer tilbake 8 firurersteg. Så dansar vi open kjede (utan å ta saman). Guten byrjar då på skrå ut av ringen, jenta på skrå inn i ringen - vi byrjar mot framand. Vi går forbi ei jente på kvart bytomfotsteg til vi har passert eiga jente 2. gongen. Då snur vi mot eigen med tre appellar. Så dansar vi dette oppatt ein gong til (firurering mot eigen, firurering mot framand og open kjede).
3. Stjerne med sola, og stjerne mot sola. Vi dansar stjerne på nytt slik som i første tur. (Musikken på turdansplata er slik at det blir berre stjerne ein veg.)
Schottis
från Särna (svensk)
Denne dansen lærde Vebjørn av Søren Strandberg, 1999.
Dansen står i Svenske dansebøker.Dette
er ein svensk reinlendervariant som Sunnmørsreinlender byggjer på. Det er
fire korte turar. Tur 1, 2 og 4 vert dansa to gonger, medan 3. tur blir dansa
berre ein gong (tur 3 er lengre og fyller ut heile musikken). Vanleg
reinlendermusikk. Når vi "hoppar rundt" i reinlenderen, brukar vi
raske bytomfotsteg i staden for hoppsteg, slik som i Sunnmørsreinlender. Parvis
oppstilling i stor ring, ringen sviv mot sola. Både jente og gut startar på
ytre fot i alle turar slik som er normalt i reinlender. Husk framdrift i alle
delene i dansen!
1. Vanleg reinlender tur. Vi tar saman med vanleg reinlendertak (arm bak på ryggen til jenta). Vi dansar to reinlendersteg framover, og så rundt to gonger (slik som i vanleg open reinlender). Dette skjer to gonger.
2. Jenta under armen tur. Vi tar saman med det lette taket. På første reinlendersteget dansar jenta motsols under armen til guten, og på neste reinlendersteget dansar dei framover, og så to gonger rundt, på 4 takter. Dette skjer to gonger.
3. Hælen og tåa tur. Vi tar saman med vanleg reinlendertak som i første tur. Først dansar vi eit vanleg reinlendersteg framover. Så tar vi hælen fram og i golvet med inste fot, og så foten bak med tåa i golvet også med inste fot på dei neste to taktene. Så dansar vi eit vanleg reinlendersteg framover att, og så "hælen og tåa" ein gong til som ovanfor, no blir det med yste fot. Så direkte på runddans 4 gonger rundt på 8 takter (altså dobbelt så lenge rundt som vanleg).
4. Utslagsturen. Vi tar saman med det lette taket. Guten dansar eit reinlendersteg på skrå inn i ringen, jenta ut av ringen. Så neste reinlendersteg på skrå mot kvarandre att, begge klappar i hendene på starten av andre reinlendersteget. Så dansar para rundt to gonger på 4 takter. Dette skjer to gonger. Så byrjar dansen på nytt att. Det høver godt at guten rykkje fram til neste jente når dansen byrjar på nytt.
3. del. Vanleg vrangsnudd
polka (mot sola). På denne rundsnuen dansar paret vanleg polka rundt
motsols. Ein tel altså: "bytomfot, bytomfot". For å kome over frå
del 2 til del3, vil det vere naturleg å ta to gåsteg som overgang (for å
avslutte rotasjonen og byrje å rotere andre vegen).
Etter at ein har dansa 3. del nokre gonger, startar ein så på del 1 att,
kanskje med eit gåsteg eller to som "mellomsteg" for å kome på rett
fot (avhengig av kvar i rundsnuen ein er når ein startar på del 1 att).
Sjølvsagt kan ein kombinere dei tre delene i den rekkjefylgje ein vil, men det
er vanleg å starte dansen med del 1.
tilbake til toppen av dokumentet
Madammen
(dansk)
Dansk turdans - samdans på Nordlek 2003. Rettleiing,
musikk og video på Nordlek 03.
Dansemåte:
4 par i kvardrilje. Para med rygg eller front til musikken er premiærpar og dei
to andre sekundærpar. Stega er sidesteg, bytomfotsteg, gåsteg og
"hurresteg". Samdanstaka er Det lette taket, Samdanstak nr I,
Krossvendingstak og "Midje-tak". Det er 4 turar og kvar tur har 4
delar. 1. del varierer frå tur til tur, medan turane 2-4 er lik for kvar gong.
Dessutan er det ei avslutning heilt til slutt. Det er ikkje noko opphald mellom
turane/delene.
1. tur - sidesteg
Del 1: Vi tar saman med det lette taket og dansar 16 sidesteg ein heil gong
rundt ringen medsols.
Del 2: Premiærpara (det lette taket) dansar motkvarandre på eit bytomfotsteg
og eit sluttsteg, og sameleis tilbake att (rygger). Vi byrjar med yste foten.
Så dansar sekundærpara det same.
Del 3: Para tar saman med krossvendingstak (høgre arm til guten over) og dansar
med gåsteg motsols ein halv omgang (8 gåsteg), snur mot venstre på dei to
siste gåstega (guten rygger) og para går sameleis tilbake. Alle byrjar på
yste foten.
Del 4: Alle dansar vanleg høgrehands kjede (guten motsols, jenta medsols) ein
heil omgang. Guten startar på venstre fot og jenta på høgre.
2. tur - jentering i midten
Del 1: Jentene tar saman i midten av ringen med "livtak" (høgre arm
over, held saman bak ryggen) og dansar 16 "hurresteg" medsols. Dei
stig baklengs tilbake på plass ved slutten av musikken. Gutane står i ro.
Del 2 - 4 er lik tur 1.
3. tur - gutering i midten
Del 1: Gutane dansar sameleis som jentene i tur 2.
Del 2 - 4 er lik tur 1.
4. tur - alle i stor ring
Del 1: Alle tar saman med det lette taket og dansar "hurresteg"
medsols ein heil omgang.
Del 2 - 4 er lik tur 1.
Avslutning (same musikk som del 1). Alle tar saman med eigen med
samdanstak I og dansar 16 "hurresteg" medsols på staden.
Gammelmodig Åtta,
Solf.
Finsk turdans - samdans på
Nordlek 2003. Rettleiing, musikk og video på Nordlek
03.
Dansemåte:
4 par i kvardrilje. Para med rygg eller front til musikken er premiærpar og dei
to andre sekundærpar. Stega er gåsteg og "hurresteg"
(polskasteg nr 1). Samdanstaka er Det lette taket, Høgrehandsmølle med
tommeltak med grep om albogen og "Ola Glomstulen-tak".
1. tur - "Promenade"
Del 1. Premiærpara vender seg 1/4 gong mot venstre og dansar 8 små
gåsteg framover (lette taket). Når dei er på høgd med "ståpara"
snur dei 1/2 gong (mot kvarandre), dansar 8 gåsteg, snur på høgd med ståpara
og nye 8 gåsteg, snur igjen på høgd med ståpara og så endeleg 8 gåsteg til
dei igjen er på høgd med ståpara og snur igjen.
Del 2. Premiærpara dansar no (på ca 2 gåsteg) raskt mot midten av kvadrilja,
tar saman til høgrehandsmølle med tommelgrep og med ledig hand med
"undergrep" rundt albogen til dansaren framfor seg, og dansar 16
"hurresteg" medsols. På dei to siste gå-stega er det appell. Så
dansar dei sameleis tilbake i motsols ring. På dei avsluttande to gå-steg med
appell trør dei baklengs (langt steg) inn på plass.
Så dansar sekundærpara det same 2 delene som premiærpara nettopp dansa.
Deretter blir den overståande delen av 1. tur dansar nøyaktig på same måten
ein gong til.
2. tur - Hurresteg i stor ring med klapp
Alle tar saman i stor ring med "Ola-Glomstulen-steg" (høgre arm over)
og dansar 12 gåsteg medsols (med apellar på dei to siste) (byrje på venstre
fot). Så held vi fram med 12 hurresteg i same retning. På 5. takt hoppar alle
3 hopp på samla bein og med 3 klapp (hendene høgt opp), og så tar vi nytt tak
og dansar på tilsvarande vis tilbake motssols (byrje med venstre
fot). Så blir det igjen 3 hopp med klapp og dansar så det same oppatt ein gong
til først medsols og motsols. (Denne turen er heilt lik siste turen på
"Åttemanna ängel").
Schottis frå Stockholm
Svensk turdans - samdans på
Nordlek 2003. Rettleiing, musikk og video på Nordlek
03. Reinlendermusikk. Bytedans. Det er tekst til (under).
Dansemåte:
Alle i stor ring. Det lette taket. Alle tre turane blir dansa 4 gonger.
1. tur - byte plass med framand, rygg mot rygg.
Alle tar saman til stor ring med det lette taket. Gutane har ryggen inn i
ringen. Vi dansar først eit reinlenderseteg sidelengs motsols (byrje på
venstre fot) og så eit reinlendersteg sidelengs tilbake igjen (medols). På 4
hoppsteg byter vi så plass med framand, ved at gut og framand jente byter plass
rygg mot rygg (guten utafor jenta).
Så tar dei saman att og dansar det same 3 gonger til. Når dei byter plass 4.
gongen, snur guten seg med fronten inn mot ringen og alle tar saman med det
lette taket.
2. tur - jenta mot venstre heile turen
Alle står no med fronten inn i ringen (lette taket) og dansar 8 trøsteg mot
venstre (medsols) i reinlendertakt (4 på venstre fot og 4 på høgre). Alle
slepper taket, jenta dansar vidare mot venstre på same måten medan guten
dansar bak jenta (medsols) på 4 hoppsteg og tar plass ved sida av neste
jente (lette taket). (Her må altså gutane ha større "framdrift" enn
jentene så dei kjem forbi ei jente på dei 4 hoppstega.)
Så dansar dei det same 3 gonger til. Etter 4. omgangen tar dei ikkje saman.
3. tur - utslagstur med byte
Utan å ta saman i starten dansar no guten på skrå "inn mot
sentrum/framover motsols) og jenta sameleis "på skrå utover/framover
motsols" på eit reinlendersteg (byrje på ydste fot), og så eit
reinlendersteg til framover og mot kvarandre att. Guten dansar noko lengre steg
enn jenta, slik at han no tar saman med "neste" jente og dansar vanleg
"reinlender rundt" 2 gonger på 4 hoppsteg. (guten dansar altså ikkje
rundt med den jenta han har i høgre handa når denne turen startar, men den
neste jenta.).
Så dansar vi det same 3 gonger til. Den nest siste gongen startar vi
reinlenderen med appell og vi klappar i hendene i det vi dansar mot kvarande att
(ved starten av 2. reinlendersteget).
Til tur nr 2 er det vanleg å synge dette:
Vill du komma te' mej, ligga här bre've mig
Tralli, ralli.....
Jag ska inge' göra, se men inte röra
Tralli, ralli.....
Sen när du har domnat, slumrat in och somnat
Tralli, ralli.....
Sov du lilla Greta, du får inget veta
Tralli, ralli.....
Ril
frå Dønna
Dansen
står i "Dansetradisjonar
frå Nordland og Troms" (1984).
To par i ring med det
lette taket. Gåsteg II, hamborgarsteg. Vanleg rilmusikk.
Dansemåte:
1. Ring med og mot. Med det lette taket dansar vi 8 gåsteg i ring med
sola (gåsteg II, starte med venstre foten), og så 8 gåsteg i ring mot sola.
Alle slepper taket.
2. Figurering. Vi figurerer med eigen (hoftefeste med fingrane fram) med
hamborgarsteg nesten på staden, først mot venstre. Så snur alle kortaste veg
mot "framand" og dansar sameleis der.
3. "Dos a dos". Vi dansar no med eigen (gåsteg II) rundt
kvarandre rygg mot rygg. To gonger, 8 steg på kvar "rundtur".
4. Figurering. Vi dansar sameleis som i tur 2.
5. Ring med og mot. Sameleis som tur 1.
osb....
Slik heldt vi fram, til spelemannen sluttar å spele etter at vi har dansa
"Ring med og mot".
tilbake til toppen av dokumentet
Bitte mand i knibe
Dansk turdans - mykje brukt også i internasjonal
folkedans. Vi lærte han på Rettleiarsamlinga i BLS 6. februar 2005. Rettleiing
på svensk på www.folkedans.se.
Dansemåte:
Vanleg valsemusikk. Springsteg og valsesteg. To og to par dansar saman, alle på
stor ring. Dersom det er eit par "til overs" dansar dei for seg sjølv
inne i ringen. Dei er då i "knibe". Neste gong dansen byrjar, prøver
det paret å danse med eit av dei andre para på ringen.
1. tur - 2 par saman
Vi tar saman parvis med vanleg livtak. To par stiller seg så saman på stor
ring, det yste med fronten i danseretninga (motsols), og det inste med fronten
mot danseretninga. Gutane tar saman med vanleg armkrok.
Dei første 8 taktene spring alle rundt motsols "på staden". På dei
neste 8 taktene spring vi vidare motsols rundt, men endrar handtak/formasjon
utan at dansen stoppar opp. Den nye formasjonen tar vi slik: Gutane slepper
armkroken og dannar port med kvarandre med venstre hand. Høgre hand tar guten i
venstre handa til eiga jente. Jentene dansar straks gjennom porten til gutane,
vender seg så motsols og tar saman høgre i høgre over venstre armane til
gutane, slik at det blir eit kors.
2. tur - tyrolervals
Vi slepper taket med det andre paret, og dansar dei neste 16 taktene rundt
kvarandre motsols med vanleg vals (tyrolervals) med samdanstak I.
Så byrjar dansen på nytt igjen.
tilbake til toppen av dokumentet
Sirkel-vals
Engelsk (?) turdans - mykje brukt også i
internasjonal folkedans. Vi lærte han på Retteilarsamlinga i BLS 6. februar
2005 ved å sjå på video på Internett. Rettleiing på svensk på www.folkedans.se.
Dansemåte:
Vanleg valsemusikk. Valsesteg og sidesteg. Det lette taket og samdanstak I.
Bytedans i stor ring.
1. tur - jenta forbi
Alle tar saman i vanleg stor ring med lette taket, front inn i ringen. Vi
dansar eit valsesteg rett inn mot sentrum av ringen (guten byrjar på venstre
og jenta på høgre), og eit valsesteg tilbake (rygge). På to valsesteg
dansar så jenta forbi guten til høgre for seg og inn på plass (samtidig med
at ho dansar ein gong rundt seg sjølv), og tar det lette taket att. Guten
trør valsestega på staden. Dette blir dansa tre gonger til.
2. tur - inn og ut
Vi dansar no (lette taket framleis) parvis rett inn mot sentrum av ringen tre
små valsesteg (og vender litt på oss), og snur ein halv gong rundt på
fjerde valsesteget (frå kvarandre, guten motsols og jenta medsols), og tar
saman med lette taket att. Så dansar vi på 3 små valsesteg ut over att, og
snur rundt (frå kvarandre) på fjerde valsesteget.
3. tur - sidesteg inn og ut og vals
Med samdanstak I dansar vi parvis to sidesteg inn mot sentrum av ringen, og to
sidesteg utover frå sentrum att. Og til slutt dansar vi 4 valsesteg på
ringen (to gonger rundt medsols).
Så byrjar dansen på nytt igjen.
tilbake til toppen av dokumentet
Blomman
Svensk (Åke Mårtensson) turdans. Vi lærte han på
Retteilarsamlinga i BLS 6. februar 2005. Rettleiing på svensk på www.folkedans.se.
Dansemåte:
Vanleg valsemusikk. Valsesteg, frykdalssteg, springsteg. Parvis etter
kvarandre på stor ring.
1. tur - på ring
(8 takter)
Vi står parvis etter kvarandre på stor ring. Vi dansar to frykdalssteg og
6 springsteg langs ringen (begge startar på yste foten). Lett appell på
første frykdalssteget og første springsteget. Dette dansar vi ein gong til
og endar opp med å snu oss med fronten inn i ringen.
2. tur - inn i ringen (8 takter)
Jenta dansar no rett inn mot sentrum på to frykdalssteg og 6 springsteg,
medan guten står i ro på ringen. jenta vender seg om på dei 6 springstega
slik at ho får fronten utover mot guten. Så står jenta stille medan guten
dansar mot henne på to frykdalssteg og 6 springsteg og byr opp til vals.
3. tur - vals på stor ring (8 takter)
Med samdanstak I dansar vi parvis vals utover og framover i danseretninga og
vidare vals på stor ring.
4. tur - vals og parbyte (8 takter)
Vi dansar parvis i danseretninga (lette taket) eit valsesteg frå kvarandre og
eit imot, og så rundt oss sjølve på to valsesteg (guten motsols og jenta
medsols). Så dansar vi igjen eit valsesteg ifrå og eit imot og på dei to
siste valsestega dansar guten rett fram medan jenta dansar ein gong rundt
under gutens arm og fram til neste gut.
Så byrjar dansen på nytt igjen.
Kerenski
Dansen
står i "Dansetradisjoner fra Finnmark"
(1996),
frå Pasvikdalen.
Dansen
er velkjent i Finland. Parvis etter kvarandre i stor motsols ring.
Samdanstak I. Sidesteg, slengsteg og polka. Polkamusikk. Notar står også i
same boka og er innspela på tilhøyrande CD.
Dansemåte:
1. Sidesteg og gåsteg. Gut og jente vender mot kvarande, guten har
ryggen inn i ringen. Vi dansar to sidesteg i danseretniga, og deretter vidare
utan stogg 4 gåsteg ved sida av kvarandre. Dette blir dansa ein gong til.
2. Sidesteg og gåsteg tilbake.. Vi danar 2 sidesteg mot danseretninga og
4 gåsteg vidare ved sida av kvarandre. Det same blir dansa ein gong til, men no
slik at dei to siste gåstega blir eit sluttsteg der vi tar begge i begge og
snur mot kvarande (med litt større avstand).
3. Slengsteg og jenta rundt. Vi dansar no to små slengsteg på staden
vendt mot kvarandre (jenta startar med høgre fot og guten med venstre). No tar
jenta hoftefeste (fingrane fram) og gutane armane i kryss over brystet, og
dansar på ny to slengsteg og 4 gåsteg langs ringen. På desse gåstega svinger
jenta også rundt ein gong med sola. (Hoftefeste og armane i kryss har dei no
heilt til den avsluttande polkaen.) Så dansar vi 2 slengsteg og 4 gåsteg ein
gong til.
5. Gåsteg og slengsteg i begge retningar. Vi dansar no 2 gåsteg (jenta
byrjar med høgre og guten med venstre) i danseretninga og så eit slengsteg,
litt vendt mot kvarandre. Så dansar vi 2 gåsteg og eit sluttsteg mot
danseretninga, igjen litt vendt mot kvarandre.
6. Polka langs ringen. Til slutt tar vi saman (samdanstak I) og dansar 4
takter polka på ringen rundt med sola.
Så byrjar dansen på nytt igjen.
tilbake til toppen av dokumentet
Kørsdans frå Grue - Reidar Warme sin variant
Kørsdans frå Grue står i "Norske Folkedansar. Turdansar. Denne dansen har
berre ein "tur". Reidar Warme har på grunnlag av denne turen laga ein dans med
4 turar. To par stiller i ring med det lette taket. Kørsdanssteg frå Grue. Den
første turen (og fjerde turen) kan ein godt danse i stor ring.
Kørsdansstega slik dei blir brukt i 1., 2. og 3. turen er slik. Mot venstre: Vi
kryssar høgre fot over venstre og tar tyngd på han. Dette er innleiinga til
steget. Så svingar vi venstre fot heilt tilbake i kryss over høgre og set tåa
lett i golvet (utan å ta tyngde). Straks etter tar vi eit raskt bytomfotsteg mot
venstre ved at vi set venstre i golvet ved sida av høgre og byter fort til høgre
fot att som vi set i kryss framfor venstre (og tar tyngde). Mot høgre er steget
tilsvarande: Vi startar innleiinga med å ta venstre i kryss over høgre og tar
tyngd. Så svingar vi høgre foten attende i kryss over venstre, raskt etterfylgt
av eit bytomfotsteg i kryss mot høgre.
1. Kørsdanssteg mot venstre og mot høgre. To par tar saman i
liten ring med det lette taket og dansar kørsdanssteg mot venstre (forklart
ovanfor) og avsluttar med 3 appellar på slutten av veket. Så dansar vi heilt
tilsvarande mot venstre og avsluttasr også no med 3 appellar. Alle slepper taket
til slutt.
2. Byte plass. Jentene tar saman i kryss med tommelgrepet og
byter plass (innanfor gutane) ved at dei dansar mot venstre (medsols)
innleingssteget og eit kørssteg (avsluttar ved å sette begge føtene innntil
kvarandre), og slepper taket. Så dansar gutane heilt tilsvarande, og byter
dermed plass. Så dansar jentene det same ein gong til (også no medsols). Og til
slutt dansar gutane like eins. Dermed har alle kome tilbake på eigen plass i
oppsettet, og vi har dansa halve turen. Andre delen dansar vi på heilt same
måte, men no dansar vi mot høgre (motsols ring).
3. I valsetakt. Denne turen er nærpå heilt lik 1. turen.
Men musikken blir no spela i valsetakt (og det går dermed saktare enn i 1. tur).
Ved slutten av veket er det ikkje appellar, men i staden går alle rundt seg
sjølv på tre gåsteg (motsols).
4. Kørsdanssteg med hopp. Som i første og tredje tur dansar vi
først eit vek av musikken mot venstre og deretter eit vek mot høgre. Vi brukar
herdataket. Steget mot venstre er slik: Vi trør høgre i kors over venstre og tar
tyngd. Så svingar vi venstre heilt tilbake i kryss over høgre og tar tåa så vidt
i golvet. Så set vi venstre inntil høgre att idet vi satsar på begge føtene:
hoppar opp, slår føtene saman oppe i lufta og landar att på begge føtene
jamsides. Så dansar vi neste steg sameleis vidare mot venstre. I andre veket
dansar vi så mot venstre med tilsvarande steg.
tilbake til toppen av dokumentet
Kørsdans frå Valdres
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar. Det er best å bruke
valdresspringarsteg med god framdrift i denne dansen, men sjølvsagt går det
også an å bruke andre bytomfotsteg med god framdrift.
På øving i Oslo Songdanslag fortalde spelemannen Knut Trøen (frå Vestre
Slidre) at han hugsa at dei dansa denne dansen i jula då han var liten. I
denne dansen/leiken kunne alle vere med, også dei som ikkje var støe i vanleg
valdresspringar.
Når ein bruker ein vanleg slått med 8 takter per vek, passar det best med
eit oppsett med 8 dansarar. Men det går også bra med fleire eller færre par,
men då snur ein ikkje rundt eigen i andre turen.
1. Kørsturen. Vi tar saman parvis i ring slik at guten har høgre
hand i jenta si venstre hand. Guten står i yst og jenta innanfor i motsols
retning (eller jenta kan ha ryggen inn i ringen og guten fronten mot jenta).
Vi startar med venstre foten og dansar 4 gonger rundt kvarandre i motsols
ring. Vi brukar 4 bytomfotsteg på å kome ein gong rundt kvarandre. Det blir
til saman 16 steg. Guten dansar først innanfor/til venstre for jenta, så
framfor jenta og slik at jenta igjen kjem innanfor guten. Vi held saman heile
tida med eit lett handtak slik at hendene "glir lett" i kvarandre. Samtidig
med at vi dansar rundt kvarandre har vi framdrift i ringen. Idet vi er ferdig
med fjerde "runden" snur guten mot venstre slik han er klar til å byrje kjeda
i motsols retning.
2. Kjeda. Vi dansar no kjede utan å ta saman åtte steg den eine
retninga, snur med eigen, og dansar kjede sameleis tilbake utan å ta saman
tilbake til eigen plass. Så startar dansen frå byrjinga att. I kjeda dansar
gutane først medsols i ringen, så motsols tilbake. Jentene motsett. Når kjeda
byrjar, snur guten mot venstre og dansar på skrå inn mot sentrum av rigen
mellom eiga jente og den jenta som er "bak". Når vi møter eigen etter 8
bytomfotsteg, brukar vi kvarandre som "rudingsbøye" og rundar kvarandre med
høgre side mot høgre side. Det er best å ha bra god avstand når vi dansar
kjeda, men vi må ha god framdrift slik at vi passerer ei jente/gut for kvart
bytomfotsteg.
Vi kan danse dansen så lenge vi vil (til slåtten er slutt).
tilbake til toppen av dokumentet
Sekskorsedansen
(frå Melvær i Sunnfjord)
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar. Oslo 1991. Vi
brukar "kjededanssteg", hoppsteg frå reinlender, og reinlendersteg.
Reinlenderstega kan varierast.
Tre par i ring med det lette taket, litt skrå inn i ringen. Kjededanssteget er
om lag som eit kvilesteg i sogdans: Vi trør på skrå framover på venstre,
inntil med høgre, framover att på venstre, og gjer ein ekstra svikt, og så
høgre inntil utan å ta tyngd. Så trør vi nesten rett inn inn i ringen med
høgre, gjer ein ekstra svikt og set venstre inntil utan tyngd.
1. Kjededanssteg og hoppsteg. Vi tar saman tre par i ein ring
med det lette taket. Vi dansar 4 kjededanssteg i ring med sola (startar på
venstre), og så 4 hoppsteg langs ringen (vi løfter ledig fot med bøygd kne
fram og opp når vi dansar hoppstega). Dette dansar vi ein gong til.
2. Kjede til vi møter eigen 4. gongen. Guten snur no mot jenta
si, dei tar høgre olbogetak, og vi dansar "vanleg" kjede til vi møter eigen
den 4. gongen. Før jenta tar saman med eigen 4. gongen svingar ho inn på plass
og tar saman med guten sin med det lette taket. Så byrjar dansen på nytt.
tilbake til toppen av dokumentet
Veva vadmål
Dansen
står i "Danse danse dokka mi" av Klara Semb (1958). Ein leikprega dans.
Vi stiller opp i to rekkjer (gjerne 8 par), gutane til venstre sett frå musikken,
og jentene til høgre. ca 2 m mellom rekkjene når vi ikkje held saman. Vi deler
inn i einar- og toar-par. Der det er naturleg flytter alle seg oppover mot
musikken sidelengs med små steg i takt med musikken. Vi startar overalt på
venstre foten.
1. Renninga.
Øvste paret tar saman med lette taket og spring ned mellom radene, vik av til
høgre, og med hendene høgt løfta spring dei oppover mot musikken igjen på kvar
si side av jenterada. Vidare spring dei nedover på begge sider av guterada på
tilsvarande måte og stiller seg nedst på kvar si rad. Når første verset av
musikken er ferdig (etter 36 steg), startar neste par på same måte osb. Ein kan
også starte neste paret tidlegare, til dømes etter 12 steg.
2. Spolinga.
Øvste paret spring mot kvarandre, tar høgre hands armkrok og spring rundt
kvarandre midt mellom radene på 6 springsteg. Så dansar guten rundt med
neste jenta med venstre hands armkrok på 6 springsteg, medan jenta dansar rundt
med neste gut tilsvarande. Så dansar dei igjen med høgre armkrok rundt kvarandre
midt mellom radene på 6 springsteg, osb. Når dei har komne heilt ned, dansar dei
rundt og inn på plass. Når ein har dansa 36 springsteg, byrjar neste par å danse
på same måten som første paret.
3.
Skytlane.
Her dansar alle para samstundes. I det same vi startar, dansar vi mot kvarandre
og tar saman parvis begge i begge. Einarpara dansar no i sikssak nedover (frå
musikken), og toarpara oppover (mot musikken). Einargutane byrjar med å dytte
jenta på skrå bakover (vik av mot venstre), medan toarjentene dyttar sin gut
bakover (vik av til høgre). Vi brukar 6 steg til kvar smetting, og så byter
gut/jente rolle. Når eit par er kome nedst, står dei i ro i 6 taktdeler og så
byrjar guten å dytte jenta si bakover. Når eit par er kome øvst, dansar dei
først over til andre sida, og dei står dei i ro i 6 taktdeler, før dei held fram på
vanleg måte. Turen er ferdig når alle er tilbake på sin gamle plass.
4.
Veften eller Isletten.
Rett før turen byrjar snur alle einarpara seg frå musikken og toarpara mot
musikken, og toarpara løfter armane høgt til port slik at einarpara kan smyge
under. Alle byrjar samstundes. (Normalt held vi saman med berre ei hand så blir
det lettare å lage port.) Vi bruker 6 steg til ei smyging og 6 til port. (Men vi
kan også danse dobbelt så raskt, 3 steg på smyging og 3 på port.) Når vi er
komne øvst eller nedst, snur vi og står i ro i 6 taktdeler før vi byrjar att. Turen
kan gjerne dansast to gonger eller ein gong.
5.
Stampinga.
Vi har same oppstillinga som i 3. turen, men vi held armane i om lag akslehøgd.
Øvste paret bøyer seg og dansar nedover under dei låge portane. Vi kan dunke
lett på ryggen til dei som passerer under. Etter 6 steg byrjar neste par. Når
alle er tilbake der vi starta, er turen slutt.
6.
Opprullinga.
Her har vi igjen same utgangsstilling som i 3. turen. Vi skal rulle saman veven
og etterpå teste styrken. Øvste guten slepper handtaket med venstre hand, snur
mot venstre og byrjar med appell på venstre fot (det gjer også jenta). Så dansar
dei ut og nedover langs guterada med jenta etter guten. Når dei har dansa 6
steg, dansar par2 sameleis, og gut2 tar saman med jente1 med vanleg leietak. Når
par1 er komne nedst, heldt dei fram oppover mot musikken på
utsida av jenterekkja, heilt til alle er komne ut i rekkje. Då stoppar 1. paret
med fronten mot kvarandre, og samtidig byrjar jente8 å springe i stor ring rundt
par1 slik at alle etter kvart rullar seg rundt førsteparet (ståparet). Dette
heldt fram heilt til alle er samla i ein rull. Då smetter gut1 ut
gjennom rullen og drar jenta si og resten ar rekkja med seg. Når dei er utkomne,
spring dei i ring med sola og tek til slutt saman med jente8 slik at det blir
ein ring.
7.
Prøve styrken på veften.
No hektar vi saman armkrokane på kvarandre og dansar små sidesteg med sola og vi
må ikkje sleppe taket. Det er også vanleg å danse raske utfall framover mot dei
andre slik at det blir liv/røre og rykkingar i ringen.
tilbake til toppen av dokumentet
Eikerril
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar. Dansen foregår i
ein liten ring med 6 (eller 7) par. Vi stiller opp i dobbel ring med gutane i
inste ringen. gut og jente vender mot kvarandre. Vi bruker sidesteg II (ST),
bytomfotsteg frå hamborgar SSS (eller bytomfotsteg STS), og gåsteg I.
1. Gutane sidesteg rundt.
Gutane dansar sidesteg 14 steg rundt ringen, og byter så plass med eiga
jente på 3 appellar idet dei snur rundt medsols 1/2 gong andlet til andlet.
2. Jentene sidesteg rudt.
Så dansar jente tilsvarande det gutane gjorde i tur 1.
3. Kjede
Alle dansar høgre hands kjede med 16 bytomfotsteg, to gonger rundt ringen.
Gutane mot sola, jentene med. På slutten stiller guten seg framfor jenta si
med fronten inn i ringen, med 3 appellar på siste steget.
4. Gutane figurerer
Jentene står i ro og held i stakken. Gutane figurerer først rundt eiga jente
så så vidare rundt neste i medsols ring. Guten prøver i stor grad å ha fronten
(halvvegs) mot jenta og innmot sentrum av ringen. Han bruker om lag 4 steg
rundt kvar jente. Han stoppar ved sida av jenta si på 3 appellar klar til å
starte ny høgre hands kjede.
5. Kjede
Alle dansar høgre hands kjede med 16 bytomfotsteg, to gonger rundt ringen
sameleis som i 3. tur.
6. Jentene figurerer
Gutanee står i ro med hendene i kryss over brystet. Jentene figurerer først
rundt eigen gut så så vidare rundt neste i medsols ring, tilsvarande det
gutane gjorde i 4. tur. Det er vanleg at jentene figurerer rundt guten sin
heilt til slutt.
7. Arm i arm
Gut og jente helsar lett og går arm i arm medsols rundt på ringen 14 gåsteg.
Dei stoppar med 3 appellar, slepp taket og snur 1/2 gong rundt mot kvarandre
og helsar lett. Så går dei arm i arm tilbake igjen motsols, stoppar på 3
appellar og helsar lett. Det er vanleg med godt humør her, vinke og tralle.
tilbake til toppen av dokumentet
Gilleråsen frå Gjemnes,
Nordmøre
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar. Tre par stiller
opp parvis etter kvarandre på ei rekkje med fronten mot musikken. Dei heldt
saman med det lette taket. Ledig hand kan vere fri eller hoftefeste. Vi kan
bruke springsteg, gjerne som i pols frå Nordmøre, eller annan anna
bytomfotsteg/springsteg. Eit bytomfotsteg svarar til 3 springsteg.
1. 12 springsteg bakover og 12 framover
Alle startar med appell på yste foten og dansar 12 små springsteg bakoer
frå musikken. Så dansar alle 12 små springsteg framover, igjen startar vi med
appell.
2. Fremste paret dansar bak
Gut og jente i fremste paret dansar til høgre forbi kvarandre (jenta
nærast musikken), kryssar så mellom 2. og 3. paret og stiller seg bakest i
oppsettet på 12 springsteg.
3. 12 springsteg framover
Alles startar med appell og dansar 12 små springsteg rett framover. Vi
passar på at det ikkje blir for stor avstand mellom para.
4. Smettinga
Nå skal para byte plass med dei para dei møter ved skiftevis å lage port og
smette under. Det parsom nå er øvst vender seg raskt frå musikken tar saman
med lette taket og dannar port. Midtparet smett så under. Så smett førsteparet
under porten som sisteparet har laga. Når eit par kjem øvst eller nedst, snur
dei straks, tar saman med nytt lett tak og held fram dansen. Til saman skal vi
i smettinga danse 3 heile omgangar slik at vi til slutt vert ståande på same
plassen som den vi hadde då smettinga tok til. Det tar 48 steg. Smetting
byrjar med appell. Det er viktig at vi snur straks når vi er på endane.
tilbake til toppen av dokumentet
Daldans (svensk)
Denne dansen er konstruert på midten av 1800-talet av A. Selinder ved
Kungliga Teatern, og vart første gong framført i 1843. Han er basert på
svenske folkedansar. Molodiane til turane er gamle visemelodiar frå Dalarne.
Dansen står i den svenske rettleiingsboka "Grøna boken". Stega er i stor grad
"Dalsteg", og byrjar med høgre fot i golvet om ikkje anna er sagt. Springsteg
byrjar på venstre fot. Dansen vert dansa parvis etter kvarandre, enten i ring
eller på ei rekkje. Det er mest vanleg med ring. Dalsteg, hambosteg,
tostegsvalsesteg og utslagssteg blir dansa i 3/4 takt. Eit Dalsteg er stort
sett som eit norsk slengsteg, men vi set foten kraftigare i golvet. I
utslagssteget landar vi på begge føtene, bøyer i knea og slår ut med hendene,
og reiser oss att.
1. Dalsteg framover
Guten held armane i kors over brøstet, med jenta på høgre side. Ho har
venstre handa på gutens skulder og høgre handa i sida. Dei dansar 16 dalsteg
framover. (I "Grøna boken" står det at dei dansar attende til startpunktet,
men det er visst ikkje vanleg.)
2. Dalsteg og pannekakevending
Gut og jente vender seg mot kvarandre, tar saman begge i begge og dansar to
dalsteg på staden, og gjer så pannekakevending på to takter (motsols for gut og
medsols for jente). Dette blir dansa ein gong til.
3. Sparksteg og utslagssteg
Gut (armane i kors) og jente (hendene i sida) spring mot venstre forbi kvarandre
og vender seg frå kvarandre medsols (i ca 4 stegs avstand), gjer så 3 sparksteg,
og så eit utslagssteg. Så spring dei mot venstre og byter plass, vender medsols,
og gjer igjen 3 sparksteg og eit utslagssteg. Dette blir dansa ein gong til.
4. Dalsteg og "tåkurtise"
Gut (armane i kors) og jente (hendene i sida) dansar 8 dalsteg mot kvarandre. Så
tar dei saman begge i begge og dansar "tåkurtise" resen av veket. Tåkurtisen
startar med at guten set fram venstre fot med hælen i golvet og jenta sin høgre
fot med hæ i golvet slik at tåspissane får kontakt. Med eit hopp byter dei så
fot, slik at dei blir ståande på motsett fot, medan den andre foten møtest tå
mot tå. Og slik held det fram.
5. Dalsteg rundt jenta
Gut dansar på 8 dalsteg ein gong rundt jenta motsols medan han klappar i hendene
eit slag for kvar takt. Jenta (hendene i sida) snur seg samtidig rundt på staden
på 8 steg "tostegsvals", slik at ho heile tida har fronten mot guten. Etter 4
steg skal dei vere komne halvvegs rundt.
6. Pannekakevending med overspark
Dei tar saman begge i begge og gjer pannekakevending (2 takter). Så "dytter"
guten hovudet til jenta ned, slik at ho set seg på høgre hæl og hovudet djupt
bøygd. Så klappar guten i hendene og svingar samtidig høgre foten over jenta og
vidare ein heil gong rundt mot venstre og "landar" med begge føtene inntil
kvarandre. Dette blir dansa 3 gonger til.
7. Jenta til sida og tilbake
Gut (armane i kors) tar eit steg bakover og blir ståande der denne turen. Jenta
(hendene i sida) dansar no 2 "kryssteg" langs ringen på denne måten: Fører først
høgre fot litt fram mot høgre, den venstre foten blir så sett i golvet på kryss
over den høgre (og tar tyngd eit kort øyeblikk) samtidig som ho løfter
høgre litt, og på 3. taktslaget set ho ned att høgre foten på same plassen. Så
dansar ho eit tilsvarande steg mot venstre, og byrjar då på venstre fot. Så
dansar jenta 3 sparksteg og deretter eit utslagssteg. Alt dette dansar jenta så
ein gong til. Så dansar jenta attende til plassen framfor guten ved at ho dansar
sakte rundt medsols med tostegsvalsesteg (ein halv omgang rundt på kvart steg,
byrje på høgre foten). Ho vert ståande ca 4 steg frå guten
8. Figurersteg mot kvarandre
Gut og jente figurerer nå på staden med front mot kvarandre (guten ryggen inn i
ringen). Guten (armane i kryss) og jenta (hendene i sida) byrjar med å sette
venstre fot eit steg fram samtidig med at dei luter seg litt framover og mot
venstre, bøyer litt i venstre kne og har høgre strakt bakover mot høgre med
tåspissen i golvet. Så blir same steg utført på høgre foten samtidig med at
jente og gut tar saman begge i begge (ho legg hendene i guten sine, og dei fører
armane i mjuk bevegelse utover). Då set jenta hendene i sida og guten armane i
kors. Så set begge venstre foten eit steg bak og snur rundt motsols med eit lite
hopp slik at dei "landar" på begge føtene, igjen vendt mot kvarandre. Alt
dette blir dansa 3 gonger til.
9. Høgre armkrok og venstre armkrok
Dei tar høgre armkrok og dansar to gongar heilt rundt. Ledig hand i
sida. Så venstre armkrok to gonger tilbake, og ender opp med fronten i
danseretninga.
10. Dalsteg med jenteløft
Guten (med armane i kors) og jenta (med venstre hand på hans høgre skulder og
høgre hand i sida)gjer nå 2 dalsteg med venstre fot først. På det tredje
"dalsteget" legg jenta begge hendene på gutens skuldrar, og han tar jenta om
midja og løfter henne over på si venstre side. Så gjer dei på denne plassen
igjen to dalsteg som før (denne gongen byrjar dei på høgre foten), og på tredje
"dalsteget" løfter han jenta over på si høgre side att. Alt dette blir dansa
ein gong til.
11. Guten gjer dalsteg og utslagssteg
Jenta tar eit steg til sides og blir ståande der denne turen, med
fronten i danseretninga. Guten dansar 8 dalsteg framover langs ringen. For kvart
steg svingar han armane (knytte hender) vekselvis framom og bakom seg (høgre
hand bak først). Så dansar han 8 mjuke utslagssteg bakover slik at han ender opp
på venstre side av jenta.
12. "Titteturen"
Paret tar krysstak og jenta "hopper" over på guten venstre side. Sjølve
hoppet skjer på andre taktdelen. Så dansar guten på same vis over til jentas
venstre side. Så dansar jenta enno ein gong over på gutens venstre side, og her
står dei stille neste takt. På liknande måte dansar no jenta over på gutens
høgre side, så dansar vidare guten over på jentas høgre side, og jenta dansar
enno ein gong over på gutens høgre side. Så stiller guten seg på neste takta bak
jenta (begge har fronten i danseretninga), og guten legge hendene sine
over jentas hender som ho har i sida. Så dansar dei 8 danldans-liknande steg på
staden der dei vekselvis set høgre og venstre hæl i golvet. (Guten byrjar med
høgre i golvet og jenta med venstre i golvet). Dei vrir seg samtidg ein del slik
at dei "tittar" på kvarandre vekselvis på høgre og venstre side.
13. Hambo langs ringen
Alle dansar vanleg hambo langs ringen.
tilbake til toppen av dokumentet
Åttepardansen
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar. Åtte par stiller i
ein ring (kan vere fleire, men like antal). Vi held høgre i høgre. Vi deler
inn para 1 - 8. Då byrjar par 1 og par 5 å danse mot kvarandre, etter det par
2 og par 6 osb. Hoftefeste med tommelen bak for ledig hand. Bytomfotsten frå
reinlender, og hoppsteg frå reinlender, gåsteg og sluttsteg.
1. Mot kvarandre og tilbake
Oppførande par startar. Dei startar på yste foten og dansar eit
bytomfotsteg frå reinlender rett mot det andre paret, og så 2 gåsteg. Dei
samlar føten på andre gåsteget og gjer ei lett helsing mot det andre paret.
Dei snur 1/2 gong mot kvarandre og dansar attende til plassen sin på 2
hoppsteg frå reinlender (byrjar på yste fot), og inn på plass på eit
sluttsteg, snur mot sentrum av ringen og helsar lett på kvarandre. Så dansar
dei to neste para likeeins, osb. Etter at alle para har dansa turen ein
gong, blir turen dansa ein gong til.
2a. Over til motsett plass
Oppførande par dansar halvkjede (utan å ta saman) over til motsett plass på 2
bytomfotsteg frå reinlender, to hoppsteg og sluttsteg inn på plass. Startar på
yste foten med appell. Jentene dansar mellom gutane. Para slepper taket etter
første bytomfotsteget. Når dei dansar inn på plass, dansar guten føre i ein
boge med sola, før dei stoggar og helsar lett. Så dansar alle dei andre para
sameleis eter tur.
2b. Tilbake til eigen plass
Etter tur dansar alle tilbake på plass på heilt tilsvarande måte som i tur
2a).
4. Kjede - snu tilbake med eigen
Jente og gut snur mot kvarandre og dansar høgre hands kjede. Dei startar med
appell på venstre foten. Når dei møter eigen (høgre i høgre) trør dei ein
appell og svingar 1/2 gong rundt og dansar kjede tilbake igjen og stoppar slik
dei stod då danse byrja.
tilbake til toppen av dokumentet
Firetur frå Romerike
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar." To par stiller i
ring med det lette taket. Stoppesteg og vals. Guten har lavt hoftefeste med
ledig hand, jenta held i stakken med begge i djup helsing.
1. Ring med og mot sola
Vi startar på venstre foten og dansar 7 stoppesteg i ring med sola. Det
sjuande steget trør vi vendt mot sentrum av ringen. Så set vi høgre foten litt
bak og gjer lett helsing samtidig med at vi fører armane opp og ut i ein mjuk
boge, og ringen blir litt større. Så dansar vi heilt tilsvarande tilbake
motsols.
2. Kjede
Vi dansar no høgre hands kjede, startar på venstre fot. Vi brukar 2 stoppesteg
på kvar vi møter, i alt 16 stoppesteg. Vi stoppar med fronten mot eigen.
3. Djup helsing og vals
Vi helsar først på eigen med djup helsing. Så dansar vi vals rundt kvarandre
(samdanstak II). Guten startar på høgre fot og jenta med venstre. Vi dansar
tett rundt kvarandre "synkront", dvsgutane dansar rygg mot rygg, så jentene
rygg mot rygg osb. Dei to siste taktene brukar vi til å avslutte valsen, ved
at guten set jenta frå seg på si høgre side og dei helsar lett på kvarandre på
siste takta.
tilbake til toppen av dokumentet
Åttetur med mølle
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar." Fire par stiller
i ring med det lette taket. Steg frå åttetur (Engelsksteg) og vals. Guten har
lavt hoftefeste med ledig hand, jenta held i stakken i mølla og når dei snur i
kjeda.
1. Ring med og mot sola
Vi startar på venstre foten og dansar 8 steg i ring med sola. På åttande
steget snur vi på fotbladet og dansar 8 steg mot sola.
2. Mølle med og mot sola
Gut og jente tar saman med livtak, og guten fører jenta inn i ringen. Jentene
tar saman med møllehjultaket med høgre handa (tommelen inn i neven på den
framføre).Vi dansar så 8 steg med sola (startar på venstre foten). På åttande
steget slepper jentene møllehjultaket (men gut og jente held saman som før),
og para svingar rundt 1/2 gong med sola. Så tar gutane saman med venstre handa
til møllehjultaket, og vi dansar 8 steg tilbake. Når guten er yst, har han
djupt hoftefeste, og når jenta er yst, held ho i stakken.
3. Kjede
Vi dansar høgre hands kjede, startar på venstre fot. Når vi møter eigen,
svingar vi rundt 1/2 gong med sola på 2 steg. Vi stoppar med fronten mot
eigen.
3. Støype ljos og vals
Guten legg armane i kryss og bøyer seg noko framover, medan jenta held i
stakken med begge hendene og støyper ljos (helsinga går nokså raskt). Vi tar
no saman med samdanstak II og dansar 12 takter vals etter kvarandre på ringen
mot sola. Para dansar tett saman. Dei to siste taktene bruker vi til å
avslutte valsen, ved at guten set jenta frå seg på si høgre side og dei helsar
lett på kvarandre på siste takta.
tilbake til toppen av dokumentet
Stiger
Denne dansen står i
"Dansetradisjoner
fra Finnmark"
(Egil Bakka og Arne Wikan 1996) . Dette er ein pardans som
kombinerer element frå reinlender og frå steg-reinlender. Vi dansar parvis
etter kvarandre i stor ring. Vanleg reinlendermusikk. Bytomfotsteg frå
reinlender og stigersnu (SS SS).
1. Reinlender framover to steg
Vi tar saman med livtak, vendt i danseretninga. Vi startar med yste foten
og dansar to reinlendersteg framover. På siste svikten på andre steget trør
guten ned på venstre foten samtidig med at han snur seg mot høgre slik at han
kjem andlet til andlet med jenta, men slik at dei står litt til sides for
kvarandre. Dei tar samtidig saman med samdanstak 3.
2. Stigersnu
Gut og jente dansar no litt til sides (til høgre) for kvarandre slik at føtene
er fri. Resten av veket dansar vi så stigersnu. Det blir ei skifting mellom
totrinnssteg (SS) dansa framover og bakover. Svikten er om lag den same på
begge trinna. Dei dansar 1/2 gong rundt medsols på kvart steg, samtidig med at
dei dansar framover på motsols ring. Guten startar med høgre fot på skrå bak
venstre (i danseretninga), så venstre fot inntil høgre fot. Deretter høgre fot
framover (i danseretninga) og venstre fot inntil, og så vidare. Det blir til
saman 4 stiger-steg. Jenta startar med høgre fot framover, venstre inntil,
høgre bakover, venstre inntil osb. Ved slutten av veket, vender dei i
danseretninga, og guten må då ta to sviktar på høgre fot for å få venstre fot
fri når han byrjar på nytt med reinledersteg framover i danseretninga.
tilbake til toppen av dokumentet
Den toppede høne fra
Thy (dansk)
Mykje brukt dansk folkedans. Kvadrilje med 4 par. Gåsteg og hurresteg. 2/4
takt. Det lette taket (lavt) og samdanstak 1. (Beskrivelse
på Internett her) (Høyr
musikken her.)
Det er 10 ulike turar pluss avslutning. Kvar tur består av 2 deler: Del a (16
takter ,varierer frå tur til tur = verset), og Del b (16 hurresteg i
dobbeltring - to gonger rundt, og vanleg høgrehands kjede ein gong rundt på 16
gåsteg). Musikken har 3 vek på 16 taktar, vek 1 til Del a, og vek 2 og 3 til
Del b.
1. Første tur - stor ring
Del a: Alle tar saman med det lette taket (lavt), og vi går rundt ringen
medsols ein gong på 16 gåsteg.
Del b: Dette blir dansa som avslutning på kvar tur.
Alle tar saman med Ola-Glomstulen-tak (høgre hand over) og dansar to
gonger rundt med hurresteg (høgre fot i kryss framfor venstre fot). Ein må ha
god framdrift. Så går vi rett over til høgrehands kjede ein gong rundt.
2. Hurresteg med eigen
Vi dansar 16 hurresteg rundt medsols med eigen. Vi bruker vanleg
samdanstak 1.
3. Einhands jentemølle
Gutane står i ro. Jentene tar saman til mølle (bære-på-gullstol-tak: vi
tar med høgre hand om armleddet til den som er bak oss, og tar med venstre på
overarmen til den som er til venstre for oss) og dansar ein omgang medsols med
hurresteg.
4. Einhands gutemølle
Jentene står i ro. Gutane dansar slik jentene gjorde i tur 3.
5. Tohands jentemølle
Gutane står i ro. Jentene tar saman til mølle med begge hender (dei som
står overfor kvarandre tar kvarandres hender (høgre med venstre, venstre med
høgre), dei to andre tar saman likeeins, men stikk si høgre hand ovanfrå og
gjennom den ringen som det andre paret dannar) og dansar ein omgang medsols
med hurresteg.
6. Tohands gutemølle
Jentene står i ro. Gutane dansar slik jentene gjorde i tur 5.
7 Jentering med livtak
Gutane står i ro. Jentene tar saman med livtak (dvs vi tar saman bak
ryggen på den som står oss nærast på kvar side - høgre hand over naboens
handledd) og dansar ein omgang medsols med hurresteg.
8. Gutering med livtak
Jentene står i ro. Gutane dansar slik jentene gjorde i tur 5.
9. Stor ring.
Vi dansar sameleis som i tur 1.
Avslutning. Etter tur 9 avsluttar vi dansen med å danse 16 hurresteg
med eigen.
tilbake til toppen av dokumentet
Dansk reinlender
(dansk)
Pardans på stor ring. Kan dansast til alle vanlege reinlenderar
med 8 eller 16 takters vek. Reinlendersteg og hoppsteg. Denne finst også på
video på
Internett (video).
1. "Skøytereinlender" framover
Vi tar saman med krysstaket (tommelfingertak, guten har armen øvst), og
dansar eit reinlendersteg på skrå framover mot venstre (startar på venstre
foten). Høgre fot på taktslag 2 tar vi i kryss bak venstre. Så dansar vi
tilsvarande eit reinlendersteg framover på skrå mot høgre. Så dansar vi
rett framover på fire lave hoppsteg. Dette dansar vi ein gong til.
2. Rundt på staden
Vi snur mot kvarandre og tar saman høgre i høgre (tommelfingertak) og
dansar eit reinlendersteg medsols, snur brått og tar venstre i venstre og
dansar eit reinlendersteg tilbake motsols. Så hoppar vi vidare motsols rundt
kvarandre ein gong på 4 hoppsteg. Dette dansar vi ein gong til.
Familiesekstur
(dansk)
Bytedans på stor ring. Har ein spesiell melodi. Gåsteg,
kryssteg og hurresteg. Denne finst også på video på
Internett (video).
0. Innleiing - krysssteg mot venstre
Alle tar saman med lette taket i stor ring. Som innleiing til dansen
dansar alle mot venstre 16 takter kryssteg (trør på høgre på kryss framom
venstre fot, og trør venstre til sides) ("må tisse steg").
1. Inn og ut to gonger
Så går alle inn mot sentrum av ringen på 4 gåsteg (byrje på venstre), og 4
gåsteg tilbake igjen (rygge, byrje på venstre). Det dansar vi ein gong til.
2. Kjede langs ringen
Alle dansar så høgrehands kjede langs ringen 16 gåsteg (starte på
venstre), to steg per person.
3. Hurresteg
Med den 7 . personen tar vi saman og dansar 16 hurresteg rundt på
staden. Vi tar høgre hendene "i kryss" på skuldra til den vi dansar med, og
held saman med venstre handa under.
Tur1-3 dansar vi så mange gonger vi vil.
tilbake til toppen av dokumentet
Durham reel
Denne dansen kan finnast på
Internett (video). Dans med 4 par. Rilsteg og sidesteg. Det lette taket og
krysstak (guten har armen øvst). Vi stiller på to rekkje frå musikken, gutane
til høgre (sett frå musikken) og jentene til venstre. Vi startar over alt i
dansen med høgre fot. Kvar tur har to gonger 16 takter med musikk. På videoen
er rilstega nokså lave.
1. Ring med og mot sola - rilsteg
Vi tar saman med det lette taket til ring og dansar 16 rilsteg mot sola,
og 16 rilsteg tilbake (i begge retningar startar vi med høgre fot).
Vi endar opp på to rekkjer slik vi starta.
2. Kaste av i begge retningar - rekkje
Guterekkja og jenterekkja kastar no av, dansar nedetter frå musikken på rekkje
og snur oppover i midten (utan å ta saman) til dei er kome på ei rekkje. Då
snur alle brått mot kvarandre parvis (1/2 gong), og det siste paret kastar av
og dansar "tilbake" til alle er inne på ei rekkje att.
3. Rundt mot venstre, fram og tilbake - rekkje
Så snur alle motkvarandre parvis 1/2 gong og tar saman med krysstak (guten
har si arm øvst) og øvste paret tar av mot venstre og dansar nedover på
"utsida", snur mot venstre att og dansar oppover "i midten". Så snur alle mot
kvarandre lettaste vegen (utan å sleppa krysstaket), og det nedste paret leier
an. Dei vik av mot vanstre, dansar oppover på utsida og nedover att i midten.
4. Under port i rekkje
Så tar alle saman med vanleg lavt leietak (først 4 gutar, så 4
jenter), første og andre jente løfter hendene til port, og første jut danser
under og drar alle dei andre med seg nedover på "utsida" av jenterekkja, og
når han er komen nedst, vik han igjen mot høgre og dansar oppover mot musikken
att. Når første guten er komen øvst att har dei dansa 16 steg og det er no ei
jenterekkje og ei guterekkje som heng saman nedst. Då løfter første og andre
gut hendene til port og øvste jente dansar under og nedover, motsatt retning,
til dei er tilbake til startoppstillinga.
5. Ring med og mot sola - sidesteg
Straks vi er tilbake tar vi saman til ring og dansar på same måten som i tur
1, men no med sidesteg. (Her startar vi med venstre fot medsols.) På takt 16
(idet vi snur) tar vi føtene saman. Heilt til slutt i dansen stig alle ut til
to rekkjer med eit avsluttande kompliment mot eigen partnar.
tilbake til toppen av dokumentet
Åttetur frå Asker
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar." Fire par stiller
i ring med det lette taket. Steg frå åttetur (Engelsksteg) og vals. Guten har
lavt hoftefeste med ledig hand, jenta held i stakken i mølla og når dei snur i
kjeda.
1. Ring med og mot sola
Vi startar på venstre foten og dansar 8 steg i ring med sola. På åttande
steget snur vi på fotbladet og dansar 8 steg mot sola.
2. Kjede
Vi dansar høgre hands kjede, startar på venstre fot. Når vi møter eigen,
svingar vi rundt 1/2 gong med sola på 2 steg. Vi stoppar med fronten mot
eigen.
3. Støype ljos og vals
Guten legg armane i kryss og bøyer seg noko framover, medan jenta held i
stakken med begge hendene og støyper ljos (helsinga går nokså raskt). Vi tar
no saman med samdanstak II og dansar 12 takter vals etter kvarandre på ringen
mot sola. Para dansar tett saman. Dei to siste taktene bruker vi til å
avslutte valsen, ved at guten set jenta frå seg på si høgre side og dei helsar
lett på kvarandre på siste takta.
tilbake til toppen av dokumentet
Trekrossedans frå
Brekke i Sogn
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar." Ein gut og
to jenter stiller i ring med det lette taket. Gåsteg og springsteg. Vi tar med
det som i Norske Folkedansar blir kalla ekstratur som tur 3. I første del av
turane 1-4 (ring med og mot sola) går musikken sakte.
1. Åttetal
Vi startar på venstre foten og dansar 8 gåsteg i ring med sola. På åttande
steget snur vi på fotbladet og dansar 8 gåsteg mot sola. (Dette er den rolege
delen).
Så slepper vi taket og dansar 8-tal på 18 springsteg. Guten i midten startar
til høgre for jenta han hadde i si høgre hand. Vi stiller inn att på ringen
med sluttsteg.
2. Smygeturen
I ring med og mot sola (som i første tur).
Så slepper jentene taket i kvarandre, guten og høgrejenta løfter armane og
venstrehandsjenta spring under og drar med seg guten, og jentene tar saman til
ring igjen. Med det same dei har teke saman, slepper jentene igjen taket, og
guten og venstrejenta løfter armane og høgrehandsjenta spring under og drar
med seg guten inn på plass. Så slepper guten taket med høgre handa, jentene
løfter hendene til port og guten spring under og drar venstrehandsjenta med
seg rundt og inn på plass. Dei tar saman att på sluttsteget.
3. Mot- og frå-turen
I ring med og mot sola (som i første tur).
Dansarane stiller på ei bein line. Guten stiller seg mot jenta han hadde i
høgre handa, og den andre jenta stiller seg bak guten med med front i same
retning som guten. Guten og høgrehandsjenta figurerer no med kvarandre ved å
danse eit par små springsteg mot kvarandre og frå kvarandre (rygge). Dette
dansar dei to gonger. Jenta bak guten føljer guten i hans rørsler. Så snur
guten brått 1/2 gong rundt mot andre jenta og figurerer sameleis med henne
(eit par steg mot, eit par steg frå, to gonger). Igjen føljer jenta bak guten
hans rørsler. Til saman bruker dei 18 springsteg. Dei stiller inn på ring på
sluttsteget.
4. Kjede med armkroktak
I ring med og mot sola (som i første tur).
Dei slepper taket og stiller på rekkje og guten dansar første rundt
høgrehandsjenta med høgre armkroktak (jenta svingar vidare rundt til ho kjem
inn på plass), så rundt den andre jenta med venstre armkroktak. Så
høgrehandsjenta og venstrehandsjenta ein gong til. Den jenta som ikkje blir
dansa med står stort sett i ro (kjem guten litt i møte). Dei stiller til slutt
inn på ring på sluttsteget.
5. Ring med herdataket
Denne turen blir dansa i raskt tempo heilt til dei to siste
taktene.
Vi tar saman med herdataket og dansar 16 springsteg medsols, snur på
det 16. steget, og dansar 16 springsteg tilbake mot sola. På det 16.
springsteget stoppar alle med front mot sentrum. Dei sviktar lett bakover,
løfter armane høgt opp, slår eigne handflater saman og fører armane fram og
medan dei held handflatene samla.
tilbake til toppen av dokumentet
Nikrossedans frå
Brekke i Sogn
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar." Gåsteg og
springsteg. Dansen liknar mykje på Trekrossedans frå Brekke. Der dei tre dansarane dansar
kvar for seg, er dansane heilt like, og vi viser til omtalen der. Når vi dansar
i ring, dansar alle 9 dansarane i same ringen. Oppstillinga mellom kvar tur er
litt annleis enn det som står i "Norske Folkedansar". Der står det at vi
stiller opp i ring, men her stiller vi opp på 3 rekkjer og dansar oss inn i
ring på dei første 2-3 gåstega.
Oppstilling
Ein gut med to jenter stiller seg med fronten mot musikken. Bak dei stiller to
oppsett til på same måten, slik at det blir tre oppsett etter kvarandre alle
med fronten mot musikken.
Starten på kvar tur
Frå startoppstillinga skal vi så snøgt som råd danse oss ut til stor medsols
ring. Det kan skje på 2-3 gåsteg. Venstrehands jente i fremste oppsettet går
raskt medsols "framfor" oppsettet sitt og drar dei to andre med seg, samtidig
drar venstrehandsjenta i midtoppsettet sitt oppsett med seg ut på ringen,
medan det tredje oppsett tar det meir med ro slik at første oppsettet når att
det tredje, og dei kan ta saman til ein heil ring. På ringen blir det no slik
at jentene held saman to og to, med dei tre gutane "innimellom".
Avslutninga av ringen med og mot sola
Ved slutten av ringen mot sola (tur 1-4) skal alle dei tre oppsetta passe på
at dei dansar seg inn på den plassen dei hadde ved starten av dansen/turen.
Dei tre oppsetta må då sleppe kvarandre eit par takter før ringdansinga er
slutt, slik at dei får rimeleg tid til å danse seg inn på plass.
Figureringa
Figureringa i tur 1-4 foregår på den plassen som oppsettet har ved starten på
dansen. Det er heilt likt med figureringa i Trekrossedans frå Brekke.
tilbake til toppen av dokumentet
Trondheimar (frå
Ofoten)
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar." Vals,
bytomfotsteg frå feiar, gåsteg. Det lette taket og samdanstak nr 2.
Oppstilling
Vi stiller opp i ein firkant med 2 par på kvar side i firkanten. Dei to para
kan halde saman med det lette taket. Einarsida er para med rygg/front mot
musikken, dei andre er toarpara.
1. Vals til diagonalplassen
På 16 valsesteg dansar vi halvvegs rundt firkanten (til diagonalplassen).
Vanleg medsols vals motsols på motsols "ring".
2. Gåsteg mot kvarandre og tilbake
Para på kvar side av firkanten tar saman med det lette taket. Einarpara går
mot kvarandre på to gåsteg og sluttsteg (byrje på venstre), og rygger så
tilbake på 2 gåsteg og sluttsteg. Så dansar toarpara tilsvarande.
3. Kjede til eigen plass
Vi dansar høgrehands kjede med sola tilbake til opprinneleg plass (byrje på
venstre). Vi brukar bytomfot frå feiar (trø, trø trø svikt).
Dansen kan også dansas med 6 par (2 par på ei side og 1 par på andre
sida). Eller han kan dansat med 4 par (1 par på kvar side), og då valsar vi
heilt rundt ringen, og har kjede heilt rundt ringen.
tilbake til toppen av dokumentet
Norsk vals (svensk, Hälsingeland) (video på
www.folkedans.se)
Pardans på stor, motsols ring, vanleg medsols vals. Samdanstak 1 og leietak.
Vanleg vals med 8 takters vek.
0. Innleiing
Vanleg vals på ringen (8 takter).
1.Vanlege omgangar resten av dansen
Vi tar leietak og dansa eit valsesteg halvt frå kvarandre (på skrå
framover) og eit halvt mot kvarandre. Så dansar vi vanleg vals (samdanstak 1)
langs ringen.
Tilbake til toppen av dokumentet
1. Feiar fram og tilbake
Vi dansar 4 bytomfotsteg med vendingar langs ringen (byrje på yste foten). På
fjerde steget blir vendnga lita og vi snur snøgt halvt rundt mot kvarandre og
skifter hand. Så dansar vi 4 bytomfotsteg tilbake igjen. På fjerde steget gjer
vi ikkje vending, men vender mot kvarandre og byter hand. Vi dansasr så det
same ein gong til.
2. Vals
Med samdanstak 1 dansar vi 16 valsesteg langs ringen.
tilbake til toppen av dokumentet
Hambo från Farsta (svensk) (video på
www.folkedans.se )
Pardans på stor, motsols ring. Hambovariant.
Vi tar saman med det lette taket. Ledig hand i sida (tommelen fram). Dansar
først to dalsteg (byrjar på yste foten), litt framdrift. På dei to neste
taktene går gjenta rundt under armen til guten (frå guten, dvs medsols) på to
bytomfotsteg.Guten dansar også bytomfotsteg. Litt framdrift. Så dansar vi
igjen to dalsteg framover langs ringen, og så dansar guten under
under armen til jenta tilsvarande (motsols). Etter dette dansar paret "vanleg
hambo" (dvs eit bytomfotsteg framover og så runddansing resten av
veket).
Tilbake til toppen av dokumentet
Familievals frå Baltikum
Vi står parvis i stor ring med fronten inn i ringen, ikkje for stor avstand.
Vanleg vals.Lært av Viljan i pinsa 2008.
På første valsetakten slår vi oss på knea. På andre valsetakta slår vi saman
hendene. På tredje valsetakta dytter vi hofta saman med framand, og på fjerde
takta saman med eigen. Så dansar vi 4 takter vanleg medsols vals langs
ringen (motsols) med framand. Så startar det frå byrjinga att.
Tilbake til toppen av dokumentet
Fyrtur från
Trosa
Vi grupperer oss på golvet i små ringar på 2 og 2 par.
Snoamusikk/gånglåt el. l. Lært av Viljan i pinsa 2008.
Dansen finst på video på
Internett
Vi held saman i ringane med lavt handtak og dansar 8 gåsteg (startar med
venstre) med sola, snur
(valfri måte) og dansar 8 gåsteg tilbake mot sola (til saman 8 takter).
Så snur vi mot framand og dansar 8 figurersteg (4 takter) med fritt valde figurersteg
(avslutt gjerne slik at du trør på høgre mot eigen heilt til slutt i
figureringa, så er du klar til snoa etterpå)..
Så tar vi saman med eigen og dansar 8 snoa-steg (4 takter) i fritt vald retning til vi
møter eit nytt par, som vi så startar på nytt saman med..
Tilbake til toppen av dokumentet
Fyrtur från
Barva
Vi grupperer oss på golvet i små ringar på 2 og 2 par.
Rilmusikk i høgt tempo (til dømes seksmannsril-musikk.
Dansen finst på video på
Internett.
a) Vi held saman i ringane med lavt handtak og dansar 8 gåsteg med sola, snur
(valfri måte) og dansar 8 gåsteg tilbake mot sola.
b) Så snur vi mot framand og dansar 4 takter figurersteg med fritt valde figurersteg.
Så går vi med fire små gåsteg mot kvarandre (tre gåsteg og inntil) og 4 små gåsteg frå kvarandre
(rygger) (3 gåsteg og inntil).
c) Så går vi "rundt oppsettet" på 8 steg: Først går vi til venstre for den vi
nå har figurert med (framand). Så bryt guten av mot høgre, og jenta mot
venstre, slik at guten passerer jenta på "utsida", og jenta passerer på
innsida (høgre skulder mot høgre skulder) og
møter så framand på nytt
d) Vi dansar sameleis som i b).
e) Vi dansar sameleis som i c).
f) No går vi "8-tal" på ei rad på 16 gåsteg. Gutane byrjar med å gå ut til
sides mot høgre eit steg eller to, medan jentene går på skrå framover mot
venstre (bort frå gutern sin) og passerer kvarandre høgre skulder mot høgre skulder
(som om dei skulle dansa høgrehandskjede). Så passerer gutane kvarandre i midten
(høgre skulder mot høgre skulder), medan
jentene er no komne i enden av rekkja og snur (mot venstre) rundt og rundar gutane som kjem
imot. Jentene passerer så kvarandre i midten (høgre skulder mot høgre) medan gutane snur i enden av
rekkja. Så passerer gutane kvarandre i midten, medan jentene snur i enden av
rekkja. Til slutt møter så gutane si eiga jente att. Jentene er i enden
av rekkja og vender mot eigen gut (gutane har altså ryggen mot kvarandre).
g) Gut og jente figurerer no med eigen 8 takter fritt valde figurersteg (alle
står no på ei rett line).
h) Så tar vi parvis saman med eigen med "underarmstak" og går vidare rundt på
golvet på 16 gåsteg til vi finn ei nytt par å starte dansen med (utan at
musikken stoppar).
Ulike typer figurersteg (forslag):
Norsk figurersteg 1 (”kryss bak og hoppe fram”)
Norsk figurersteg 2 (”strekke fram annakvar fot”)
Gåsteg sidelengs – 1 :gå, gå , gå, inntil; gå, gå, gå , inntil
Gåsteg sidelengs – 2: gå, gå, gå, sleng-opp-bak; gå, gå, gå, sleng-opp-bak
Gåsteg sidelengs – 3: gå, gå, gå spenne i kryss framom; gå, gå, gå spenne i
kryss framom
Gåsten i kryss : gå, gå (kryss framom), gå, gå, gå (kryss framom),
gå, gå gå.
Bytomfot 1: 1 og 2, 1 og 2, … (føtene på ”normal” plass)
Bytomfot 2: 1 og 2, 1 og 2 …. (starte med eine foten i kryss framom den
andre)
Bytomfot 3: 1 og 2, 1 og 2 .. (starte med å spenne i lufta ikryss framom)
Tilbake til toppen av dokumentet
Vilde Alvilde
Reinlendermusikk.. Lært av Viljan i pinsa 2008.
Vi stiller oss opp i dobbel stor ring med gutane i inste ringen (ryggen inn
mot sentrum) og jenta i yste ringen med fronten mot sentrum. Vi held ikkje
saman.
Vi dansar først eit reinlendersteg sidelengs i danseretninga (motsols på
ringen), så eit reinlendersteg sidelengs mot danseretninga, så trør gutane to gåsteg bakover
(jentene framover) og så to gåsteg framover/bakover att. Dette dansar vi så ein gong til.
Så dansar vi vanleg lukka reinlender framover langs ringen (motsols ring) 2
omgangar. Vi endar så opp slik at gutane står yst med fronten i danseretninga,
og jentene inst med ryggen i danseretninga (vi står til sides for kvarandre).
Venstre hender er bak på ryggen av eigen dansar, og høgre armen på overarmen
til eigen dansar. Så dansar vi to reinlendersteg langs ringen, snur så brått
1/2 gong rundt eigen akse slik at guten får ryggen i danseretninga og jenta
fronten i danseretninga. Så dansar vi to reinlendersteg med denne
stillinga. Til slutt slepper guten med si venstre hand, løfter høgre handa, og
går i ein liten boge inn i ringen medan jenta snur seg under armen, slik at vi
kjem tilbake til utgangsstillinga (3 apellar til slutt). Den siste gåinga tar
8 gåsteg. Guten kan gjerne gå fram til neste jente (bytedans).
Tilbake til toppen av dokumentet
Familievals från Gästrikland
Familievals (bytedans). Vanleg vals (8 takters vek).
Lært frå Internett.
Vi står parvis i stor ring med det lette taket. Først dansar alle eit
valsesteg innover mot sentrum av ringen (guten startar på venstre, jenta på
høgre), og eit valsesteg tilbake att (rygge). Så slepper vi taket med eigen,
og byter vi plass med framand på 2 valsesteg. Guten passerer jenta på innsida
og snur rundt ein gong motsols, medan jenta går under armen samtidig med at ho
snur ein gong rundt medsols. Guten beveger seg medsols på ringen og jenta
motsols. Guten snur seg inn på ringen, byter hand med jenta, og alle tar
straks saman med lette taket att. Denne sekvensen på 4 valsesteg blir dansa
ein gong til. Men i staden for å ta saman med framand med venstre handa, tar
guten no saman med den jenta han passerte med samdanstak I. Så dansar alle
parvis til sides inn mot sentrum av ringen på 2 sidesteg, så 2 sidesteg
tilbake igjen ut frå sentrum, og til slutt dansar dei vanleg vals langs ringen
4 valsesteg, 2 gonger medsols rundt..
Så byrjar dansen på nytt att.
Tilbake til toppen av dokumentet
Kontra med mølle
Dansk. Frå Vejle-området. Oppstilling: 4 par i kvadrilje. Hurresteg, gåsteg og
bytomfotsteg.
Det lette taket (i stor ring), og vanleg samdanstak 1 når vi dansar hurresteg
parvis. Tohandsgrep betyr at vi tar saman med begge med den tvers over, men
slik at vi "flettar" armane der alle tar "høgre over første".
1. Stor ring med 16 hurresteg
i dansar 16 hurresteg med sola.
Refreng
a) Par 1 og par 2 dansar med eigen partner 8 hurresteg. Så byter dei plass
med halvkjede (8 gåsteg)
Så dansar 3. og 4. par det same.
b) Alle dansar 8 hurresteg med framand, og alle svingar inn på opprinneleg
plass på siste hurresteget. Så dansar par 1 og par 2 tilbake på eigen plass
med halvkjede (8 gåsteg). Så dansar igjen alle 8 hurresteg med framand. Og så
dansar par 3 og par 4 halvkjede heim.
c) Gutane dansar no venstrehands mølle ein gong rundt motsols på 4
bytomfotsteg. Utan å sleppe mølletaket tar nå gutane høgre hand om livet på
eigen og alle dansar mølla ein gong til rundt mot sola på 4 bytomfotsteg.
d) Så dansar alle høgrehands kjede ein gong rundt på 16 gåsteg.
2. Tohands jentemølle
På 16 hurresteg dansar jentene med tohandsgrep ein gong rundt
medsols. Refreng.
3. Tohands gutemølle
På 16 hurresteg dansar gutane med tohandsgrep ein gong rundt medsols.
Refreng.
4. Jentering med livtak
På 16 hurresteg dansar jentene med livtak ein gong rundt medsols. Refreng.
5. Gutering med livtak
På 16 hurresteg dansar gutanene med livtak ein gong rundt medsols. Refreng.
6. Stor ring med 16 hurresteg
Vi dansar sameleis som i tur 1.
Avslutning
Til slutt dansar alle 16 hurresteg med eigen.
Tilbake til toppen av dokumentet
Gustavs skål (från Burseryd)
Svensk. Enkel folkeleg variant av stildansen Gustafs skål. Spesiell melodi.
Gåsteg og hurresteg.
Lært frå Internett.
Vi står 4 par i ein firkant (kvadrilje) med det lette taket. Dei med
rygg/front mot musikken kallar vi A-para, dei andre B-para.
A-para går motkvarandre på 4 gåsteg (gå, gå, gå, inntil) og 4 gåsteg tilbake
(rygger). Når A-para byrjer å gå bakover, går B-para innover mot kvarandre.
Når B-para startar å gå tilbake att (B-para vert ståande når dei er komne
tilbake), går A-para inn mot kvarandre, tar saman (lavt handtak) med framand,
og dei går "gjennom" det B-paret som guten har på si venstre side (B-para
lagar port). Så slepper dei taket, guten vik til venstre og jenta til høgre og
dei møter eigen på sin eigen plass. Der tar dei straks saman og dansar
hurresteg resten av veket (kan bli 13-16 steg). I hurrestega tar dei saman med
høgre hand bak på ryggen til partnaren og venstre på overarmen).
I neste omgang av dansen er B-para oppførande, dvs startar dansen, og dansar
hurrestega.
Dersom det er dansarar "til overs", er det normalt å smette inn føre ein av
dei som dansar idet hurringa skal ta til.
Tilbake til toppen av dokumentet
Engelska
från Sörbyn
Svensk. Ril-musikk. Lært av Marianne Dahl i Symra hausten 2008. Ho lærde
han under Rilprosjektet på Folkekulturfestivalen i Lillesand sumaren 2008.
Figurerstega kan likne på norske figurersteg I frå ril (sette eine foten bak
og hoppe fram på den andre, men ein kan slenge litt meir med kroppen og med
føtene.
Tur 1. Figurering. Tre personar på ei rad. Den som er nærast musikken er
nr 1. Den i midten er nr 2. Den lengst frå musikken nr 3.
Først figurerer 1 og 2 mot kvarandre (8 figurersteg). Så snur midtpersonen
halvt rundt (motsols) og figurerer 8 steg med nr 3. Den som ikkje
figurerer står nesten i ro, men trør takta på staden.
Tur 2. Kjede. Vi går no høgrehands kjede med 3 personar (16 gåsteg).
Midtpersonen startar med å ta høgre i høgre med nr 3. Når vi kjem til enden,
snur vi, og då får vi same hand i kjeden to gonger etter kvarandre. Til slutt
stiller vi inn på ei rad. No har person 1 kome i midten. Person 3 har kome
nærast musikken og midtpersonen har kome lengst frå musikken. Så startar
dansen på nytt.
Tilbake til toppen av dokumentet
Hornfiffen (dansk ril)
Dansk. Ril-musikk. Pardans i stor motsols ring. Det lette taket i tur 1 og
2. Lært av Marianne Dahl i Symra hausten 2008. Ho lærde han under
Rilprosjektet på Folkekulturfestivalen i Lillesand sumaren 2008.
Det er spesielle steg i første tur, figurersteg i 2. tur, så er det polkasteg
og snoasteg i 3. tur.
Tur 1. Framover med spesielle rilsteg. Alle dansar 8 steg framover med
følgjande steg. Gutestega: Trø til venstre (og litt fram) på venstre fot, trø
høgre i kryss bak, trø venstre vidare til venstre (og litt fram). Så trør vi på høgre fot
litt mot høgre (og litt fram), trør så på venstre bak høgre, og satsar på venstre og gjer eit
lite hopp framover (medan vi fører høgre i ein liten boge framover) og landar på begge. Jentestega:
(sameleis som guten men motsett fot) Trø til høgre (og
litt fram) på høgre fot, trø venstre i kryss bak, trø høgre vidare til høgre.
Så trør vi på venstre fot litt mot venstre, trør så på høgre bak venstre, og
satsar på høgre og gjer eit lite hopp framover og landar på begge.
Tur 2. Figurering. Vi snur oss mot kvarandre slik at guten får ryggen inn
i ringen og jenta ryggen ut av ringen. Vi figurerer no mot kvarandre på
16 figurersteg med steg som liknar på norske figurersteg nr 1 frå ril.
Tur 3. Runddans. Vi dansar først 6 polkasteg rundt medsols langs ringen
med samdanstak 1. Så skifter vi til samdanstak III og dansar 4 svivesteg
(snoasteg) medsols (2 gonger rundt). (Vi kan også danse 8 polkasteg.)
Så startar dansen på nytt.
Tilbake til toppen av dokumentet
Stegvals
/ Stigvals
Pardansen Stegvals er ein relativt ny dans i Noreg og er truleg komen frå
Sverike. Han blir brukt i litt ulik form i store delar av landet. I boka til
Egil Bakka "Danse, danse, lett utpå foten" (Noregs Boklag 1970) står ein
variant frå Hardanger under namnet Stegvals. I boka "Dansetradisjoner fra
Finnmark" av Egil Bakka og Arne Wikan (1996) står ein variant med namn
Stigvals. Dei to variantane er nokså like. I begge nyttar ein totrinns
valsesteg (dvs ein trør ned på første og tredje slaget i takta).
Vi dansar parvis på stor motsols ring.
Stegvals (Hardanger)
Vi tar saman med samdanstak nr 4 (høgre armen om livet til kvarandre og
gripetak med venstre om overarmen til kvarandre). Vi står side om side til
høgre for kvarandre.
Steget er slik at vi trør ned på høgre (framover eller bakover) på taktslag 1
(og 2) og inntil på venstre på 3. taktslaget. Det er vanleg å starte med del 1
og så danse del 2.
Del 1. Framover. Vi dansar nokre stegvals-steg langs ringen i
danseretninga, guten framover og jenta bakover (begge startar på høgre).
Del 2. Rundsnu. Medsols rundsnu. Både gut og jente trør eit steg fram og eit tilbake (når
den eine trør fram, trør den andre tilbake). For å kome inn i rundsnuen trør
guten med høgre foten på skrå bak jenta, som svarar med å sette høgre foten
noko i kryss bak venstre. Så trør guten attover på høgre og jenta framover på
høgre, etc. Vi kjem ein gong rundt på to steg.
Stigvals (Berlevåg, Finnmark)
Vi tar saman med samdanstak nr 5 (guten har høgre armen om livet til
jenta og venstre armen om overarma hennar. Jenta held høgre arma på overarma
til guten og venstre på høgre skuldra hans). Vi står side om side til høgre
for kvarandre.
Steget er slik at vi trør ned på høgre (framover eller bakover) på taktslag 1
(og 2) og inntil/litt forbi på venstre på 3. taktslaget. Det er vanleg å
starte med del 1 og så danse del 2. Del 3 blir gjerne brukt mellom to omgangar
med del2.
Del 1. Framover. Vi dansar nokre stegvals-steg langs ringen i
danseretninga, guten framover og jenta bakover (begge startar på høgre).
Del 2. Rundsnu. Medsols rundsnu. Både gut og jente trør eit steg fram og eit tilbake (når
den eine trør fram, trør den andre tilbake). For å kome inn i rundsnuen trør
guten med høgre foten på skrå bak jenta, som svarar med å sette høgre foten
noko i kryss bak venstre. Så trør guten attover på høgre og jenta framover på
høgre, etc. Vi kjem ein gong rundt på to steg.
Del 3. Framover - guten bakover. Denne delen er lik del 1, men no er
det guten som dansar bakover. Guten må starte på del 3 når han har ryggen i
danseretninga. For å gå over frå del 3 til del 2 må guten starte med å trø
fram med høgre foten (medan jenta trør bakover med høgre).
Stegvals i Sverike
På Internett (www.mozilla.de) er det fleire videoar med stegvals. Til dømes
"Stegvals från Lima" og "Stegvals med forsteg" dansar dei nokså likt det som
er omtala ovanfor: Dei nyttar samdanstak 5, går ca 4 steg på del 1 før dei
startar på del 2. Men dei har også ein del 3 der dei byter side slik at adei
står til venstre for kvarandre og venstre og høgre fot byter då rolle
samanlikna med del 2 ovenfor. Dei byter frå del 2 (eller del 3) når guten har
fronten i danseretninga til del 1 enten ved å trø eit bytomfotsteg på ei
valsetakt (trø, trø, trø) medan dei byter handtak/side eller ved å ha tyngda
på begge føtene på ei valsetakt medan dei skifter handtak/side. På videoen
"Stegvals från Våla" bruker dei samdanstak 1. Vi har ikkje sett at guten dansar
bakover slik som i del 3 i Stigvals (Finnmark).
Tilbake til toppen av dokumentet
Sex bussar
(finsk)
Denne rekkjedansen var finsk samdans på Nordleik 2009, frå Tenala i
Finland. Kan dansat med 6 eller 8 par. Vi bruker gåsteg, figurersteg frå ril
("engelskasteg") og springsteg. Vi stiller opp på to liner vendt mot
kvarandre, gutane på høgre side sett frå musikken, og jentene på venstre. Når
vi startar, held vi saman hand i hand med det lette taket. Dei som står i
enden av ei line har ledig hand i sida med fingrane bakover.
Video, omtale
etc her.
1.
Komplimang og sidebyte
Linene går mot kvarandre på 3 gåsteg (starte på venstre) og set høgre
inntil på fjerde med lett kompliment (gutane bøyer seg framover og jentene
neier). Så går alle tilbake (rygger, startar med høgre) til utgangsstillinga.
Så slepper vi taket og byter plass med eigen på 8 gåsteg (byrje på venstre).
Vi går til venstre for kvarandre og snur medsols inn på plass, og alle tar
saman med det lette taket att. Dei som står i enden av ei rekkje, tar
ned handa som var i sida, etter eit par steg. Så går vi igjen mot kvarandre,
helsar lett, rygger tilbake, og byter plass med eigen slik som første gongen.
Når vi kjem tilbake på plass snur vi kortaste veg mot kvarandre, jente mot
jente, og gut mot gut parvis.
2.
Figurering og "slingring" på rekkje
I denne turen har vi hendene i sida heile tida. Først dansar vi 14
figurersteg frå ril (engelskasteg) og 3 apellar. På 64 korte springsteg dansar
vi no "slingring" eller "siksak" til vi kjem tilbake til eigen plass. (Det
passar akkurat med musikken dersom vi er 8 par. Det er 4 steg per takt - altså
"rask springing".) Jenterekkja og guterekkja dansar kvar for seg. Alle startar
samtidig og spring 4 steg på skrå framover mot høgre (starte med å krysse
venstre fot over)forbi motkomande dansar. Så spring vi 4 steg på skrå framover
mot venstre forbi neste motkomande dansar, så igjen mot høgre ved å starte med
venstre litt i kryss, og så vidare. Når vi kjem til enden snur vi (mot
venstre)og dansar fire springsteg om lag på staden, før vi igjen byrjar på
nytt mot høgre ved å krysse venstre over. Alle må danse likt, slik at vi heile
tida held fine rekkjer.
Tilbake til toppen av dokumentet
Gammel sekstur (dansk)
Denne kvadrilje-dansen var dansk samdans på Nordleik 2009. Fire par stiller
opp i ein firkant. Paret nærast musikken er par 1, paret midt imot er par 2,
paret til høgre sett frå musikken er par 3. Hurresteg, sidesteg og gåsteg. Vi
brukar
Det lette taket (i stor ring), og vanleg samdanstak 1 når vi dansar hurresteg
parvis. I einhands jentemølle tar vi saman høgre i høgre med jenta rett
overfor, og venstre handa om overarmen til jenta framfor. Når vi nyttar
livtak, tar alle saman bak ryggen på næraste dansar, slik at høgre armen kjem
øvst. I kjeda bruker vi lavt handtak.
Video, omtale
etc her.
1. Stor ring med 16 hurresteg
Vi dansar 16 hurresteg med sola i stor ring, det lette taket.
Refreng
a) Par 1 og par 2 tar saman parvis med begge hender og dansar sidesteg
slik at dei byter plass med kvarandre på 4 sidesteg (jentene rygg mot rygg).
Så dansar dei sameleis tilbake (gutane rygg mot rygg). Samtidig med at dette
skjer, dansar par 3 og 4 hurresteg rundt på eigen plass (8 hurresteg).
Deretter dansar par 3 og 4 slik par 1 og 2 gjorde, og par 1 og 2 slik som par
3 og 4 gjorde.
b) Alle dansar så vanleg høgrehands kjede rundt ringen ein gong (lavt
handtak).
2. Einhands jentemølle
Jentene tar saman inne i kvadrilja og dansar einhands jentemølle (så
mange gonger dei rekk) på 16 hurresteg. Dei avsluttar med å stille utatt på
eigen plass. Refreng.
3. Gutering med livtak
Gutane tar saman inne i kvadrilja med livtak og dansar medsols rundt (så mange
gonger dei rekk) på 16 hurresteg. Dei avsluttar med å stille utatt på
eigen plass. Refreng.
4. Stor ring med livtak
Alle tar saman med livtak (høgre arm over) og dansar ein gong rundt på
16 hurresteg.
Avslutning
Til slutt dansar alle 16 hurresteg med eigen.
Tilbake til toppen av dokumentet
Åttamannadans från Ödsmål
(svensk)
Denne "engelskan" var svensk samdans på Nordleik 2009. Fire par stiller opp
i ring med det lette taket (hendene i skulderhøgde). Stega er 3 springsteg
og hopp (nokså nær reinlendersteg) gjennom heile dansen. Musikken kan vere ein
"engelska" med 8 takters vek (eller ein reinlender). Vi bruker det lette taket og
dobbelt handtak (begge i begge).
Video, omtale
etc her.
1. Stor ring med sola og mot sola
Vi dansar 8 springsteg med hopp med sola (startar på venstre) og så 8
steg tilbake igjen.
2. Rundt parvis
Med dobbelt handtak dansar vi parvis rundt medsols 2 gonger på staden
på 4 springsteg med hopp. Så slepper vi taket og gutane flytter motsols på
ringen fram til neste jente, medan jentene flytter seg medsols fram til neste
gut. Dei tar saman begge i begge og para dansar motsols rundt 2 gonger med den
nye partnaren sameleis som første gong. Så rykker vi alle "fram" på nytt og
dansar rundt medsols. Så rykker vi igjen fram og dansar rundt for fjerde gong,
denne gongen motsols. Til slutt rykker vi igjen "ein plass fram".
3. Parvis på ringen medsols og motsols
Gutane er no på utsida av ringen, og tar saman "arm i arm" med si høgre hand
(jentas venstre) den neste jenta. Dei snur medsols langs ringen og dansar parvis hand i hand
8 springsteg med hopp. Så snur vi 1/2 gong rundt medsols, og dansar sameleis
tilbake 8 springsteg med hopp.
4. Stor ring med sola og mot sola
Tur 4 er lik tur 1.
Tilbake til toppen av dokumentet
Åtte man engel
(svensk/finsk. Österbotten))
Fire par stiller opp i ring. Par 1 er nærast musikken, par 2 lengst frå
musikken, og par 3 til venstre sett frå musikken. Dei to første A-par,
dei to siste B-par. Jentene snur seg
rett inn i ringen, og gutane stiller seg rett bakom jentene sine. Gutane
rekker hendene fram under jentene sine armar og jentene tar tak i hendene til
gutane frå undersida med tommelgrep. Armane skal vere høgt oppe, ikkje i
midja. Vi brukar sidesteg og kryssteg/hurresteg ("polskasteg") og
springsteg. I denne dansen
dansar A-para og B-para til dels ulike ting.
1. Tur 1 (Del a) og b) blir dansar samtidig. Først dansar A-para
del a) og B-para del b). Deretter omvendt.)
a)
Par 1 og 2 dansar først 8 små sidesteg mot høgre (starte med appell),
så 8 sidesteg til venstre (forbi utgangsplassen og ut til hjørnet), vidare mot
høgre att til hjørnet, og til slutt 8 sidesteg mot venstre tilbake til sine
plassar.
b) Jente 3 og gut 4 spring mot kvarandre (byrjar på høgre)
på 4 springsteg (guten til høgre for jenta si), tar saman med venste hand i
venstre, og høgre hand på den andres høgre skulder, og dansar hurresteg
("polska") medsols i midten av firkanten (takt 9-16). Så spring dei
tilbake til eigen (byrjar på venstre) på 4 springsteg, tar så saman høgre i
høgre, og venstre hand på skuldra, og dansar hurresteg ("polska") motsols, og
stiller til slutt inn på plass slik at guten står fremst med same type tak som dei starta
med.
Så dansar vi det same ein gong til, men no dansar par 1 og 2 del b) og par 3
og 4 del a). No blir det jente 1 og gut 2 som dansar saman i midten.
Så dansar vi det same ein tredje gong, no dansar par 1 og 2 del a) og par 3
og 4 del b). Dei som ikkje dansa saman i midten første gongen, gjer det no.
Så dansar vi det same ein fjerde gong, no dansar par 1 og 2 del b) og par 3
og 4 del a). Dei som ikkje dansa saman i midten første gongen, gjer det no.
c) Kjede. Alle para dansar no høgre hands kjede ringen rundt på
24 gåsteg (byrje på høgre fot). Når vi møter eigen, tar vi saman venstre i
venstre og høgre hand på skuldra til den andre, og dansar hurresteg medsols på
eigen plass (takt 5-8). Så dansar alle igjen kjede tilbake (byrje på venstre,
og venstre hand til eigen) på 24 gåsteg. Når vi igjen møter eigen på eigen
plass, tar vi saman høgre i høgre og venstre hand på skuldra og dansar
hurresteg ("polska") motsols (takt 13-16).
2. Tur 2
Par 1 og 2 dansar sidesteg som i tur 1a, medan jente 3 og gut 4 dansar
"polska" medsols i midten slik som i tur 1b) (gut 4 stiller seg
fremt inn på plass). Så dansar par 3 og 4 sidesteg
som i tur 1a), medan jente 1 og gut 2 dansar "polska" medsols i
midten som i tur 1b).
Gut 2 stansar framfor si jente etter "polskan". Så dansar par 1 og 2
igjen sidesteg som i tur 1a), medan jente 4 og gut 3 dansar "polska" medsols i
midten slik som i tur 1b). Gut 3 stiller seg framfor jenta si til slutt. Så
dansar par 3 og 4 sidesteg som i tur 1a), medan gut 1 og jente 2 dansar
"polska" i midten medsols som i tur 1b). Gut 1 stillerseg framfor jenta si
til slutt. Siste del i denne turen er den same som 1c).
3. Tur 3 Polska i stor ring
Alle tar no saman til ring med dobbelttak ("Ola Glomstulen-tak"), høgre
arm over. Først går alle 12 gåsteg medsols (byrje på høgre fot). På dei to
siste taktslaga i veket gir leiaren teikn med to appellar, og alle dansar
vidare med hurresteg til veket er slutt. Når vi så byrjar på neste vek står vi
i ro og dansar 3 hoppsteg med jamsides føter medan vi klappar, før vi igjen
tar saman med dobblettak (venstre arm over) og går med 9 gåsteg (byrje på
høgre),
og derpå hurresteg resten av veket. Så blir det 3 hopp /klapp i starten av
neste vek igjen, og så
dansar vi den siste delen ein gong til (byrje på venstre) , først medsols og
så motsols tilbake til eigen plass (byrje på høgre).
NB! Ved framsyning er det vanleg å kutte ut tur 1. Det er vanleg å gjere
det elles også.
Tilbake til toppen av dokumentet
Stockrosen
Svensk turdans – vals – i alt 8 .takter x 4. Dans på stor ring.
Bytedans.
Lært av Mikke i Stockholm i pinsa 2009.
Vi står parvis på stor ring. Over alt valsesteg. Startar på venstre.
Del 1. Med tommelgrepet dansar vi parvis rundt på staden medsols 4
valsesteg, byter hand og dansar 4 valsesteg tilbake motsols.
Del 2. Vi tar saman med samdanstak 1 og dansar 2 valsesteg sidelengs inn
mot sentrum av ringen, og så 2 steg sidelengs ut att. Dette dansar vi eing
gong til.
Del 3. Alle tar saman til stor ring med det lette taket, og så dansar vi 4
valsesteg (starte med venstre) langs ringen medsols, og deretter 4 valsesteg
motsols.
Del 4. No dansar vi vanleg høgrehands kjede langs ringen (guten motsols og
jenta medsols). Vi stoppar framfor 7. personen (medrekna eigen), gjer lite
komplimang, tar tommelgrepet, klar til å
byrje dansen på nytt.
Tilbake til toppen av dokumentet
BINGO
Svensk turdans – vals. Dans på stor ring. Bytedans.
Lært av Mikke i Stockholm i pinsa 2009.
Vi står parvis på stor ring. Over alt valsesteg. Startar på venstre.
Del 1. Alle held saman i stor ring med det lette taket, front inn mot sentrum av ringen. Vi dansar først eit valsesteg rett inn, og så eit valsesteg rett ut att (rygger). Så dansar jenta forbi guten (framfor) og inn att til høgre for guten på 2 valsesteg (guten trør stega på staden). Dette dansar vi i alt 4 gonger. (2 x 8 takter)
Del 2. Vi tar saman venstre i venstre med framandog byter plass på 2 valsesteg medsols rundt, slik at vi står med fronten mot kvarandre. Så dansar vi eit lite valsesteg mot sentrum av ringen og eit tilbake ut att. (4 takter)
Del 3. Alle tar saman med samdanstak 1 og dansar 2 sidesteg inn mot sentrum av ringen, og så 2 sidesteg frå sentrum tilbake att.
Del 4. Så dansar vi vanleg høgrehands kjede med gåsteg (?), samtidig med at alle reknar høgt: B (på den første vi møter), I (på den andre), N (på den tredje), G (på den fjerde) og O (på den femte). Då blir det litt musikk til overs og vi får tid til å gje den siste vi møtte ein skikkeleg klem. Så byrjar dansen på nytt.
Tilbake til toppen av dokumentet
Vals på Sunnanø
Svensk turdans – vals (Det går en dans på Sunnanø). Ein nokså ny
dans. Dans på stor ring. Bytedans.
Lært av Mikke i Stockholm i pinsa 2009.
Vi står parvis på stor ring. Over alt valsesteg. Startar på venstre.
Del 1. Alle held saman parvis på stor ring med
det lette taket, front i danseretningen. Vi dansar 4 valsesteg framover langs
ringen (ikkje peikesteg). Så dansar vi 4 valsesteg to gonger rundt medsols.
Dette dansar vi ein gong til. (2 x 8 takter)
Del 2. Vi held saman med det lette taket og jenta dansar rundt under
armen (medsols) på 2 valsesteg, så snur vi mot kvarandre (jenta ryggen ut av
ringen) og tar samdanstak 1 og dansar 2 sidesteg i danseretninga, og så rundt
saman to gonger på 4 valsesteg. Dette dansar vi ein gong til men no er det
guten som går rundt under armen. (2 x 8 takter).
Del 3. Alle tar saman med det lette taket på stor ring med fronten inn i ringen, og vi dansar vanleg einkel norsk familievals 1 gong (mot framand, mot eigen, mot framand mot eigen, og 4 valsesteg to gonger rundt med framand og byte plass). Så byrjar dansen på nytt.
Tilbake til toppen av dokumentet
Enkedansen
Svensk turdans – polkamusikk. Dans på to rekkjer. ”Bytedans”. Par +
ei ekstra jente (enka)
Lært av Mikke i Stockholm i pinsa 2009.
Stiller oss opp parvis på to rekkjer med ca 1,5 m avstand (gutane til høgre
sett frå musikken). Lengst nede står det ei jente med ryggen mot musikken
straks nedanfor det nedste paret.
Når musikken startar (frisk polka) tar det øvste paret (nærast musikken) saman med samdanstak 1 og dansar sidelengs på utsida av oppsettet (på gutesida). Når dei passerer ”enka” byter guten jente, slik at han dansar vidare med enka, og den han dansa med før blir ny enke. Så dansar dei vidare på same måten opper på jentesida av oppsettet, og så nedover att mellom jente- og guterekkja, og stiller seg inn på plass som nedste paret. Når eit par har dansa nokre polkasteg (1/2 – 1 vek), startar neste par å danse. Det treng ikkje vere same avstand mellom para som dansar.
Tilbake til toppen av dokumentet
Norsken
Einkel svensk valsevariant frå Rogstad.
Pardans. Vanleg valsemusikk Valsesteg gjennom heile dansen. Dansen
står også på den svenske Internettsida
"Dansbeskrivelser"
Dansemåte:
Vi står parvis i stor ring og held saman med det lette taket (den andre handa
i sida). Vi dansar framover og litt frå kvarandre på eit valsesteg (byrjar på
yste foten), og framover og litt mot kvarandre på neste valsesteg. Så slepper
vi handtaket og dansar rundt oss sjølv (og litt framover) på to valsesteg,
guten motsols og jenta medsols. Så tar vi saman med samdanstak 1 og dansar 8
valsesteg rundt langs ringen i danseretninga, medsols eller motsols rundsnu.
Tilbake til toppen av dokumentet
Totur frå Holt
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar." Kryssteg,
figurersteg (SSS). Hoftefeste med tommel bakover. Figurersteget er slik: Vi
trør på venstre litt framom høgre foten, så trør vi nedatt på høgre, og til
slutt trør vi på venstre inntil høgre med ein lang mjuk svikt (same
sviktmønster som i hamborgar). Det neste figurersteget blir tilvarande på
motsett fot. Det har også vore vanleg å trø figurersteget med dobbelsvikt på
tredje trinnet., og snu litt meir mot høgre og mot venstre.
Oppstilling
Vi stiller opp to par i ring med det lette taket.
1. Ring med lette taket og figurering
Vi dansar 6 kryssteg medsols og stoppar på 3 appellar. Så dansar vi 6 kryssteg
motsols og tre appellar. Alle slepper takket, tar hoftefeste og snur mot eigen
på den lange tonen i musikken. Så figurerer vi ot eigen med 4 figurersteg. På
slutten av siste figurersteget snur alle rundt på høgre foten slik at vi får
front mot framand (guten snur 3/4 gong med sola, og jenta mot sola.. Så dansar
vi 4 figurersteg med framand.
2. Ring med tommelgrep og figurering
Som tur 1 med den skilnaden at vi held saman med den vi står tvers overfor med
tommelgrep, først med høgre hand, så med venstre.
3. Ring med dobbeltgrep og figurering
Som tur 1 med den skilnaden at vi held saman med den vi står tvers overfor med
"begge i begge".
4. Ring med klapping og figurering
Som tur 1 med den skilnaden at vi ikkje held saman, men klappar i hendene
(handflata opp/ned).
5. Ring med tommelgrep
Som første del av tur 1 (utan figurering).
Tilbake til toppen av dokumentet
Feiar frå Vestlandet
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar." Gåsteg II
(Ss), hoppsteg og bytomfotsteg frå feiar (SSSs). Hoftefeste med tommel
framover.
Oppstilling
Vi stiller opp parvis etter kvarandre på stor ring med det lette taket.. Like
antal par. Vi kan snu oss mot kvarandre før dansen byrjar, så veit vi kven som
dansar saman første gongen. Eller vi tel opp par 1, par2.
1. Med og mot sola på stor ring
Vi dansar 3 bytomfotsteg med vendingar og så to gåsteg med appell på
stor ring. Vi byter hand og sansar tilsvarande medsols på stor ring.
2. Mølle med og mot sola
Så dansar par 1 og par 2 høgre hands mølle (tommelgrep) med sola (8 hoppsteg),
klappar i hendene på første taktslaget i nytt vek, byter hand og dansar
sameleis tilbake motsols.
Byte plass med port i det dansaen startar på nytt
Dei to para som dansa saman, skal no byte plass på eit bytomfotsteg. Par 2
(dei som har ryggen i danseretninga) løfter hendene høgt til port, og det
andre paret , par 1, smett under og forbi.På andre svikten i siste trinnet av
bytomfotstegetsnur gut2 og jente2 mot kvarandre, byter handtak og dansar
framover medsols på den store ringen bak par 1. No har tur 1 byrja på nytt. I
tur 2 blir det to nye par som dansar saman.
Tilbake til toppen av dokumentet
Krabbelur
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar." Gåsteg,
sluttsteg og springsteg.
Oppstilling
Fire par i kvadriljeoppsett med det lette taket.
Inndeling med sola 1, 2, 3, 4. Jenta held med ledig hand i stakken, guten har
lågt hoftefeste.
0. Oppbyding. Par 1 og par 3 går mot kvarandre (startar på venstre)
på tre gåsteg og sluttsteg med lett bøying som helsing. Så gjer dei det same
attover (rygger). Dette tar til saman 4 takter. Så gjer par 2 og 4
tilsvarande.
1. Kjede med 3 - einarjente i midten
Einarjentatar venstre armkrok med guten sinog svingar rundt ein heil gong
medan dei dansar seg inn mot midten av kvadrilja. Ho slepper så guten og
dansar rundt med jente 2 med høgre armkroktak. Så med guten sin i midten, og
deretter rundt høgre i høgre med gut2. Slik held dei fram til jente 1 har
dansa rundt med gut4. Dette tar 24 takter.
2. Kjede med 3 - einargut i midten
Straks første omgang er ferdig, byrjar gut 1 med venstre armkrok med jenta si
som kjem mot han. Og no dansar guten sameleis som jenta med alle dansarane
ringen rundt. 24 takter.
3 - 8. Kjede med 3 - dei andre i midten etter tur
Alle dansar no etter tur som midtperson slik som i tur 1 og 2. Godt samspel.
Når gutane dansar saman set dei båe føtene i golvet med appell. Beint mot
kvarandre under figureringa.
Den som "står" i midten, trør heile tida stega på staden.
Avslutning. Dei dansar no slik som under oppbydinga. Så takkar gut og
jente kvarandre for dansen slik: Guten tar jenta si høgre og legg henne i si
venstre med handflata opp. Så klappar guten si flate hand i jenta si høgre.Så
legg jenta si venstre oppå handbaken til guten og snur hendene rundt. Guten
tar venste handa si bort, og jenta slår høgre handa si i guten si høgre.
Tilbake til toppen av dokumentet
Sunnmørsreinlender
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar."
Reinlendersteg med hopp (SSShs), eintktssnu frå reinlender (STS STS) og
hoppsteg. Samdanstak 1. Ledig hand har hoftefeste i sida med tommelen
framover. Samdanstak 1 i runddansen. Guten startar alle turar på venstre fot
og jenta på høgre. Dansen liknar mykje på Gamal reinlender.
Oppstilling
Vi stiller opp parvis på stor ring med det lette taket.
1a. Side om side framover
Vi dansar side om side framover to bytomfotsteg og 4 hoppsteg. Dette
dansar vi to gonger.
1b. Framover og så rundt
Vi dansar side om side framover to reinlendersteg. Så dansar vi rundt med
eintaktssnu to gonger på 4 reinlendersteg Dette dansar vi to gonger.
2. Jenta under armen - så guten - og så rundt
Vi dansar to reinlendersteg framover. På første steget snur jenta ein gong
motsols under armen. På andre steget snur guten under armen. Så dansar vi
rundt to gonger som i tur 1b. Dette dansar vi til saman fire gonger.
3. Framover og rundt kvar for seg - og så rundt
Vi dansar framover to reinlendersteg. På første steget slepper vi kvarandre og
dansar ein gong rundt, jenta medsols og guten motsols (guten har armane i
kross og jenta hendene i sidene). På andre steget tar vi saman med det lette
taket og dansar rett framover att. Så dansar vi rundt to gonger som i tur 1b.
Dette dansar vi i alt fire gonger.
4. Med krossvendingstak byte plass - og så rundt
Vi tar saman med krossvendingstak (venstre handpar øvst) og dansar to
reinlendersteg på staden. På første steget krysser jenta over på guten si
venstre side, på neste tilbake att. Guten trør stega på staden. Så dansar vi
rundt to gonger som i tur 1b. Dette dansar vi i alt fire gonger.
5. Knefallsturen
Guten trør fram på venstre fot med appell og set høgre kne i golvet. Samtidig
startar jenta å danse rundt guten på to reinlendersteg. På slutten av siste
steget byrjar guten reise seg. Så dansar dei rett framover på fire hoppsteg.
Dette blir så dansa fire gonger.
6. Utslagstur med løfting
Vi slepper taket og guten dansar eit reinlendersteg inn mot sentrum av ringen,
jenta utover (guten har armane i kryss og jenta har hoftefeste med begge
hendene). Så dansar dei neste reinlendersteget mot kvarandre att. På 3.
svikten i steget klappar guten i hendene. Så tar vi saman med samdanstak 1,
jenta knyter handa i i guten si. Vi dansar så rundt. Dei to første stega blir
dansa som vanleg. På første bøyinga i tredje steget, bøyer dei, tar sat og
jenta hopeer og guten løfter. I det jenta hopparhar dei kome 1/2 gong rundt.
Under løftet roterer dei vidare slik at jenta har kome om lag på plassen sin
når ho landar. Dette dansar vi i alt fire gonger.
Tilbake til toppen av dokumentet
Figaro med to møller
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar." Stoppesteg, bytomfotsteg
frå polonese (SSS), bytomfotsteg frå trippevals (SSS) og vals (STS).
Samdanstak 1. Lavt hoftefeste for guten.
Oppstilling
To par stiller opp med front mot kvarandre arm i arm (sida mot musikken). Alle andre
stiller bak desse slik at det blir to (like lange) parrekkjer. Den rekkja ein
står i når dansen tar til kallar vi eiga rekkje, den andre framand. I første
omgang av dansen dansar berre eit oppsett (dei to para i midten). I seinare
omgangar blir det to oppsett som dansar.
Første omgangen
1. Ring med og mot sola
Dei to para i midten tar saman med det lette taket til ring og dansar 3
stoppesteg (startar på venstre) med sola pluss lett helsing på fjerde takta
(guten helsar på framand jente). Så dansar dei tilsvarande motsols (startar på
venstre).
2. Fram på tvers, kjede og mølle
Dei to para slepper kvarandre, og snur slik at dei står på bein line ”arm i
arm” vendt mot musikken, og dansar rett mot musikken på 4 stoppesteg (startar
på venstre), og snur mot kvarandre på 3 stoppesteg og lett helsing på fjerde
takta. Så dansar oppsettet kjede på 16 bytomfotsteg (frå trippevals). Dei tar
så saman med det lette taket og dansar høgre hands mølle medsols (6
bytomfotsteg frå polonese). Dei slepper taket, trør eit sluttsteg og dansar
tilsvarande venstre hands kjede tilbake att. Under mølla syng ein: ”Alting i
verden jeg så jeg glemmer , men pigerne glemmer jeg aldrig”.
3. Vals rundt kvarandre og tilbake på plass
No er det to vek valsemusikk ( 16 takter eller 24 takter). På det
første veket dansar dei to
para tett rundt kvarandre på staden. På det neste veket skjer to ting
samtidig. Alle som står i dei to rekkjene dansar 3 stoppesteg bakover og gjer
lett helsing og står så i ro. Samtidig dansar dei to para tilbake i opninga
imellom dei to rekkjene (tilbake til framand rekkje) på 4 stoppesteg og 3
stoppesteg for å kome på plass og lett helsing mot det paret dei no skal danse
saman med.
Dei andre omgangane
Det blir no to oppsett som dansar ”ved sida av kvarandre” slik som i første
omgang. På det siste veket i valsen dansar dei to ”gamle” para vals vidare
slik at dei vert ståande bakerst i framand rekkje. Dei to ”nye” para dansar
med 4 (el 8) stoppesteg inn mellom rekkjene og 3 stoppesteg for å snu inn på
plass, og byr opp nye par med lett helsing.
Samtidig, når
siste veket startar, dansar dei to rekkjene mot kvarandre på 3 stoppesteg og
lett helsing.
Tilbake til toppen av dokumentet
Figaro med ei mølle
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar." Stoppesteg, bytomfotsteg
frå polonese (SSS), bytomfotsteg frå trippevals (SSS) og vals (STS).
Samdanstak 1. Lavt hoftefeste for guten.
Oppstilling
To par stiller opp med front mot kvarandre arm i arm (sida mot musikken). Alle andre
stiller bak desse slik at det blir to (like lange) parrekkjer. Den rekkja ein
står i når dansen tar til, kallar vi eiga rekkje, den andre framand. I denne
dansen er det berre to par som dansar i kvar omgang.
1. Ring med og mot sola
Dei to para i midten tar saman med det lette taket til ring og dansar 3
stoppesteg (startar på venstre) med sola pluss lett helsing på fjerde takta
(guten helsar på framand jente). Så dansar dei tilsvarande motsols (startar på
venstre).
2. Fram på tvers, kjede og mølle
Dei to para slepper kvarandre, snur slik at dei står på bein line ”arm i arm”
vendt mot musikken, og dansar rett mot musikken på 4 stoppesteg (startar på
venstre), og snur mot kvarandre på 3 stoppesteg og lett helsing på fjerde
takta. Så dansar oppsettet kjede på 16 bytomfotsteg (frå trippevals). Dei tar
no saman med det lette taket og dansar høgre hands mølle medsols (6
bytomfotsteg frå polonese). Dei slepper taket, trør eit sluttsteg og dansar
tilsvarande venstre hands kjede tilbake att. Under mølla syng ein: ”Alting i
verden jeg så jeg glemmer , men pigerne glemmer jeg aldrig”.
3. Vals rundt kvarandre og bakerst i rekkjene
No er det 2 vek med valsemusikk (16 el 24 takter til saman). På
det første veket dansar dei to para tett rundt kvarandre på staden. På
det andre veket skjer to ting samtidig. Dei para som no dansar, dansar vals og
stiller seg bakerst i framand rekkje. Alle i dei to rekkjene dansar 3
stoppesteg framover og gjer lett helsing med paret dei møter, tar saman i ring
med det lette taket, og står så i ro og ventar til valsen er slutt.
Tilbake til toppen av dokumentet
Østlandsrilen frå Holt
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar." Rilsteg (Shs),
hamborgar (SSS), sidesteg II (ST).
Lette taket. Ledig hand fritt.
Oppstilling
Tre par i ring med sola med det lette taket.
1. Ring med og mot sola
Vi dansar 16 rilsteg med sola (byrje på venstre), snur så på høgre, og dansar
likeeins tilbake mot sola. På siste steget slepper jenta taket med framand og
snur motsols mot guten sin på høgre foten.
2. Figurere med eigen og framand
Vi figurerer med eigen 4 hamborgarsteg på staden (held same handtaket som
før). På slutten av fjerde steget slepper dei handtaket og snur mot framand
(snur innover i ringen). Vi tar saman høgre i høgre med framand, og figurerer
4 hamborgarsteg.
3. Kjede to gonger rundt
Vi dansar no kjede to gonger rundt (starte med venstre) gutane
mot sola og jentene med sola på 8 hamborgarsteg. Når vi møtest andre gongen
tar vi venstre i venstre og snur 1/2 gong rundt mot sola inn på plass.
4. Figurere med eigen og framand og kjede så lenge vi vil
Vi dansar opp att tur 2 og 3 så mange gonger vi vil. Til nokon klappar i
hendene.Når vi byrjar figurere med eigen, tar guten si høgre hand i jenta si
venstre, slik som ved første gongs gjennomdansing.
5. Ring med og mot sola - sidesteg
Vi tar saman til ring med det lette taket som i starten av dansen og dansar 7
sidesteg og sluttsteg mot venstre. Så dansar vi 6 sidesteg og tre appellar
(HVH) mot høgre.
Tilbake til toppen av dokumentet
Skånsk mazurka
Denne svenske pardansen finst på internett
www.folkdans.se
Dalsteg, fryksdalssteg og springsteg (eller mazurkasteg). Det lette taket og
midjetak.
Vi stiller på stor motsols ring, med det lette taket.
1. To dalsteg og rundt - to gonger
Med det lette taket dansar vi to dalsteg framover (yste fot i golvet først).
Så slepper vi taket og dansar ein gong rundt oss sjølv (guten motsols og jenta
medsols). Vi dansar litt framover samtidig med at vi dansar rundt. Det blir
V-H-V for guten og H-V-H for jenta. Alt dette dansar vi ein gong til.
2. To fryksdalssteg fram og så rundt
Vi tar einkel midjetak og dansar to fryksdalssteg framover (Varsovienne-steg).
Så dansar vi saman ein gong medsols rundt på 6 springsteg (eller to svenske
mazurkasteg).
Tilbake til toppen av dokumentet
Firetur
frå Landvik
Denne dansen står i "Norske Folkedansar. Turdansar." Gåsteg II (med
dobbelsvikt), gåsteg, rilsteg, figurersteg med 3 eller 4 sviktar, vals.
Dansen har ein del som skifter frå tur til tur, og ein del ("omkvede") som går
igjen etter kvar skiftande del.
Dansen kan dansat med 4 par i ring, eller med alle par i stor ring.
1. Ring med og mot sola
Alle tar saman med det lette taket og dansar med gåsteg II (startar på
venstre) motsols 8 gåsteg, snur så snøgt på høgre fotbladet og dansar på
tilsvarande vis tilbake.På åttande steget snur guten 1/2 gong mot venstre mot
framand jente. (Det åttande steget kan både gut og jente bruke vanleg
gåsteg.).
Fast del /"omkvede"
Alle figurerer 4 figurersteg med framand (guten har armane i kryss over
brøstet og jentene held stakken ut til sidene). På siste trinnet snur dei ein
halv gong, guten mot venstre og jenta mot høgre, slik at dei får front mot
eigen.Så figurerer alle 8 rilsteg (eller 4 figurersteg) med eigen. Så tar alle
høgre olbogetak med framand går (vanlege gåsteg) rundt 1/2 gong med framan, så
1/2 gong med eigen(venstre albogetak) og så igjen 1/2 gong med framand. No går
gut og jente mot kvarandre på to vanlege gåsteg, og dei støyper ljos på
to takter. Så tar dei saman med samdanstak 2 og dansar vanleg vals i 12 (eller
16) takter. Dei stoppar med fronten mot kvarandre og slepper samdanstaket.
2. Rundt kvarandre parvis
Vi legg høgre armen rundt livet på kvarandre, og løfter venstre armen, og går
med gåsteg II rundt kvarandre med sola på 8 gåsteg (startar på venstre), snur
så mot kvarandre, legg venstre armen rundt livet på kvarandre og går motsols
tilbake 8 gåsteg II. På siste gåsteget løyser dei opp taket og vender seg mot
framand klar til figurering. Så omkvede.
3. Ring med og mot sola med handa i veret
Vi dansar 8 gåsteg II i ring med sola medan vi held venstre hand i aksehøgd
med bøygd olboge og hoftefeste med høgre hand (tommelen bakover). Så snur alle
på høgre fotbladet og går på tilsvarande vis tilbake (høgre handa i veret).
Så omkvede.
4. Ring med og mot sola med begge hendene i
veret
Vi dansar på tilsvarande måte som i tur 3 men har nå begge hendene i veret.
Så omkvedet.
5. Ring med og mot sola med klapping
Vi dansar tilsvarande tur 3, men nå klappar vi i hendene - eit klapp for kvart
steg (eine handa over og den andre under). Så omkvede.
2. Rundt kvarandre parvis
Vi dansar sameleis som tur 2. Ikkje omkvede til slutt.
Tilbake til toppen av dokumentet
Dette er ein skotsk dans. Han blir visstnok i Noreg også kalla
”Stolpedansen”. Han vinst i ei fin video-innspeleing på Internett:
http://www.youtube.com/watch?v=3stc0bK-9xM. Musikken er ein frisk Jig. Det
er naturleg for oss å bruke eit lett bytomfotsteg med god svikt (i staden for
dei typiske skotske bytomfotstega).
Oppstilling: Vi stiller opp fire par som til rekkjedans. Gutane står
til høgre sett frå musikken og jentene til venstre. Vi kan telje opp 1, 2, 3
og 4. Det er dei to para som er i kvar ende (par 1 og 4) som startar å danse
kvar omgang, men i starten av dansen rykker ”midtpara” ut til enden og blir
ståande der (som stolpar eller hjørne) til omgangen er ferdig. Det er altså
dei to para som startar, som dansar ”aktivt” gjennom heile omgangen. Dansen
går i godt tempo utan stopp. Guten og jenta i eit par dansar heilt
”symmetrisk” gjennom heile omgangen. Dei to para dansar også ”symmetrisk”. Når
to dansarar held saman, er det alltid med det lette taket (kan bruke
albogetaket når dei dansar rundt med stolpen). Alle ”små element” i dansen tar
to bytomfotsteg – til dømes å danse gjennom ein port, eller rundt med ein
stolpe. Kvart lite element startar med ”høgre-bytom-fot”. Det lette taket er i
skulderhøgde.
Sjølve dansen. Dei ”aktive” dansarane (dei som står i enden av
oppsettet i starten av omgangen) dansar først to bytomfotsteg på staden
(startar på høgre fot), snur så utover frå oppsettet (kastar av) og dansar så
rundt den næraste dansaren som i det same flytter seg ut på enden av oppsettet
(dei tar ikkje saman). Så krysser dei over til motsett side (jenta har
forkjørsrett) og rundar den dansaren som står i enden (stolpen) utan å ta
saman, motsols. Så tar dei saman med den dansaren dei møter (av same kjønn) og
dansar på tvers gjennom det andre ”paret” (gutane lagar port). Så slepper dei
taket og dansar rundt den næraste dansaren ”på enden” – ”sin stolpe”. Denne
gongen tar dei saman med det lette taket, og ”stolpen” dansar også rundt på
staden (på to bytomfotsteg og sluttsteg). No møter dansarane sin eigen partner
ved enden av oppsettet, og dei tar saman med det lette taket og dansar gjennom
kvarandre på langs mellom rekkjene (det paret som dansar mot musikken lagar
port – port 2). Komen gjennom porten, dansar dei aktive igjen rundt med ”sin
stolpe” (dei held saman) og tar deretter saman med den dansaren dei møter (av
same kjønn), og dansar så ”port” på tvers av oppsettet (port 3). Så dansar dei
igjen rundt med ”sin stolpe”, møter igjen eigen partnar og dansar på nytt
gjennom ein port på langs mellom oppsetta (igjen er det dei som dansar mot
musikken som lagar port – den 4. og siste). Så dansar dei vidare rundt med sin
stolpe. (Nå startar avslutninga, som foregår inne i oppsettet.) Når dei
nå møter ein dansar, tar dei ikkje saman, men dansar på tvers av oppsettet, og
dansar forbi eigen partnar (høgre i høgre), bøyer så av 90 grader mot den
dansaren dei møter, passerer han (same kjønn, med venstre i venstre), møter så
eigen dansar med høgre i høgre og dansar ein heil gong rundt og ryggar inn på
plass. Dei to aktive dansepara har no bytt plass.
Når dansen sluttar bukkar gutane mot eigen, og jentene neier.
Det er viktig at ”stolpane” følgjer godt med og er klar til å danse rundt med
dei aktive dansarane.
Tilbake til toppen av dokumentet
Auretti Dutch Skipper
Dette er ein engelsk ”country dance” med røter i Nederland.
Oppstilling: Rekkjedansoppstilling. Gutane står til høgre sett frå musikken, og jentene til venstre. Inndeling 1,2,1,2… Vanleg rekkjedansprogresjon. Gåsteg og ”skipping steps”. ”Skipping steps” i element 1 – 4 (?).
Element 1. Par 1 dansar nedover på innsida av
rekkja (lette taket), kastar av rundt par 2, møtest igjen på eigen plass, tar
saman begge i begge og dansar rundt medsols ein gong mellom rekkjene og inn på
plass (16 steg).
Element 2. Par 2 dansar oppover på innsida av rekkja (lette taket),
kastar av rundt par 1, møtest igjen på eigen plass, tar saman begge i begge og
dansar rundt medsols ein gong mellom rekkjene og inn på plass (16 steg).
Element 3. Gut 1 tar saman begge i begge med jente 2, rundt ein gong
medsols og ryggar inn på plass (8 steg).
Element 4. Gut 2 tar saman begge i begge med jente 1, rundt ein gong
medsols og ryggar inn på plass (8 steg).
Element 5. Så trør alle eit sidesteg til høgre og tilbake to gonger på
staden (8 steg).
Element 6. Til slutt byter para1 og par 2 plass ved at dei går kjede
med hendene lavt: Vi tar først høgre i høgre med eigen, så tar vi framand av
same kjønn venstre i venstre på motsett side, og så møter vi igjen eigen
partnar høgre i høgre, svingar rundt ½ gong medsols og inn på plass (8 steg).
Så startar dansen på nytt att.
Tilbake til toppen av dokumentet
Skottis ur Myrdal
(Islandsk)
Pardans på stor motsols ring. (taktar i parentes)
1) To lave bytomfotsteg framover langs ringen med krysstak (gutens høgre over)
(1-2).
2) Løyser opp med venstre hand, og dansar 3 gåsteg og inntil på fjerde medsols
rundt med eigen dansar (3-4).
3) Tar venstre i venstre og dansar tilsvarande motsols tilbake. (5-6)
4) Tar samdanstak 1 og dansar rundt 1 gong på to bytomfotsteg i danseretninga
(7-8).
Kan reperterast så ofte ein vil.
(Omtalen byggjer på det som vart lagt ut på Internett til
Nordleik 2012.)
Tilbake til toppen av dokumentet
Engelska från
Stigetomta (svensk)
Vi stiller opp parvis på stor ring.
Tur 1: Vi tar saman i stor ring med lette taket og dansar 16 gåsteg
medsols, byrjar med venstre fot. (innleiing, blir dansa berre ein gong)
Tur 2: Vi tar saman høgre i høgre med eigen og går kjede (starte på
venstre, nokså lavt handtak), og stoppar framfor nr 4 (eigen medrekna) og gjer tre kraftige apellar
framfor den fjerde. Så dansar vi hurresteg (polska-tak)til veket er ute.
Deretter dansar vi tur 2 ein (nokre) gong(er) til, før vi byrjar dansen på
nytt.
(Omtalen byggjer på det som vart lagt ut på Internett til
Nordleik 2012.)
Tilbake til toppen av dokumentet
Sekstur fra Nordfyn
(dansk)
Oppstilling 4 par i kvadrilje. Par 1 med rygg mot musikken, par 2 rett imot,
par 3 til venstre for par 1 og par 4 til høgre for par 1. Bytomfotsteg,
hurresteg og gåsteg. Dansen er med eit kort vers og eit lengre omk vede.
1a (vers) Vi tar saman til stor ring med det lette taket og dansar 16
bytomfotsteg ein gong rundt ringen (byrjar på venstre fot).
1b (omkvede) Par 1 og 2 dansar mot kvarandre med eit bytomfotsteg
(starte med venstre fot), tar så samdanstak 1 med motståande dansar og dansar
rundt to gonger med 6 hurresteg, slepp og stig tilbake på plass. Så dansar par
3 og 4 det same som par 1 og 2. Til slutt i omvedet dansar alle vanleg
høgrehands kjede (starte på venstre, litt lave handtak) ein heil gong rundt, og stoppar på eigen plass.
2a Jente 1 og jente 2 dansar 16 hurresteg medsols, begge i begge.
3a Jente 3 og jente 4 dansar 16 hurresteg medsols, begge i begge.
4a Gut 1 og gut 2 dansar 16 hurresteg medsols, begge i begge.
5a Gut 3 og gut 4 dansar 16 hurresteg medsols, begge i begge.
Omkvedet er likt mellom alle turane. Dansen stoppar med kjeda i tur 5.
(Omtalen byggjer på det som vart lagt ut på Internett til
Nordleik 2012.)
Tilbake til toppen av dokumentet
Kikari (finsk)
Oppstilling 4 par i kvadrilje. Par 1 med ryggen mot musikken, par 2 til
venstre for par 1, par 3 rett over, par 4 til høgre. Gåsteg eller karelsk
springsteg.
Tur 1. Ring. Vi tar saman med lette taket i ring og 16 steg medsols og
16 steg motsols.
Tur 2. Komplimang og ring. Premiærpara gjer komplimang med einkelt
midjetak; 3 steg framover (byrje på ydste fot), og rygge tilbake.Så fram ein
gong til og rygge tilbake og premiærpara dannar ring. Dei går 8 steg medsols
og 8 motsols og rygger tilbake til sine plassar.
Så dansar sekundærpara det same.
Tur 3. Figuré. Gut 3 og jente 1 går mot kvarandre på 4 steg, går
medsols rundt kvarandre (augekontakt) og tilbake til sine plassar der dei
dansar rundt med sin partner med samdanstak 1.
gut 4 og jente 2 dansar det same.
Gut 1 og jente 3 dansar det same.
Gut 2 og jente 4 dansar det same.
Tur 4. Ring. Lik med tur 1.
(Omtalen byggjer på det som vart lagt ut på Internett til
Nordleik 2012.)
Tilbake til toppen av dokumentet
Innherredspols (norsk)
Motiv 1. Framover. Vi dansar frammover på motsols ring 4
dansesteg slik som i ”Mannen og konen”. Armane i olbogehøgd.
Motiv 2. Eintakts runddans. (Asynkron snu SsS/sSS) Guten startar
med eit langt steg med venstre foten og snur seg for å kome godt framfor og
rundt jenta, og trør ned på venstre foten (S) på utsida og litt bakom høgre
foten til jenta. På andre taktslaget slepp han seg ned med ein djup svikt (s)
medan han vrir venstre foten i danseretninga. Høgre foten vert plassert
parallelt med V foten. Guten har no ryggen i danseretninga. Han vrir deretterH
foten og slepp seg ned med full tyngd framover i danseretninga (S), mellom
føtene til jenta, og bruker denne krafta nedover som ein sats til ei kraftig
strekking og førebuing til å koma seg langt rundt jenta.
På første taktslaget står jenta på plassen og ventar til guten kjem rett
framfor henne, samtidig som ho sviktar på V-foten og plasserer H-foten mellom
føtene på guten. På andre taktslaget slepper ho seg ned på H-foten (S), og
brukar denne krafta nedover som ein sats til ei kraftig strekking, slik at ho
på tredje taktslaget får til å ta eit langt steg med V-foten rundt guten. Ho
trør ned på V-foten på utsida av H-foten til guten, slik at ho har ryggen i
danseretninga. Det er på tredje takta at det meste av snuen hennar kjem.
(Omtalen byggjer på det som vart lagt ut på Internett til Nordleik 2012.)
Tilbake til toppen av dokumentet
Menuett från
Lappfjärd (finsk)
Oppstilling. Gutane stiller seg på ei rekkje med ryggen til musikken
(par 1 er lengst til høge sett frå musikken). Jentene stiller seg nesten rett
bak gutane, med høgre hand i høgre.
Steg. Det er særskilde menuettsteg og overgangssteg. Musikken er i ¾
takt, og eit steg går over to takter, så vi tel til 6 når vi dansar stega.
Handtak. Vi held saman høgre i høgre.
Menuettsteg. Med høgre fot som slepar seg langs golvet i føregåande takt
forbi venstre fot, tar vi eit trinn mot eigen partnar med tåsa rett fram utan
å svinge kroppen. Så fører vi venstre fot lett inntil høgre hæl. Så trør vi
med venstre fot tilvake til plassen sin. Så stig vi tilbake på høgre fot
(nesten utan å svinge på kroppen). Vi løfter venstre foten og set han ned att
på same plass. Så fører vi høgre fot slæpande forbi venstre fot, for å settast
i golvet i byrjinga av føljande takt.
Overgang. Det skjer på to overgangssteg (4 takter av musikken). Med
høgre fot, som ved slutten av førre takt vart slepa i golvet forbi venstre
fot, tar vi eit markert trinn mot eigen partner. Så slepar venstre fot seg
forbi høgre fot. Med venstre fot tar vi eit trinn på skrått framover mot
venstre. Deretter tar vi to korte steg der venstre skulder leier fram, høgre
fot stig inntil venstre, og venstre eit kort steg framover. Så sleper høgre
fot forbi venstre fot. (No har vi telt til 6) No trør vi fram med høgre fot
framfor den venstre med tåa halvt vendt mot venstre, kroppen også halvt mot
venstre. Medan vi framleis snur mot venstre på høgre fotsolen, fører vi
venstre fot inntil høgre. Etter vendingen tar vi eit kort trinn framover mot
eigen partner med venstre fot. Så trør vi med høgre fot inntil venstre. Så tar
vi eit steg med venstre framover, og vi fører høgre slepande forbi venstre
fot, for å settast i golvet i starten av den føljande menuettsteget.
Opprinneleg dansa dei menuetten med eit ubestemt antal menuettsteg og
overgangssteg, etter som den leiande guten ga teikn. Til framsyning kan
føljande inndeling brukast.
Danseordning. Alle gjer apell med høgre foten i starten av dei tre
første taktene av musikken, dvs på andre taktdelen i kvar takt løfter vi
venstre foten litt, setter han så ned att på same plass på den tredje
taktdelen.
På tre gåsteg og inntil går no jentene over på andre sida av guten slik at ho
står midt imot guten (jenta byrjar på venstre fot og går motsols). No gjer
alle igjen apell med høgre foten tre gonger. Så byter gut og jente plass
medsols på tre steg og inntil (byrje på venstre). No er vi ferdig med 8
takter. Alle stampar no med høgre fot mot kvarandre. Vi løfter venstre fot
litt, slepper handtaket, og trør bakover på venstre fot, tar eit steg bakover
med høgre fot, og vi løfter litt på venstre fot og set han nedatt på same
staden. Deretter sleper vi høgre fot forbi venstre, for så å sette han ned att
i byrjinga av det neste menuettsteget. No dansar vi 2 menuettsteg og 2
overgangssteg til venstre forbi kvarandre til eigen plass. Så dansar vi igjen
2 menuettsteg og 2 overgangssteg tilbake til venstre forbi kvarandre. Her gjer
gutane teikn til at middagen skal byrje ved å klappe ein gong på taktslag 3 i
9. takt i andre overgangssteget. No dansar alle 2 menuettsteg. Så stampar alle
med høgre foten ein gong og vi tar saman høgre i høgre, og går medsols ½ gong
rundt på tre gåsteg og inntil (slik som i starten av dansen). Så stampar alle
igjen med høgre fot, og byter så igjen plass på tre steg og inntil medsols. Så
stampar igjen alle ein gong på høgre foten, og lyfter litt på venstre idet vi
byter til venstre i venstre, og byter igjen plass med 3 steg og inntil. Så
stampar alle igjen med høgre fot og byter igjen plass på 3 steg og inntil (byrje
på venstre). No er middagen ferdig. No trampar vi igjen med høgre fot
mot kvarandre. Vi løfter så litt på venstre foten, og slepper handtaket
samtidig med at vi trør bak på venstre. Så trør vi vidare bak på høgre, og
løfter så venstre litt og set han ned att på same plass. Deretter sleper vi
høgre fot framover forbi venstre, og trør i golvet i starten av det neste
menuettsteget. No dansar vi 2 menuettsteg og 2 overgangssteg til motsett
plass. Så dansar vi igjen 2 menuettsteg og 2 overgangssteg tilbake på eigen
plass. Så dansar vi igjen 2 menuettsteg og 2 overgangssteg, og gutane klappar
i hendene ein gong på første takslaget på takt 23 som teikn på at no byrjar
”kveldinga”. No dansar alle 2 menuettsteg. Alle stampar så med høgre foten
ein gong, løfter litt på venstre fot, idet vi tar saman høgre i høgre. Så
byter vi plass på 3 gåsteg og inntil (medsols og start på venstre). På dei
neste tre taktene stampar alle med høgre foten, samtidig med at vi tar hendene
ned med eit trykk. Vi slepper handtaket etter siste stamp, og står og ventar
til musikken sluttar.
(Omtalen byggjer på det som vart lagt ut på Internett til
Nordleik 2012.)
Tilbake til toppen av dokumentet
Tilbake til toppen av dokumentet
Reinlender med ”ekstra sleng”
Pardans. Variant av vanleg open reinlender. Lært av Marianne Dahl i Symra
hausten 2012. Vanleg reinlendertak.
Vi dansar først eit vanleg reinlendersteg framover som i open reinlender,
starte på ydste foten. Det neste reinlendersteget er litt annleis enn vanleg.
Før vi trør ned på indste foten på taktslag 1, slenger vi foten litt fram ”i
lufta” før vi trør ned på foten litt bak den ydste, og held fram med ydste,
indste, svikt. Så hoppar vi rundt to gonger som i vanleg open reinlender.
Reinlender med ”foxtrotvri”
Pardans. Variant av vanleg open reinlender. Lært av Marianne Dahl i Symra
hausten 2012.
Vi dansar to vanlege reinlendersteg framover som i open reinlender, byrje på
ydste foten. Så tar vi samdanstak 1 og hoppar rundt på vanleg måte ein gong på
dei to neste taktene. På dei to siste taktene kjem ”foxtrotvrien”: På dei to
siste daktene dansar vi to ”gåsteg”, utan at vi roterer. På første ”gåsteget”
trør guten på venstre og jenta på høgre fot, jenta bøyer seg bakover og guten
framover ”over” jenta. På andre ”gåsteget” trør dei ned att på ledig fot og er
klar å starte på nytt.
Reinlender med både ”ekstra sleng” og ”foxtrotvri”
Pardans. Variant av vanleg open reinlender. Lært av Marianne Dahl i Symra
hausten 2012.
Her kombinerer vi dei to variantane med ”ekstra sleng” og ”foxtrotvri”.
Tilbake til toppen av dokumentet
Tilbake til toppen av dokumentet
Svensk. Kvadrilje. Vals. Starte med venstre. Det lette taket. A-par (med og mot musikken), B-par. Eit vers = 16 takter, omkvede = 16 takter.
Tur 1.
Stor ring 8 steg medsols og 8 steg motsols.Det lette taket.
Omkvede: B-gutane slepper sine jenter og A-gutane held i to jenter.
Dei to jentene byter plass framfor guten (eiga jente passerer nærast guten)
ved at guten løfter venstre arm (2 steg), slik at guten får armane i kryss
framfor seg. Så dansar dei tre mot sentrum på to steg, og tilbake (rygge) på
to steg, og så dansar jentene tilbake på eigen plass (igjen løfter guten
venstre arm).
Tur 2.
A-para dansar vanleg halvkjede over (4 steg) og tilbake igjen (4 steg). Så
dansar B-para det same.
Omkvede.
Tur 3.
Alle gutane dansar inn mot sentrum og snur mot høgre slik han står rett mot
eiga jente (2 steg). Jenta trør stega tilnærma på staden. Så tar gutane saman
med eiga jente og fører henne i medsols retning, medan han sjølv roterer litt
medsols rundt eigen akse. På dei to neste stega dansar jentene vidare medsols
på ytre ring, medan gutane roterer vidare rundt eigen akse slik at han igjen
vender utover. Så tar gutane saman begge i begge med den jenta som no dukkar
opp og fører henne vidare, medan han sjølv byrjar rotere. Slik held dei fram
til jentene er tilbake på eigen plass.
Omkvede.
Avslutning = Tur 1.
Tilbake til toppen av dokumentet
Gamal reinlender
Dansen står i Norske Folkedansar - turdansar (1991). Pardans på stor
motsols ring. Bytomfotsteg frå reinlender, hoppsteg frå reinlender. Vi byrjar
med ydste fot. Hoftefeste med tommel framover om ikkje anna er sagt.
Samdanstak I.
1a. Fram og tilbake og hoppe framover
Vi dansar eit bytomfotsteg i danseretninga og eit tilbake, og så 4
hoppsteg framover side ved side. Det dansar vi ein gong til.
1b. Fram og tilbake og rundt
Vi dansar eit bytomfotsteg framover og eit tilbake, og så dansar vi to
gonger rundt medsols på 4 hoppsteg. Det dansar vi ein gong til.
2a. Fram og tilbake og jenta under armen
Vi dansar eit bytomfotsteg framover og eit tilbake, og så dansar vi
framover på 4 hoppsteg idet jenta snur seg 2 gonger mot sola under armen til
guten. Dette dansar vi ein gong til.
2b. Fram og tilbake og hoppe framover
Vi dansar eit bytomfotsteg framover og eit tilbake, og så dansar vi
framover på 4 hoppsteg. Når vi hoppar framover har jenta hoftefeste med begge
hendene og guten har armane i kryss over bringa. Så dansar vi framover og
tilbake ein gong til, men avslutter med 2 hoppsteg framover og 3 appellar.
Jenta snur seg mot danseretninga og vi tar saman med saksetaket bak ryggen.
3. Hoppsteg med saksetaket
Vi dansar rundt framover på staden med 3 hoppsteg og hælen i golvet.
Så dansar vi tilsvarande bakover. Turen blir dansa 4 gonger.
4. Forbi kvarandre og framover
På eit reinlendersteg byter gut og jente plass (guten dansar bak
jenta), og så byter vi tilbake på neste reinlendersteg (guten framfor jenta).
Guten har armane i kross og jenta hoftefeste med begge hendene. Så tar vi det
lette taket og hoppar vi framover side om side på 4 hoppsteg. Turen blir dansa
4 gonger.
5. Knefallsturen
Guten fell på høgre kne (uten å sleppe taket med jenta) og jenta
dansar rundt guten motsols på to reinlendersteg. Jenta byrjar på høgre foten.
Så hoppar dei framover jamsides på 4 hoppsteg. Turen blir dansa 4 gonger.
6. Utfallsturen
Vi dansar eit reinlendersteg sidelengs frå kvarandre (guten inn i
ringen, jenta ut av ringen) og så eit reinlendersteg mot kvarandre att. I det
vi dansar mot kvarandre byrjar guten med appell på høgre foten og klappar i
hendene samstundes. Jenta har hoftefeste med begge hendene. Når dei møtest,
tar dei samdanstak 1 og dansar rundt to gonger på 4 hoppsteg. Turen blir dansa
4 gonger.
6. Løfteturen
Med samdanstak 1 dansar vi eit reinlendersteg i danseretninga og eit
tilbake. Jenta knyter høgre handa si inne i handa til guten. Så dansar dei
rundt ein gong med sola på to hoppsteg. Den andre gongen dei dansar rundt
løfter guten jenta (jenta hoppar). Turen blir dansa 4 gonger (i praksis oftast
berre to gonger).
Den toppede høne fra Vendsyssel
(dansk, lært av
Marianne Dahl og frå Internett)
Springsteg, gåsteg og hurresteg.
Vi stiller på to rekkjer, gutane til høgre og jentene til venstre sett frå
musikken, vendt mot kvarandre. Vi tel opp par1, par2, par1, par2 osb. Alle
par1 startar dansen på likt.
Del 1 (første reprise av musikken) Gut1 spring framfor gut2, så bak
neste gut, framfor neste gut og bak og rundt den neste guten. Vi spring altså
i zik-zak 4 gutar framover. Dei gutane som kjem til enda av rekkja, held fram
i zik-zak forbi imaginære (tenkte) dansarar. På tilbakevegen spring han bak
første guten, framfor neste gut, bak neste gut og sluttar på eigen plass.
Samtidig spring jente1 på same måte i jenterekkja. Til saman 32 små
springsteg.
Del 2. Jente1 og gut1 krysser forbi kvarandre og guten går utvendig
nedover langs jenterekkja; jenta går tilsvarande nedover langs guterekkja. Dei
dreier inn mellom 3. og 4. par på 12 gåsteg. Guten og jenta tar saman med det
lette taket og går opp mellom rekkjene til eigen plass. Her går jenta til
høgre framfor guten og rundt jente2. Guten går til venstre og rundt gut2; på
12 gåsteg. Paret møtest mellom dei to para som står nedanfor der dei starta og
dansar 8 hurresteg saman inne mellom rekkjene (valsetak).
Del 3. 1. og 2. par klappar 3 gonger på 3 steg, tar høgrehandsmølle og
går rundt med sola 13 gåsteg til. Når musikken spelar ein gong til, snur alle
mot høgre, klapper 3 gonger, tar venstrehandsmølle og går rundt på 13 gåsteg
til, tilbake til der dei starta del3.
No har par 1 rykka nedover ein plass, og dansen startar på ny med det som
før var par2.
Folkeleg svensk menuett
Grunnsteget tar to takter og 6 taktslag. Byrjar alltid på høgre. Kraftige
rørsler, og så med hendene. Vi vrir kroppen når vi dansar grunnsteget, og
pendlar med armane.
Einkel oppskrift: 1. Trø på høgre. 2. Eit lite svikt på høgre. 3. Trø
på venstre. 4. Trø på høgre. 5. Trø på venstre 6. Eit lite svikt på venstre.
Når vi sviktar på ein fot, lar vi den andre foten kome inntil foten vi sviktar
på.
Vi dansar sidelengs både til høgre og til venstre:
Til høgre: 1. Trø til høgre med høgre fot. 2. Svikt på høgre. 3. Trø på
venstre i kryss bak høgre fot. 4. Trø på høgre til høgre for venstre. 5. Trø
vidare på venstre i kryss framfor høgre. 6. Svikt på venstre.
Til venstre: 1. Trø litt bak og til venstre på høgre fot. 2. Svikt på
høgre. 3. Trø på venstre litt fram og til venstre. 4. Trø på høgre litt
framfor venstre. 5. Trø på venstre til venstre for høgre. 6. Svikt på venstre.
Skjematisk oppskrift:
Vi står parvis med fronten mot kvarandre og held begge i begge.
Del1. Sidesteg. Først eit menuettsteg mot høgre. Så eit
menuettsteg til venstre. Så eit nytt menuettsteg mot høgre. Så eit menuettsteg
til venstre og ta saman begge i begge med partnar.
Del2. Byte plass. Vi byter plass på eit menuettsteg. Vi dansar forbi
kvarandre til venstre. På siste del av steget (venstre-svikt) snur vi kraftig
rundt mot venstre, slik at vi får fronten mot eigen. Så dansar vi mot
kvarandre på eit menuettsteg og tar saman begge i begge. Så byter vi plass på
eit menuettsteg, tilsvarande det vi gjorde ved første plassbytet. Og dansar så
mot kvarandre og tar saman begge i begge på eit menuettsteg.
Denne grunnforma med Del1 og Del2 kan vi danse oppatt og oppatt, men vi kan
også variere: Dersom vi tar saman begge i begge med hendene nokså tett saman,
skal det vere eit signal om at vi skal byte plass. Dersom vi tar saman med
breitt handtak (hendene langt frå kvarandre), er det signal om at vi skal
danse til høgre att. Vi kan også danse berre ein gong mot høgre før vi byter
plass.
Pas d’espagne
Dansen står i Norske Folkedansar - turdansar (1991). Pardans på stor ring.
Stoppesteg og sidesteg i valsetakt. Under sidestega drar vi ”bakerste” foten
langs golvet. Jenta held i stakken og guten har lavt hoftefeste med ledig
hand. Det er vanleg å danse dansen to gonger.
Tur 1. Rygg mot rygg. Vi dansar eit hoppsteg og sluttsteg i
danseretninga og snur samtidig rygg mot rygg. Så dansar vi eit sidesteg og eit
sluttsteg tilbake med rygg mot rygg. Så dansar vi igjen eit hoppsteg og
sluttsteg i danseretninga, idet vi snut mot kvarandre. Og så eit sidesteg og
eit sluttsteg mot danseretninga med front mot front. Så dansar vi tur1 ein
gong til.
Tur 2. Under armen. Vi tar saman begge i begge og held hendene
godt ut til sida. Vi dansar 2 sidesteg i danseretninga, og så går jenta under
armen på eit sidesteg og eit sluttsteg, medan guten dansar same stega nesten
på staden. Så dansar vi tilsvarande mot danseretninga, men denne gongen går
guten uder armen. Så dansar vi tur 2 ein gong til.
Tur 3. Byte plass. Vi slepper kvarandre og byter plass på 4
stoppesteg (passerer til venstre for kvarandre). Så snur vi brått mot
kvarandre og figurerer på staden på 4 stoppesteg. Så dansar vi tilsvarande ein
gong til så vi kjem attende til eigen plass. Vi kan til dømes knipse i
fingrane under denne turen.
Tur 4. Rundt og vidare. Vi tar det lette taket ein kort augneblink, og
dansar i danseretninga samtidig med at vi snur rundt kvar for oss ein heil
gong på 2 sidesteg (guten motsols, jenta medsols). Så tar vi igjen saman med
dei hendene som er i danseretninga, og dansar eit sidesteg og eit sluttsteg
vidare. Så dansar vi heilt tilsvarande i mot danseretninga. Så dansar vi
tur 4 ein gong til.
Feiar etter Walcke
Rekkjedans - Ny ”stildans” etter norsk dansebok.
Frå eit nytt dansehefte av Dag Vårdal. Bytomfotsteg frå feiar (same rytme
som i reinlender) gjennom heile dansen. Oppstilling på 2 rekkjer, gutane på ei
side (høgre sett frå musikken) og jentene på andre sida. Inndeling 1,2, stå.
Vanleg rekkjedansprogresjon. Alle element startar på høgre fot. Det lette
taket.
1. Nedover og oppover mellom rekkjene. Gut1 tar med seg jente1 og
jente2 og dansar nedover mellom rekkjene (frå musikken) på 4 bytomfotsteg.
Jente1 si høgre hand tar han i si venstre, medan jente2 krysser raskt framfor
par1 og tar med si venstre i guten si høgre hand. Når dei snur oppover att,
byter jentene plass, idet jente2 smett under armane til par1, idet guten snur
rundt, og jente1 kryssar over på andre sida bak guten. Så dansar dei oppover
att på 4 bytomfotsteg. Dei stansar litt før gut2.
2. Kjede. Par1 og par2 dansar no høgrehands kjede, til dei møter eigen
3. gongen??, men par1 byter plass heilt til slutt slik at alle ender opp på
sin vanleg plass.
3. Figurering. (Som figurering i Fransese.) Par1 figurerer no på
innsida av rekkjene, gutane frå musikken og jentene mot musikken (start på
høgre): Eit bytomfotsteg og to gåsteg. Dei snur ½ omgang på gåstega. Så
figurer dei tilbake igjen. På sin eigen plass mellom rekkjene dansar no par1
rundt medsols ein gong (lette taket) og stiller seg inn på plassen til par2,
som i mellomtida har flytta seg oppover mot musikken ein plass. (Derved
skjedde rekkjedansprogresjonen.)
4. Balanse. Par1 dansar no figurering. Dei dansar først eit
bytomfotsteg mot kvarandre, så eit sidesteg til venstre og eit tilbake mot
høgre, og så eit bytomfotsteg tilbake på plass (rygger).
5. Engelsk kjede. Til slutt dansar par1 og par2 engelsk kjede, dvs dei
dansar høgrehandskjede heilt rundt (startar med høgre i høgre med eigen) på 4
bytomfotsteg.
Pariserpolka med turar
Dansen står i Norske Folkedansar - turdansar (1991). Pardans på stor ring.
Sviktgongesteg og sluttsteg (to sviktar) og eintaktssnu frå pariserpolka (SS).
Ledig hand heng fritt. Samdanstak 3. Det lette taket.
Tur 1. Fram og tilbake. Med det lette taket dansar vi i
danseretninga 2 sviktgongesteg og sluttsteg (to gåsteg, startar på ytre fot).
På sluttsteget set vi ledig fot i golvet litt forbi dansefoten. Så dansar vi
tilsvarande mot danseretninga. Så dansar vi 4 sviktgongesteg i danseretninga,
og til slutt to gonger rundt saman på 4 sviktgongesteg.
Tur 2. Frå kvarandre. Vi slepper samdanstaket og svingar ein
gong rundt frå kvarandre på 2 sviktgongesteg og sluttsteg, guten mot sola og
jenta med sola. Dei flytter seg samtidig litt i danseretninga. På sluttsteget
kan vi klappe i hendene. Så dansar vi heilt tilsvarande eit gong rundt mot
kvarandre. Så dansar vi 4 sviktgongesteg i danseretninga, og til slutt to
gonger rundt saman på 4 sviktgongesteg (som i tur 1).
Tur 3. Pannekakevending. Vi tar saman med begge i begge, løfter
dei, og snur ein gong rundt under armane guten mot sola og jenta med sola, på
2 sviktgongesteg og sluttsteg. På sluttsteget set vi ledig fot lett i golvet i
kryss over dansefoten. Så dansar vi heilt tilsvarande tilbake, men no i
motsett rotasjonsretning. Så dansar vi 4 sviktgongesteg i danseretninga, og
til slutt to gonger rundt saman på 4 sviktgongesteg (som i tur 1).
Tur 4. Jenta bakover. Jenta avslutta tur 3 med ryggen i
danseretninga. Vi dansar 2 sviktgongesteg og sluttsteg i danseretninga, jenta
bakover og guten framover (begge i begge). På sluttsteget set vi ledig fot
inntil. Vi dansar så tilsvarande tilbake, men som innleiing snur jenta rundt ½
gong mot sola under armen på guten. Så dansar vi i danseretninga 4
sviktgongesteg: Jenta svingar under armen 2 gonger med sola. Til slutt dansar
vi saman rundt som i tur 1.
Tur 5. Jenta rundt under armen. Vi tar saman med det lette
taket. Vi dansar 2 sviktgongesteg og sluttsteg i danseretninga, jenta dansar
rundt medsols to gonger. På sluttsteget set vi ledig fot inntil. Vi dansar så
tilsvarande tilbake, men no snur jenta rundt motsols. Så dansar vi i
danseretninga 4 sviktgongesteg: Jenta svingar under armen 2 gonger med sola.
Til slutt dansar vi saman rundt som i tur 1.
Oppdalsril
Dansen står i Norske Folkedansar - turdansar (1991). Ein gut og to jenter.
Det lette taket. Hoppsteg frå ril, figurersteg med eitt trinn og figurersteg
med rilsteg.
Tur 1. Ring med og mot sola. Vi dansar 6 hoppsteg i ring med
sola og stoppar med 3 appellar (byrjar på v fot). Så dansar vi tilsvarande
tilbake mot sola.
Tur 2. Smygeturen. Vi dansar 16 hoppsteg. Guten trør appell
samtid med at han slepper handtaka, snur seg rundt ½ gong mot høgre slik han
får ryggen inn i ringen og tar så saman igjen med jentene på nytt med det
lette taket. Så løfter han venstre armen, rygger bakover under. Han dreg med
seg først høgrehandsjenta og deretter venstrehandsjenta før han til slutt snur
under eigen arm slik at dei kjem tilbake til utgangspunktet. Så gjentar dei
denne snuginga ein gong til.
Tur 3. Figurering. Dei tre slepper kvarandre og stiller på ei
bein line med guten i midten med front til den eine jenta (gjerne den han har
på si høgre side). Guten legg armane i kors og jentene tar hoftefeste med
tommelen fram. Dei to som har front mot kvarandre figurerer no mot kvarandre,
guten med 8 figurersteg og jenta med 8 rilsteg. Den andre jenta står i ro med
ryggen mot dei som figurerer. Så snur guten seg mot den andre jenta og dei
dansar det same ein gong til (jentene har bytt roller).
Tur 4. Kjede. Vi dansr no kjede med 3 med lett handtak. Guten
startar med å gje høgre handa til jenta han sist figurerte med. Samtidig snur
den andre jenta seg mot dei to og står klar til å vere med i kjeda med venstre
handa. Guten dansar rundt 2 gonger med kvar jente på i alt 16 hoppsteg.
Heile dansen blir no dansa ein gong til, med den endringa at vi bruker
olbogetak i staden for lett tak i kjeda.
Oslo-valsen
Dette er ein nokså ny valse-variant, han liknar på "Familievals
från Gästrikland". Springar'n har lagt video av dansen på You Tube, med
"Kristiania-valsen" som god og passande musikk til. Lekkje:
https://www.youtube.com/watch?v=9mPuFg92PIY .
Oppstilling i stor ring med det lette taket. Guten byrjar med venstre fot og
jenta med høgre.
Del 1. (16 takter) Alle dansar eit valsesteg inn mot sentrum og eitt
tilbake, og så dansar framand jente forbi guten på innsida og inn på plass til
høgre for guten på to valsesteg ("mage mot mage"), medan guten trør valsestega
utafor. Medan jenta dansar over har ho ei kort stund begge i begge med guten
ho dansar forbi. Dette blir dansa 3 gonger til.
Del 2. (16 takter) Guten tar saman begge i begge med den nye partnaren
sin, vender mot kvarandre, og dansar eit valsesteg sidelengs innover, eit
utover att. Så slepper vi handtaket og dansar innover og rundt oss sjølve på
to valsesteg og tar begge i begge på nytt. Så dansar vi det same ein gong til
men nå byrjar vi utover, så innover og så utover med rundt seg sjølv.
Del 3. (16 takter) med begge i begge med "eigen" dansar vi to sidesteg
innover og to sidesteg utover, og til slutt vanleg medsols vals (samdanstak 1)
i motsols retning på ringen.
Schottis frå Binga
Dette er ein svensk reinlendervariant, bytedans. Springar'n har
lagt video av dansen på You Tube.. Lekkje:
https://www.youtube.com/watch?v=U_ukYjR1zvs .
Oppstilling i stor ring med det lette taket. Guten byrjar med venstre fot og
jenta med høgre. Heile dansen tar 8 takter reinlender.
Alle dansar to reinlendersteg rett inn mot sentrum, guten slepper taket med
framand, snur seg brått mot høgre, tar dobbelt handtak med eigen og dansar ut
igen på to reinlendersteg (guten framover og jenta bakover). Så dansar vi 6
hoppsteg med eigen (samdanstak 1) medsols rundt i motsols ring, 3 gonger
rundt. På dei to siste "hoppstega" smett guten under arma til jenta og inn på
ny plass på to gåsteg.
Byttesnoa (Dagen derpå
snoa)
Bytedans på stor ring med snoa og gåsteg, til roleg snoamusikk. Heile tida er
det 4 gåsteg (lette taket) og 4 snoasteg rundt to gonger. Vi byrjar med ytre
fot.
Som innleiing dansar vi 4 gåsteg ved sida av kvarandre motsols langs ringen og
4 snoasteg to gonger medsols rundt. Så startar byttingane. Under byttingane
går jenta roleg framover på utsida motsols, medan guten går raskare på innsida
vekselvis motsols og medsols. Først går guten motsols 4 steg fram til neste
jente og rundt på 4 snoasteg med henne. Neste gong går guten bakover medsols
forbi første jente og dansar rundt med neste jente. Slik held det fram vidare.
På denne måten får guten stadig ei ny jente å danse rundt med!